De gids stuurt de zodiac voorzichtig richting de mangrove. Zijn assistent staat voor in de boot en kijkt uit voor de diepte; we willen de koralen natuurlijk niet beschadigen. De laatste paar meter puntert hij de zodiac naar de mangrove. We gaan waterkwaliteitsmonsters nemen met de studenten op verschillende afstanden en dieptes van de resorts, de homestays, de dorpen en de mangroves. We willen weten of de nutriënten- en sedimentenniveaus verschillen bij verschillende menselijke activiteiten in de regio. Dit kan ons helpen bij het schrijven van ons voorstel.
Abracadabra
Het leren van andere disciplines is een hoofddoel van onze expeditie bij het begrijpen van de impact van toerisme in Raja Ampat. Ik ben een milieusocioloog. Andere wetenschappers aan het werk zien helpt. Als voorbereiding op de expeditie heb ik alle protocollen doorgenomen, maar sommige termen bleven “abracadabra”. Tijdens het overleg na de eerste dag aan boord, nadat boven de duikers heb gesnorkeld die de staat van het rif aan het beoordelen waren op 5 meter diepte, verkondigde ik: “Nu weet ik wat een transect is!”.
Tegelijkertijd gaan de natuurwetenschappers ook mee aan land bij onze bezoeken aan dorpen om gesprekken te voeren samen met onze Indonesische collega’s. Het doel was om perspectieven te verkennen van dorpelingen op de gevolgen van toerisme-ontwikkeling boven en onder water. Bij een van deze gesprekken bouwt Pa Ery, een Indonesische PhD-onderzoeker, het gesprek langzaam op, het vertrouwen winnend van de respondent, om vervolgens te kunnen komen tot de meer kritische vragen. Erik, onze marien bioloog en onderwaterfotograaf, observeert het gesprek en fluistert in mijn richting: “Op deze manier ben je zo een uur verder…”.
Biologische monsters
Terug naar de mangrove. Een van de studenten vraagt: “Diepte?” “0.9 meter,” antwoordt Eva, een gedragseconoom. Cyano? 3.1. Totaal? 3.3. Troebelheid? 0.0. Het is mijn taak om alle scoren nauwkeurig te noteren. Sommige instrumenten hoef je alleen maar in het water te houden om een resultaat te krijgen. Voor andere is er een uitgebreid protocol. De procedure voor de meeste biologische monsters is bijvoorbeeld lang en gedetailleerd.
Monsters moeten systematisch worden gelabeld, verpakt in aluminium hoesjes, gedroogd in een rijstkoker, en vervoerd naar het laboratorium in Wageningen
Het is bemoedigend om de toewijding en het doorzettingsvermogen te zien van iedereen aan boord. Uren wordt er gewerkt om de data veilig te stellen. Monsters moeten systematisch worden gelabeld en verpakt in aluminium hoesjes, gedroogd in een rijstkoker, en vervoerd naar het laboratorium in Wageningen om te worden getest op DNA en isotopen. Op deze manier kunnen ze de vervuiling vaststellen waar deze soorten aan blootgesteld zijn. Dit zijn mogelijk belangrijke resultaten, ook voor sociale wetenschappers, die we kunnen gebruiken in onze interviews of participatieve benaderingen met belangrijke besluitvormers.