Statia: de Gouden Rots
Wij (Lisa Becking, Tobia de Scisciolo en ik) zijn de rest van het Saba Bank team vooruit gereisd om technieken uit te proberen die we tijdens het duiken willen gebruiken, en om de banden aan te halen met onze partner STENAPA (Nationale parken van St. Eustatius) van ons koraalrestoratieproject.
Zoals altijd voelt Statia, zoals de lokale bevolking het eiland noemt, als het bezoeken van een oude vriend. De mensen zijn er enorm vriendelijk en we vinden het altijd jammer om te vertrekken en nemen ons dan plechtig voor om de volgende keer langer te blijven. Maar onderzoekbudgetten zijn beperkt en je moet zo efficiënt mogelijk omgaan met het geld dat je krijgt. Statia heeft een indrukwekkende geschiedenis en was in de 17e eeuw een van de grootste havens op het noordelijk halfrond. Het werd de Gouden Rots genoemd en het eiland is bezaaid met historische artefacten van kanonnen en enorme ankers onder water, tot slavenkralen en oude gebouwen. Er bestaan oude tekeningen waarop te zien is dat tientallen schepen op de rede van Oranjestad voor anker lagen.
Murphy ligt op de loer
Het was goed om een week eerder in het Caribisch gebied te zijn, omdat elke onderzoeker weet dat Murphy vlakbij is. De wet van Murphy zegt: “Alles wat mis kan gaan, gaat mis”. Het is ontegenzeglijk de minst geteste wetenschappelijke hypothese die elke wetenschapper gelooft zonder te vragen! Dit geldt vooral voor onderwatercamera’s en accessoires zoals flitsers. Gelukkig vertrekt de rest van het team pas op vrijdag en kunnen ze net op tijd een nieuwe flitser meenemen die ik nodig heb voor mijn onderzoek. Hopelijk is Murphy nu weer vertrokken en laat ie zich verder niet meer zien.
Expeditie Saba Bank
Een reis als deze regelen met 17 onderzoekers aan boord is altijd een enorme onderneming. Er is veel om je zorgen over te maken en de verantwoordelijkheid belemmert me soms om ook te genieten. Je maakt je zorgen over de planning van het onderzoek, en de veiligheid van de mensen, omdat duiken op de Saba Bank niet zonder risico is. Maar we zijn in goede handen bij de duikploeg van de Caribbean Explorer (hoe passend die naam!), een Amerikaans schip waar normaal gesproken toeristen duikcruises mee maken. We organiseren deze expeditie naar de Saba Bank om de 2-3 jaar.
Voor het grootste deel van de rest van het jaar zitten ik en veel van mijn collega’s achter onze computer bij Wageningen Marine Research, analyseer ik gegevens, en schrijf ik rapporten en publicaties. Dus ja, we genieten van deze reizen. Ze zijn alles wat we wilden doen toen we besloten om onderzoeker te worden en houden ons gemotiveerd (ondanks de voortdurend toenemende administratieve lasten), kortom ze zijn de krenten in de pap.
Onderzoek nodig voor bescherming
De gegevens die we verzamelen en de kennis die we opdoen bij ons onderzoek zijn nodig, en worden gebruikt door het beleid. Vooral in een tijd waarin koraalriffen steeds meer onder druk staan is het belangrijk om het publiek en de overheid te informeren over de status van dit ongelooflijk mooie onderwaterlandschap: koraalriffen worden ernstig bedreigd, ze lijden onder vervuiling en klimaatverandering, maar er zijn nog steeds gezonde koraalriffen die ook kunnen herstellen. De Saba Bank is zo’n gebied, ver weg van de vervuilende invloeden van het vasteland of grote eilanden. De koraalriffen van de Saba Bank hebben natuurlijk ook last van klimaatverandering die o.a. verbleking (‘bleaching’) veroorzaakt, maar de koralen zijn gezond en kunnen herstellen van deze periodes van extreem warm water als ze genoeg tijd krijgen.
Badkuip
De Caribische Zee is een soort grote badkuip die steeds meer gevuld wordt met voedingsstoffen die van het vasteland en de omliggende eilanden naar binnen stromen. Om dit proces op tijd te stoppen is internationale samenwerking essentieel en ik vrees als het ons niet lukt om gezamenlijk de vervuiling van onze zeeën te stoppen, dat zelfs de meest afgelegen plaatsen, zoals bijvoorbeeld de Saba Bank, het onderspit zullen delven.
Grootste natuurgebied in Nederland
De bank is onmiskenbaar het grootste beschermde natuurgebied van het Koninkrijk der Nederlanden (meer dan 2400km2) en is het grootste koraalrif van heel Caribisch Nederland. De biologische diversiteit wordt door de internationale gemeenschap erkend via het Biodiversiteitsverdrag waardoor het de status heeft gekregen van een EBSA (een ecologisch of biologisch significant gebied). Ik ben dankbaar voor de onderzoeksmogelijkheden die ik krijg bij Wageningen Marine Research en ook het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor het financieren van ons onderzoek op de Saba Bank. We onderzoeken dit jaar de status van de Saba Bank door naar veel verschillende aspecten van een koraalrif te kijken. Ik hoop dat u zult genieten van de onderzoeksbijdragen van alle deelnemers.