Groen bedrijventerrein werkt beter
Bedrijventerreinen zijn vaak weinig inspirerend. Een verzameling grijze kantoorkolossen met parkeerterreinen of massieve bedrijfshallen met grote hekwerken eromheen. Dat kan anders. En daar zijn ook economie, mens en klimaat bij gebaat.
Een eeuw geleden was het heel normaal dat bedrijven middenin de stad zaten. Sommige bedrijven bouwden zelfs een woonwijk voor hun werknemers vlakbij de fabriek: een fabrieksdorp. Zoals Philipsdorp (Eindhoven) en Heveadorp (Renkum). Het bond werknemers aan de fabriek en zorgde voor hun welzijn.
Ontstaan bedrijventerreinen
Met de opkomst van de ruimtelijke ordening, halverwege vorige eeuw, ontstond het industrieterrein – zeg maar een wijk met louter bedrijven. Overheden zagen vervuilende en herrie makende ondernemingen liever naar de rand van de stad vertrekken. Het paste ook in het denken in het scheiden van functies: aparte locaties voor wonen, werken en recreatie. In de jaren tachtig werden bedrijven vervolgens ingedeeld in milieucategorieën omdat niet alle typen bedrijven even goed samengaan. 3600 bedrijventerreinen zijn er inmiddels in Nederland, meerdere per gemeente. Het draait er in de regel om vierkante meters en efficiëntie.
Dag in dag uit
In deze scheidingsplanologie, zoals je het kunt noemen, lijkt echter vergeten dat mensen er wel dag in dag uit vertoeven. De terreinen worden vaak intensief gebruikt, denk aan kantoorparken en de maakindustrie. Stel je eens voor dat al deze mensen er niet werken maar wonen of een hotelkamer huren. Dan zou diezelfde locatie er heel anders uitzien. Om te beginnen veel groener. Daarnaast zie je vaak gebieden met de bestemming natuur of bedrijventerrein direct aan elkaar grenzen.
De planologie lijkt te vergeten dat er mensen dag in dag uit op bedrijventerreinen vertoeven.
Gezondheid
Wageningen werkt met koplopers onder de ondernemers en overheden aan groene bedrijventerreinen. Zij realiseren zich namelijk dat een groene inrichting van een bedrijventerrein de ondernemingen ten goede komt. Want wat blijkt: werknemers waarderen een groene werkomgeving. Het komt ook hun gezondheid ten goede, omdat het uitnodigt tot een wandeling tijdens de lunch en stress reduceert, en hun welzijn. Zelfs uitzicht op groen is al belangrijk. Zeker voor een bedrijf waarbij mensen de belangrijkste productiefactor zijn, is een groene werkplek dus onmisbaar.
Meer groen biedt natuurlijk ook kansen voor natuur en behoud van een verscheidenheid aan planten en dieren. Ondernemingen kunnen daarop inspelen door met werknemers bijvoorbeeld natuur op het eigen terrein te onderhouden. Dat versterkt de onderlinge banden en vergroot de betrokkenheid van medewerkers bij het bedrijf. Als het terrein daarbij voor omwonenden ook aantrekkelijk gebied wordt en je bijvoorbeeld banden kunt aanknopen met natuurwerkgroepen, versterk je als onderneming ook het draagvlak in je omgeving.
Wat mist u op het bedrijventerrein waar u werkt of vlakbij woont? Wat zou u er willen veranderen? Reageer onderaan deze blog.
Koeling
Tot slot is er nog een klimaatcomponent. Veel bedrijven hebben platte daken en de terreinen zijn vaak compleet versteend. Regen kan daardoor slecht worden afgevoerd. Het aanleggen van groendaken, groen op gevels en natuurlijke waterberging zoals sloten, vijvers en wadi’s helpt daarbij. Net als de stad waar mensen wonen heeft een klimaatslim bedrijventerrein meer groen. Een groen dak zorgt daarnaast voor natuurlijke koeling, net als bomen op het terrein zelf.
Concurrentievoordeel
In Zoeterwoude heeft bierbrouwer Heineken de handschoen opgepakt. Als Wageningen University & Research ondersteunen we dat met onderzoek. In een compleet project om de brouwerij duurzaam en klimaatneutraal te krijgen, Groene Cirkels, is de omgeving bijvoorbeeld ingericht als bijenlandschap en wordt gewerkt aan een waterzuiveringsmoeras. Duurzaamheid wordt hierbij ingezet als unique selling point. Ook in de Brainport Eindhoven wordt het realiseren van een groene omgeving gezien als factor om kenniswerkers aan te trekken. In de battle for talent gaat groen dus ook een steeds belangrijker rol spelen.
Groen is dus niet alleen mooi, je kunt het ook laten werken voor je bedrijf. Door vrij en innovatief te denken, kan het bedrijventerrein een aangename plek worden voor werk en vrije tijd.
Meer informatie:
- Longread over Metropolitan Solutions.
- Oplossingen van WUR voor stedelijk gebied- metropolitan solutions.
- Onze blog over Metropolitan Solutions, waar medewerkers verhalen en kennis over hun werkveld delen en u uitnodigen om hierover mee te denken.
- Voorbeeld van een project voor meer biodiversiteit op een bedrijfsterrein: Biodiversiteit op de brouwerij.
- Het project Groene Cirkels dat ambities op het terrein van ruimte, water, mobiliteit en economie combineert en al diverse innovatieve projecten en nieuwe concepten heeft opgeleverd.
- Rapport Groene daken in Tilburg. Met operationele handvatten voor ontwikkeling van gemeentelijk beleid.
- Video over een groen bedrijventerrein- Boeiend Bloeiend Bedrijventerrein Grote Polder.
Hallo,
Met belangstelling het stukje in de Volkskrant van 28 oktober gelezen. Daar wil ik graag op reageren.
Ik werk in een groot ziekenhuis en met al mijn collega’s BINNEN het gebouw aan de gezondheid van mensen. Mijn vraag zou zijn: hoe kan het gebouw ZELF bijdragen aan de gezondheid van mensen. Het heeft een groot dakoppervlak. Zelf denk ik aan een groen dak voor opvang fijnstof, zo draagt het gebouw zelf ook bij aan een gezondere leefomgeving. Zijn er nog meer mogelijkheden behalve het benutten van het dak?
Ik hoop mensen binnen het ziekenhuis hier enthousiast voor te maken en zou graag suggesties van jullie kant horen.
Vriendelijke groet,
L. Brandhof
Beste L. Brandhof,
Groen kan ook bij ziekenhuizen tot een positief effect leiden. Groendaken en groengevels verduurzamen het gebouw, door te koelen, door bij te dragen aan minder wateroverlast, en door natuur te ondersteunen. Ook kan een groendak recreatiemogelijkheden bieden. Fijnstof wordt weliswaar door groene elementen als groendaken vastgelegd, maar uit onderzoek blijkt vooralsnog geen substantieel effect op de luchtkwaliteit. Wat de mogelijkheden voor een groendak op uw ziekenhuis: dit hangt af o.m. van het belastbaar vermogen (hoeveel kilo/m2 kan het dak dragen?) en de dakopbouw (welke dakmaterialen, hoe is regenwaterafvoer geregeld, is dak toegankelijk te maken voor publiek?). In Nederland wordt op steeds meer platte daken een groendak geplaatst, vaak zijn dit moss-sedum daken die een laag gewicht hebben maar ook weinig baten bieden voor het gebouw. Als de bouwkundige voorwaarden aanwezig zijn, kan er echter veel meer. Er zijn al meerdere ziekenhuizen die deze potentie hebben gebruikt en ontwikkeld zijn tot een inspirerende groene zorgomgeving. Zie dit voorbeeld in Singapore: https://www.ktph.com.sg/main/explore_ktph_pages/232/A_Healing_Environment
Neem gerust contact op voor meer informatie.
Vriendelijke groet, Robbert Snep
Beste Robbert,
De botanische tuin (één van de 25 in Nederland gelegen tuinen) is gelegen op het bedrijventerrein Beverkoog in Alkmaar . Het is 2 ha groot en was tot voor 6 jaar terug in gebruik als homeopathische tuin van VSM. Inmiddels is het in gebruik genomen door onze Stichting Hortus Alkmaar. Op het terrein staan ca. 1.000 soorten planten, waarvan 750 geneeskrachtige kruiden. Jaarlijks bezoeken bezoeken ongeveer 10.000 mensen onze tuin. ( zie tevens http://www.hortusalkmaar.nl)
Een bezoek aan de tuin kan altijd plaatsvinden.
met een hartelijke groet,
Ger Koertse (penningmeester)
Beste Ger Koertse,
wat een interessante locatie voor een botanische tuin. op jullie website zie ik dat de tuin open is rond lunch. Komen er ook werknemers van omliggende bedrijven een lunchwandeling maken in de tuin? Ligt er een link met de groeninrichting van de bedrijfstuinen op het bedrijventerrein?
Met vriendelijke groet, Robbert Snep (Wageningen University & Research)
Behalve groen buiten, werken we ook aan groen binnen t.b.v. gezondheid en welbevinden van mensen. Op dit moment loopt een project van planten t.b.v. prima binnenklimaat in kantoren en zorginstellingen (12 locaties). Ook planten binnen lijken effect te hebben op het binnenklimaat (luchtvochtigheid, temperatuur, CO2) maar ook op het welbevinden van medewekers, en van bewoners in geval van de zorginstellingen. Het onderzoek loopt nog door tot eind 2018.
Bedankt voor dit artikel. Ik ben ook aan het nadenken over mijn bedrijfstuin en wil komend jaar een nieuwe aanleggen. Waterafvoer is inderdaad een belangrijk punt voor mij, maar ook het aanzien. Het is toch het eerste wat mensen zien als ze bij je langskomen en daardoor een visitekaartje! http://www.harco-hoveniers.nl/zakelijk/
Zo hebben wij met Corazon een groendak actie lopen waar we goedkoop een groendak kunnen aanbieden. Of beter gezegd een doe het zelf groen dak aan bieden. De kosten zijn dan bijna 50% van de normale aanschaf (exclusief subsidie) in een winkel . Met subsidie zou dat betekenen dat aankoop voor 10 a 15 % van de normale aankoopprijs zou zijn. http://www.corazon.nu voor info