Uitgelicht

Duurzamer en gezonder eetgedrag in coronatijd

5 juni 2020 | Categorie: Geen categorie

Het is lastig om gezonder en duurzamer te eten. Nu met de coronacrisis kopen consumenten meer groente, fruit en biologisch of lokaal voedsel. Wat zijn hun beweegredenen en beklijft deze gedragsverandering op de lange termijn? En eten thuiswerkers vaker tussendoor? Wageningse consumentenwetenschappers onderzoeken deze vragen met de app FoodProfiler. Ook jij kunt met deze app meer inzicht krijgen in je voedingspatroon door af en toe in te vullen wat je zojuist hebt gegeten. Zo draag je bij aan kennis over nieuw eetgedrag. Doe je mee?

“Hoewel eetgedrag ontzettend moeilijk te veranderen is, zien we dat het tijdens de coronacrisis vanzelf gebeurt. Daarom onderzoeken we wat de beweegredenen daarachter zijn en of dit blijvend is.”

Jos van den Puttelaar, consumentenwetenschapper

Consumenten kopen sinds de corona-uitbraak anders in. In de eerste paniek ontstond er een run op wc-papier en houdbaar voedsel zoals blikken bonen, maar ook op groente en fruit. Nu de rust is teruggekeerd houden mensen er nog steeds andere aankooppatronen op na en kopen nog steeds meer groente en fruit. Ook slaan ze meer biologische en in. “Wij willen graag weten wat daarachter zit”, zegt Jos van den Puttelaar van Wageningen Economic Research.

shopping healthy food

Tijdens de coronacrisis kopen consumenten meer groente en fruit.

Tijdens een digitale koffiepauze bespraken zijn collega’s en hij de veranderingen in het aankoopgedrag. Consumenten kopen meer groente en fruit, maar wil dat ook zeggen dat ze echt meer groente en fruit eten? En kopen mensen bijvoorbeeld meer producten bij lokale ondernemers en bij de boer omdat er zoveel dicht is, omdat ze het als een uitje zien of omdat ze de lokale bedrijven willen steunen?

Gedragsverandering

“Over het algemeen eten mensen niet gezond genoeg en het blijkt ontzettend moeilijk om eetgedrag te veranderen. Nu zien we echter dat het vanzelf verandert. Daarom willen we graag onderzoeken wat de beweegredenen achter deze gedragsverandering zijn en of dit blijvend is”, legt Van den Puttelaar uit. Met de app FoodProfiler hoopt de consumentenwetenschapper antwoorden op deze vragen over het veranderende eetgedrag te vinden. Al sinds 2016 proberen de onderzoekers meer inzicht te krijgen in de voedingspatronen van mensen met deze app, die iedereen gratis kan downloaden. De app richt zich vooral op gezondheid en duurzaamheid. Inmiddels zijn er extra vragen toegevoegd vanwege de coronacrisis. Zo is Van den Puttelaar benieuwd of mensen die in de coronaperiode thuis werken vaker tussendoor iets eten op een dag en wat ze dan eten.

Download de FoodProfiler app

Download de FoodProfiler app Download de FoodProfiler app

Schets van het voedingspatroon

FoodProfiler vraagt de gebruiker, verspreid over enkele weken, op willekeurige momenten wat ze in de laatste twee uur gegeten hebben. Soms komt er een aanvullende vraag, bijvoorbeeld of je dat at omdat het gezond, duurzaam of gemakkelijk was. Na enkele weken krijgt de gebruiker een schets van zijn of haar voedingspatroon. Is iemand bijvoorbeeld milieubewust, prijsbewust of een genieter? Het profiel onthult ook of je gedrag en zelfbeeld overeenstemmen: eet je echt zo gezond als je zelf denkt?

“Het is een vrij algemene schets, gekoppeld aan wat iemands eetpatroon zegt over hun gezonde en duurzame keuzes. Zo leggen we de bewuste motieven naast de meer onbewuste eetpatronen. Wanneer een gebruiker zegt het belangrijk te vinden om klimaatverandering tegen te gaan maar bijvoorbeeld veel vlees en zuivel nuttigt, dan geeft het voedingsprofiel dat aan”, vertelt Van den Puttelaar.

Leuk en makkelijk

Veel voedingsonderzoeken, zoals het vijfjaarlijkse onderzoek Wat eet Nederland? van het RIVM, werken op een andere manier door bijvoorbeeld te vragen naar de consumptie van de afgelopen 24 uur, of een gemiddelde te schatten. Het nadeel daarvan is dat mensen zich vaak al niet meer precies herinneren wat ze allemaal gegeten hebben. Van den Puttelaar: “Wij wilden mensen geen lange vragenlijst voorschotelen, maar een leuke en makkelijke app. Je kunt aangeven als het even niet uitkomt of de vraag negeren. En je kunt ook aangeven als je niks gegeten en gedronken hebt, maar dat komt overdag bijzonder weinig voor. We zijn meer gaan ‘grazen’ door de dag heen. Dat gaan we ook onderzoeken.”

Meest gegeten kleur paprika

Om een breder beeld te krijgen is de app er in het Nederlands, Engels en Duits. Dat levert inzichten op in overeenkomsten en verschillen met de ons omringende landen, die ook interessant zijn voor de Nederlandse markt. Want sectoren en bedrijven zijn ook geïnteresseerd in consumentenkeuzes en eetgedrag. De FoodProfiler app is niet alleen bedoeld voor belangstellende consumenten, maar wordt ook ingezet bij onderzoeken met proefpersonen, bijvoorbeeld voor het GroentenFruit Huis.

Meest gegeten kleur paprika

Met de FoodProfiler app kunnen onderzoekers meten welke kleur paprika de gebruikers het meest eten.

“Zo hebben we onder meer onderzocht welke kleur paprika mensen het meest eten (het antwoord: rood). Ook bekijken we wat met wat wordt gegeten, zoals blauwe bessen met yoghurt en wanneer. We willen niet alleen weten wanneer mensen die blauwe bessen eten, maar vooral wanneer er ruimte is voor meer gezonde producten”, aldus Van den Puttelaar. Verder zijn er ook verschillen tussen mensen. Zo houden mensen die belang hechten aan gezondheid er een ander eetpatroon op na en zijn er verschillen in leeftijdsgroepen en tussen man en vrouw.

Ontwikkeling epidemie

In de toekomst wil Van den Puttelaar de app uitbreiden met informatie over de milieubelasting van voedselproducten, zoals het watergebruik van een appel of de CO2-emissie van een vegaburger. Daardoor kan iemand nog beter bepalen hoe duurzaam zijn of haar eetgedrag is. Verder werkt hij samen met de Wageningse onderzoeksafdeling Humane Voeding en Gezondheid en het bedrijfsleven aan een app de calorie-inname en andere voedingswaardes nauwkeuriger in kan schatten.

De eerste resultaten van het onderzoek naar de verandering in eetgedrag door corona verwacht Van den Puttelaar in het najaar. Daarna loopt de studie door. “We willen gegevens verzamelen over de lange termijn. Die kunnen we dan onder meer naast de ontwikkeling van de corona-epidemie leggen, bijvoorbeeld als er verschillende golven komen.”

Meer lezen

Heb je vragen of opmerkingen? Ga hieronder in gesprek.

Plaats een reactie »


Jos van den Puttelaar

Jos van den Puttelaar · Consumentenwetenschapper

Na zijn masterstudie Consumentenwetenschappen in Wageningen, kwam Jos van den Puttelaar in 2014 meteen terecht bij Wageningen Economic Research. Voor hij aan zijn master begon, had hij al een hbo-opleiding Food & Business afgerond en werkte hij als voedingsmiddelentechnoloog bij een multinational. “Duurzaamheid vond ik altijd al belangrijk, zowel als onderzoeker als voor mij persoonlijk. Nu ik sinds anderhalf jaar een zoon heb ben ik me nog meer gaan realiseren hoe belangrijk het is dat we onze voedingspatronen wijzigen en de impact ervan op klimaat, natuur en leefomgeving te verminderen. Er is weinig voor nodig om dat te veranderen, alleen ons eigen gedrag. En laat dat nu precies zo moeilijk zijn. We weten nog heel veel niet, dus er is nog genoeg onderzoek te doen. Ik denk dat het goed is om samen met de voedingsindustrie duurzaamheid de wereld in te brengen. De overheid produceert geen voedsel, dus moeten we het vooral met het bedrijfsleven doen.”

Er zijn 26 reacties.

  1. Door: Elodie · 06-06-2020 om 10:16

    Jammer, niet voor Android

    1. Dag Elodie,

      De app is ook beschikbaar voor Android. Ik zie dat op deze website helaas de verkeerde link is geplaatst achter het plaatje van de Android store.

      Als het goed is via deze link of gewoon via de playstore zoeken op FoodProfiler. https://play.google.com/store/apps/details?id=nl.wur.lei.fp&hl=en

      Bedankt voor het meedoen!

  2. Door: Henny · 06-06-2020 om 16:34

    Jammer dat je er een smartphone voor nodig hebt. Is er niet een versie mogelijk voor de website?

    1. Door: Krista · 06-06-2020 om 21:31

      App werkt echt heel slecht. Ben er helaas dus al mee gestopt. Te veel ergenis.

    2. Beste Henny,

      Tot nu toe hadden we functionaliteiten nodig die alleen via een app konden. Maar, je hebt wel degelijk een goed punt, dat moeten we nog een keer gaan proberen.

      Bedankt voor uw feedback.

      Jos

  3. Door: Hanna · 07-06-2020 om 08:25

    Veel opties zijn niet in de app, bij voorbeeld er zijn veel soorten tea van zwarte tot groen en ook heel veel zonder caffeine zoals gember of met kaneel. Het is helemaal niet dezelfde. Ook zijn er gewoon opties voor voeding niet in de lijst zoals bakbanaa en ghee. Zo gaat het niet zo goed lukken.

    1. Beste Hanna,

      Niet alle opties voor eten en drinken zitten in de app, dat klopt. Dit was een ontwerpkeuze om het iets makkelijker te maken voor veel deelnemers. Er is wel een optie ingebouwd voor suggesties van andere producten. Deze bekijken we regelmatig en waar nodig vullen we aan. Met andere onderzoeken gebruiken we vaak uitgebreidere lijsten. Interesse om mee te doen? Mail dan naar: foodintakeapp@wur.nl

      1. Door: Belinda · 08-06-2020 om 13:35

        Hoi, ik kan de optie om andere producten toe te voegen in de app, niet vinden. Sojaproducten! bijvoorbeeld….

        1. Sojaproducten zijn een goede toevoeging inderdaad. Toen deze app voor het eerst ontwikkeld werd waren soja alternatieven voor zuivel en vlees nog niet zo populair als nu. Ze komen dus nog maar in kleine hoeveelheid (bijv. vleesvervanger op basis van … of sojamelk) voor in de app.
          De optie voor suggesties werkt op twee manieren. De eerste zijn de zoekopdrachten binnen app. De tweede is op basis van een melding die iedere gebruiker even vaak krijgt. Zo geven we iedere gebruiker ongeveer evenveel invloed om nieuwe producten toe te voegen.
          We zijn op dit moment ook een nieuwe app aan het ontwikkelen en testen waarin veel meer producten voorkomen. Voor aanmelding om mee te testen is een e-mail naar foodintakeapp@wur.nl voldoende.

  4. Door: Anna · 07-06-2020 om 08:31

    Zou heel fijn zijn om mee te doen, maar helaas de app werkt helamaal niet (langzaam, moet vaak sluiten, reageert niet etc.). Waarom zetten jullie een advertentie in de NRC als het niet goed genoeg werkt? Jammer voor het budget.

    1. Beste Anna,

      Wat jammer dat de app bij jou niet goed werkt! We willen natuurlijk dat de app zo goed mogelijk werkt voor zo veel mogelijk mensen. U kunt ons ook helpen deze problemen op te sporen door het probleem en het telefoonmodel te beschrijven en te mailen naar foodintakeapp@wur.nl.

  5. Door: Koosje · 07-06-2020 om 09:43

    App voor android gedownload maar crasht helaas steeds voor ik mijn eerste twee fooditems kan registreren

  6. Door: Muller · 07-06-2020 om 13:27

    De app werkt zeer traag en laat mijn telefoon vastlopen. Heb de app weer verwijderd. Jammer maar helaas.

  7. Door: Driessen · 07-06-2020 om 19:15

    Denk niet dat de app wat is. Geen veranderd voedingspatroonssinds Corona. Aten altijd al vnl biologisch en met name groenten.
    ( wat het aanbod is dus niet altijd uit de buurt) We zijn geen vegetariër noch veganist en houden vooral van lekker eten. Dus soms ook: wat vliegt, rent of zwemt

    1. Beste Driessen,

      Bedankt voor uw reactie.

      Zeker niet iedereen eet anders, maar ook dat zijn belangrijke bevindingen voor ons. Dus bedankt voor het meedoen.

  8. Door: Agnes · 08-06-2020 om 11:57

    Op mijn telefoon werkt de app prima. Ik ben wel benieuwd of mensen anders zijn gaan eten. Zelf at ik al veel fruit en redelijk veel groente, maar het is nu echt wel meer. Ook haal ik geen snoep zoals koekjes meer want ik ben al een paar kilo aangekomen (vanwege de corona werk ik thuis en beweeg ik minder) en hetzelfde hoor ik in mijn vriendenkring.

    1. Bedankt voor het meedoen Agnes! Het thuis snacken merk ik zelf helaas ook, al probeer ik nu over te stappen op meer snackgroente in huis te halen.

  9. Door: Petra · 08-06-2020 om 13:29

    Sinds gisteren voer ik al mijn eten in. Helaas loopt het systeem regelmatig vast. Ook krijg ik het bv niet voor elkaar om een lunch salade samen te stellen met meer dan 3 ingrediënten.

    1. Dag Petra,
      De app is ontwikkeld om op basis van plaatjes en hoofdlijnen in te kaart te brengen wat men eet, waarom en wanneer. Om het gemakkelijk te maken voor zoveel mogelijk mensen en nuttig voor onderzoek hebben we veel afwegingen moeten maken. Dat is helaas niet altijd naar wens van iedereen. Zoals ook te lezen in andere reacties zijn we bezig een meer gedetailleerde app te maken, meer tekst, minder plaatjes, meer producten. We zijn nog in de testfase, aanvragen om mee te testen kunnen gestuurd worden naar foodintakeapp@wur.nl. Ik hoop dat u nog de moeite wilt nemen om ook in dat traject een bijdrage te leveren voor ons onderzoek.

  10. Door: Annemiek · 08-06-2020 om 15:30

    Leuke app! Bij werkt die prima. Niet veel gedoe. Ben benieuwd naar de resultaten. Wanneer komen die?

  11. Door: Carola · 08-06-2020 om 15:35

    Ik ben inderdaad meer groente en fruit gaan snacken omdat ik thuis werk. Ik drink ook meer melk. En wat een mooie app! Ben ik niet gewend van onderzoek.

  12. Door: rina · 08-06-2020 om 19:32

    De app is inderdaad erg onhandig, je moet er gemotiveerd zijn om door te gaa. Daarnaast mis ik mis veel producten o.a. soja yoghurt, soya melk, amandelmelk, noten, zaden, pitten

  13. Door: Hendrik · 09-06-2020 om 14:20

    Mooie app. Mijn ogen zijn niet meer zo goed, maar met de plaatjes kan er wel goed uitkomen. Andere apps kan ik vaak niet goed genoeg lezen.

  14. Door: Carla · 18-06-2020 om 12:22

    Bij het aanmelden (na installeren app) staat er:
    Deze app verzameld de volgende gegevens…
    Misschien een goed idee om verzamelt met een t te schrijven.

    1. Door: Carla · 18-06-2020 om 12:34

      En de App klapt er steeds uit. Daarnaast even een vraagje. Als je bv Brinta of muesli hebt gegeten, is het dan de bedoeling dat je ook melk of yoghurt invult, of is dat logisch? En de suiker, nootjes en rozijnen die ik er ook door gedaan heb?

  15. Door: Maaike · 03-12-2020 om 15:29

    Hmm, misschien wel een idee voor mij om te proberen! Ik heb met behulp van de blog van Weet Wat Je Dieet laatst zelf een dieetschema gemaakt (https://www.weetwatjedieet.com/zelf-een-dieetschema-maken/), maar zou graag toch nog een ander steuntje in de rug willen. Ik ben benieuwd!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *