In westerse landen eten we te veel dierlijke eiwitten, die we deels kunnen vervangen door plantaardige eiwitten. Dat is gezonder voor ons én beter voor het milieu en het klimaat. Wageningse onderzoekers doen dan ook onderzoek naar eiwitbronnen als peulvruchten, eendenkroos, algen en insecten, voor in ons voedsel of in veevoer. Wat denk jij? Zou jij een eendenkroosburger lusten?
In Nederland, en ook in andere westerse landen, krijgen we méér eiwitten binnen dan goed voor ons is. Bovendien eten we teveel dierlijke eiwitten. In de jaren zestig had 40% van de eiwitten die we aten een dierlijke herkomst. Inmiddels is dat gestegen naar 60%, en dan gaat het om vlees, zuivel en eieren, vertelt Stacy Pyett, programmamanager ‘Proteins for Life’ bij Wageningen Food & Biobased Research.
Volwassenen hebben 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag nodig, gemiddeld 56 gram voor mannen en 46 gram voor vrouwen. Volgens RIVM, eet de gemiddelde Nederlander echter 78 gram eiwit per dag. Om terug te gaan naar een aandeel dierlijk eiwit van 40%, zoals in de jaren zestig, moet de gemiddelde consumptie van dierlijke eiwit terug naar 31 gram. De overige eiwitten zouden uit planten moeten komen. ‘Dierlijk eiwitten bevatten alle essentiële aminozuren’, vervolgt ze. ‘Niet alle plantaardige eiwitbronnen leveren alle benodigde aminozuren, maar door ze goed te combineren kom je er ook.’
“ We hoeven echt niet allemaal veganistisch te worden. Het meest efficiënte voedselsysteem kent een bepaalde mate van dierlijke eiwitproductie.”
Stacy Pyett, programmamanager ‘Proteins for Life’ bij Wageningen Food & Biobased Research
Deel deze quote:
Soja uit Zuid-Amerika
Niet alleen onze gezondheid, maar ook de natuur en het milieu lijden onder de grootschalige productie van dierlijke eiwitten in de intensieve veehouderij. ‘De milieuafdruk van ons voedselsysteem is veel hoger dan nodig is. Voor de productie van 1 kilo rundvlees is 20 tot 25 kilo graan nodig. Als mensen soja zouden eten in plaats van vlees, is er dus 20 keer minder voedsel nodig’, geeft Pyett als voorbeeld. In Europa importeren we soja uit Brazilië en andere Zuid-Amerikaanse landen om ons rundvee te voeren.
Eiwitrijke voedingsproducten
Dierlijke eiwitten passen in efficiënt systeem
We hoeven echt niet allemaal veganistisch te worden. Sterker nog, het meest efficiënte voedselsysteem kent een bepaalde mate van dierlijke eiwitproductie, aldus Pyett. ‘We kunnen dieren voeren met plantaardig afval en voedselresten, en laten grazen op minder vruchtbare weidegronden. We hebben berekend dat we daarmee voldoende dierlijke eiwitten kunnen produceren om mensen wereldwijd te kunnen voorzien van 25 gram dierlijke eiwitten per dag.’
Kennis delen
De groei van de wereldbevolking is ook een reden om meer plantaardige eiwitten te gaan eten. Om ervoor te zorgen dat mensen in ontwikkelingslanden genoeg noodzakelijke voedingsstoffen binnen krijgen, moeten eiwitten eerlijker worden verdeeld. En daarvoor is er internationale samenwerking nodig. Pyett: ‘De EU en de westerse samenlevingen kunnen hun kennis en technieken wereldwijd delen. Zo kunnen ze lokale ondernemers in zich ontwikkelende landen ondersteunen bij de teelt van gewassen die plantaardige eiwitten leveren.’ Dit kan ook behulpzaam zijn in gebieden die bijvoorbeeld droger worden door klimaatverandering. Daar kunnen bijvoorbeeld eiwitrijke gewassen worden verbouwd die beter tegen droogte kunnen.
“ Circulaire landbouwsystemen waarin niets verloren gaat en alles wordt benut, zijn ideaal voor de duurzame productie van plantaardige eiwitten.”
Stacy Pyett, programmamanager ‘Proteins for Life’ bij Wageningen Food & Biobased Research
Deel deze quote:
Tomaten en eieren in een circulair systeem
‘Ideaal voor de duurzame productie van plantaardige eiwitten, zijn circulaire landbouwsystemen’, meent Pyett. In Mexico bijvoorbeeld worden veel tomaten verbouwd in kassen. Het afvalwater uit de kassen zit boordevol stikstof, dat voor vervuiling zorgt als het in het grondwater terechtkomt. Stikstof is echter ook een meststof. Daarom hebben onderzoekers bedacht dat er algen in het afvalwater kunnen groeien. ‘Algen hebben alleen stikstof en zonlicht nodig. Als de algen vervolgens worden gedroogd kunnen ze worden gebruikt als kippenvoer. Algen bevatten veel omega3-vetzuren en eiwitten, en zo leggen de kippen omega3-rijke eieren. Zo ontstaat er een perfect systeem, waarin niets verloren gaat, en alles wordt benut’, licht Pyett toe. Een ander voorbeeld is dat van insecten, gevoerd met reststromen zoals voedselafval. De eiwitrijke diertjes kunnen vervolgens worden verwerkt in voeding voor huisdieren.
‘Voor humane voeding gaan we naar een breder palet van plantaardige en eiwitrijke producten toe, waarbij we bijvoorbeeld rijst vaker vervangen voor quinoa, spinazie voor eendenkroos en biefstuk voor kikkererwten’, schetst Pyett. Dat zorgt ook voor een grotere diversiteit aan landbouwgewassen. Nu is de teelt wereldwijd vooral gericht op enkele basisgewassen waaronder tarwe, rijst, maïs en soja.
Ontwikkeling stimuleren
Voor het zover is, moeten wetenschappers de teeltmethoden, voedselveiligheid en voedingswaarden onderzoeken. Vervolgens kan de industrie nieuwe voedselproducten gaan ontwikkelen. De overheid kan helpen om de ontwikkeling van nieuwe voedselbronnen en –producten te stimuleren. ‘Dat is nodig omdat de prijs van de nieuwe producten vaak hoger ligt. Zo valt nu tegen soja als veevoer nog niet op te concurreren. Het wordt zo grootschalig geproduceerd in Zuid-Amerika dat het zelfs met de transportkosten erbij enorm goedkoop is’, zegt Pyett.
Plantaardige eiwitten aantrekkelijk maken
Verder is het belangrijk om het eten van plantaardige eiwitten aantrekkelijk te maken voor de consument. ‘Er is een enorme groei in plantaardige producten en twee derde van de bevolking identificeert zich als flexitariër. Maar de vleesconsumptie moet nog dalen’, aldus Pyett. ‘Mensen waarderen het begrip ‘plantaardig’ positief, en het is mooi dat het hip is om flexitariër te zijn. Maar er is wel onderzoek nodig naar hoe we mensen kunnen bewegen om meer plantaardige eiwitten te eten.’ Daar kan de overheid eveneens een rol in spelen.
Ambitie: eiwitten alleen nog uit Europa
Aan de ambities van de Nederlandse overheid en de EU zal het niet liggen. Nederland wil ervoor zorgen dat in 2030 de helft van de eiwitrijke grondstoffen die in Nederland worden gebruikt uit Europa komt en dat dat in 2050 uitsluitend in Europa geproduceerde plantaardige eiwitten zijn. En het blijft niet bij woorden, zowel het Ministerie van LNV als de EU hebben geld vrij gemaakt voor het onderzoek daarnaar, dat onder meer in Wageningen plaatsvindt. Pyett: ‘Tien jaar geleden was er nog geen geld voor dit soort onderzoek. De transitie naar meer plantaardig eiwitgebruik is begonnen, maar zit nog in het allervroegste stadium.’
Mansholtlezing over eiwittransitie Wageningen University & Research heeft een toekomst voor ogen waarin de eiwitproductie duurzaam, betaalbaar en gezond moet zijn. Doelgerichte combinaties van planten, dieren en micro-organismen van land en zee zullen worden afgestemd op de lokale omstandigheden, zelfs in gebieden waar de middelen schaars zijn. De vierde editie van de Mansholtlezing, op 18 september 2019 in Brussel, richt zich op de toekomst van eiwitten.
Stacy Pyett · Programmamanager ‘Proteins for Life’ bij Wageningen Food & Biobased Research
Stacey Pyett coördineert en begeleidt onderzoek naar ‘voldoende, voedzame en duurzame eiwitten om een groeiende wereldbevolking te voeden’ en onderhoudt contacten met de overheid, voedingsmiddelenindustrie en andere kennisinstellingen. Stacy Pyett promoveerde op chemical engineering aan de University of Michigan. 15 jaar geleden ging ze als onderzoeker bij Campina werken, en 11 jaar geleden bij het NIZO, waar ze op termijn een meer commerciële rol vervulde. ‘Ik zag in dat de voedingsmiddelenindustrie een grote verandering nodig had en ontwikkelde een passie voor plantaardig voedsel. In 2018 kwam ik in dienst bij Wageningen University & Research. Er gebeurt hier heel veel en je vindt hier mensen om je heen die ook een bepaald idealisme hebben. Bovendien heeft Wagenings onderzoek echt impact.’
Ik las een tijdje terug in de consumentenbond dat zeewierbugers te hoge waarden van een aantal elementen bevatte, dus ik ben erg terughoudend met deze eiwitbron.
Maar wel heel goed dat jullie hier mee bezig zijn bezig zijn.
Beste Kimberley, Bedankt voor je reactie! Jij noemt een zeer belangrijke onderdeel van de transitie: voedselveiligheid. Waterplanten kunnen alles wat in het water zit opnemen, daarom is de waterkwaliteit van grote invloed. Het is dus ook niet aan te raden om eendenkroos uit de locale beek te proeven. In de toekomst verwacht ik dat de locale boeren waterplanten op een veilige manier kunnen kweken.
Stacy Pyett,
Het valt mij op dat veel vegetariërs van nu gewoon het vlees weglaten en niet meer alle aminozuren en voldoende vitamine ‘s B binnen krijgen, omdat ze geen verstand hebben van welke voedingsstoffen essentieel zijn voor welke organen en functie’s om gezond te zijn. Deze nieuwe vegetariërs, zowel jong als volwassen, worden wel magerder maar ook zwak! Ook veel koks (op tv en in restaurants) hebben die kennis niet! Bijscholing is hard nodig!
Ik reageer op de advertentie in de Volkskrant over eendenkroosburger. Wij eten bijna geen vlees meer en hamburger was al nooit favoriet. Wat mij opvalt is dat plantaardige eiwitten zo vaak in de vorm van hamburgers wordt aangeboden. Die vervolgens te zout en gepaneerd zijn. Niet lekker. Voor ons hoeft het product niet op vlees te lijken. Kunnen jullie ook eens denken over een andere vorm zodat we het zelf kunnen verwerken in de keuken?
Met vriendelijke groet, Evelyn Donkers
Beste Evelyn, Ik snap je reactie helemaal. Persoonlijk vind ik een kikkererwtenkerrie de ideale plantaardige maaltijd. Toch is er veel vraag voor iets wat wel op vlees lijkt, omdat het makkelijk in de huidige eetpatroon past. Gelukkig groeit het aanbod van plantaardig voedsel hard. Ik ben benieuwd naar jouw ideale vorm!
Daar ben ik het helemaal mee eens! Waarom die tot mislukken gedoemde pogingen om vegetarische producten op vlees te laten lijken? Maak het smakelijk en gezond, meer vraag ik als vegetariër niet.
Goed om alle alternatieven voor vlees te onderzoeken. Hoeft ook helemaal niet op vlees te lijken. Er zijn smakelijke gerechten genoeg zonder vlees merk ik steeds vaker.
Geweldig idee! Liever plantaardig dan insecten, dat zijn toch ook dieren!
Bovendien spreekt dit me meer aan! Op een efficiente manier vodoende voedsel produceren, zonder de aardbol te vernietigen.
Ik ben heel benieuwd naar de eendenkroosburger! Die ga ik zeker proberen zodra die te krijgen is. Ik zou dolgraag 100% vegetarisch willen eten, maar met een soja-allergie en histamine overgevoeligheid is dat lastig. Ik val vaak toch nog terug op vlees. Als ik het hierover heb met anderen valt me op hoe vaak dat voorkomt, histamine overgevoeligheid. Ik denk dus dat als er een allergeen-vrije eiwitbron komt die ook nog eens laag in histamine is, dat je wel eens goud in handen kunt hebben.
Op de vraag of ik een eendenkroosburger zou lusten, kan ik geen antwoord geven. Heb deze nog niet geproefd. Maar ik sta er wel voor open. Ben er zelfs nieuwsgierig naar.
Elke poging om andere eiwitten dan dierlijke te gebruiken is meer dan de moeite waard. Enne… smaak is ook maar een aangeleerd iets. Ik wil graag eendenkroosburgers eten en testen. Lijkt me top.
eiwitbronnen hoeven ook van mij niet op vlees te lijken of te smaken. Sta open voor alle voedsel die onze planeet ontziet. Ook de roofbouw door in beslagname van ruimte van gronden voor vee en hun voer moet snel stoppen.
Kan niet wachten om de eerste burgers te proeven.
De grondstof mag wat mij betreft ook in diverse vormen en met wisselende samenstellingen geperst of gemengd worden.
Denk aan mengen met zaden, noten en pitten. Of samenpersen met zetmelen om balletjes te maken zodat ze als bonen gebruikt kunnen worden.
Vraag is eigenlijk ( denk ik) vind je het niet vreemd om eendenkroos te eten. Ik vind dat niet vreemd en ik ga het zeker eten. Opmerking van 1 van de eerdere reageerders onderschrijf ik het hoeft niet in de vorm van iets dat op vlees lijkt. Zorg bij de introductie voor goede smakelijke recepten
enne van mij hoeft een burger die op vlees lijkt niet. Het is ook mijn ervaring dat ze vaak te zout en soms zelfs te zoet zijn zijn. Waarom geen varianten? Een die lijkt op vlees, of op vis en een variant voor mensen die hun smaakpalet willen verrijken.
Wat een slim initiatief! Ik sta zeker open voor eendenkroos als eiwitbron. Ik eet al 40 jaar geen vlees, wel af en toe vis na vit. B12 tekorten. Vleesvervangers gebruik ik bijna niet, inderdaad veel te zout en vaak ook niet echt lekker. Wanneer kan ik proeven?
Reactie van een leek: ik begrijp dat eendenkroos uit sloten en plassen niet geschikt is voor menselijke consumptie. Wellicht kan het wel in diervoer worden verwerkt; koeien drinken toch ook uit de sloot. Op dit moment zijn veel wateren bedekt met een dikke plak eendenkroos. Als dit op een eenvoudige en goedkope manier geoogst kan worden biedt dat m.i. veel voordelen. Het oppervlaktewater wordt gezonder omdat de eutrofiëring afneemt en licht weer kan doordringen naar de bodem. Daarnaast kan hiermee de invoer van soja voor veevoer verminderd worden.
Heel scherp voor een ‘leek’ Kees! De Europees Unie importeert netto 36% van de nodige eiwit, en een grote deel daarvan is voor veevoer bestemd. De protein transitie houdt ook in dat we er slim over na moeten denken hoe we de dieren verantwoord kunnen voeren. Mijn collega’s zijn bezig om lokale, duurzame veevoer mogelijk te maken.
Wat andere reacties ook al zeggen: ik wil graag een alternatief voor dierlijke eiwitten. Bijna alles wat ik kan kopen maakt dat ik, om aan genoeg eiwit te komen, dagelijks teveel zout, verzadigd vet en calorieen moet opeten. Ja, dus wel eendekroos, maar dan (ook) zodanig verkrijgbaar dat ik er zelf nog de smaakjes aan toe kan voegen (net als neutrale tofu en tahoe dus)!
Wellicht valt er ook aan te denken om de plantaardige ingrediënten te mixen met vlees producten. Bijvoorbeeld 50/50 gehakt/soja. Een soort half om half gehakt, zonder de eigenschappen van het oorspronkelijke vlees te verliezen, maar wel met 50% winst en eengeleidelijke overgang naar plantaardig.
Beste Menno, Zeker wel interessant, vooral voor de flexitarier. We zagen een paar jaar geleden al gemengde (of hybride) producten in de schappen, maar de smaak was blijkbaar nog niet goed genoeg. Wij werken momenteel samen met slagers om betere producten te ontwikkelen. Omdat de markt voor vlees nog steeds veel groter is dan plantaardig valt hier inderdaad veel te winnen!
Prima dat jullie dit doen!
Natuurlijk zou ik een eendenkroosburger lusten. Ik koop nu toch ook van die vleesvervangers (Vivera e.d.) in de supermarkt waarvan ik ook maar gok dat het goed is wat erin zit.
En soja is een product met grote haken en ogen, dus waarom niet. Denken jullie ook aan de vitamines en mineralen in die burger?
Beste Irma,
Inderdaad is het van belang dat de vleesvervangers ook wel de nodige B12 en ijzer bevatten. Vooral als je volledig veganistisch of vegetarisch eet moet je daar goed op letten. Niet alle plantaardige opties zijn– nutritioneel gezien– compleet.
Jazeker, graag zou ik een eendenkroosburger eten, of algenburger. Klinkt lekker!
Liever dan die insecten alternatieven (vies idee, hoewel dat misschien wel zou wennen, en/maar het zijn ook dieren).
Doe mij maar zo’n kroosburger. Met basilicum voor een Italiaans tintje, of met kerrie en kurkuma voor een Oosterse avond. 🙂
En in reactie op andere reacties hier: ja, inderdaad graag minder zout!
Dat zout is echt een nadeel van de bestaande vleesvervangers (en een gemiste kans, want minder zout eten is gewoon een kwestie van wennen).
Geweldig dat we blijven ontwikkelen en streven naar een leefbare wereld. Is er ook over nagedacht wat te doen met het water na de oogst, of kan het eindeloos gebruikt worden?
Kom maar door met die krooskroket!? ik zie er naar uit, reuze belangrijk,leuk & interessant deze ontwikkelingen. Tip voor lay out van deze pag: gebruiksvriendelijker maken in de zin van snel bij reactiedeel uitkomen.
Ik ben een groot liefhebber van groenten en allerlei vormen van plantaardige voeding maar ik zie in Nederland nog niet echt een doorbraak op dit gebied. Ook op het gebied van bijvoorbeeld insecten is er nog een wereld te winnen. Waar in Zuidoost Azië, ook in grote steden als Singapore, de schappen vol liggen met verse en gedroogde insecten zijn ze bij ons nauwelijks te koop. Het moet uit de iew-taboe sfeer en daar kunnen grote spelers in de voedingsindustrie en retailers grote slagen maken. Bij voldoende schaalgrootte kan het ook betaalbaar worden voor de massa.
Bij mij in de buurt is een kinderboerderij met twee varkens. Zodra er kroos in de sloten ligt stappen zij in het water en eten de hele dag van het kroos. Het moet dus heel lekker zijn. Ik heb al eerder gedacht dat het misschien voor mensen ook goed eten zou zijn. Dat hoeft voor mij niet in de vorm van iets dat op vlees lijkt. Misschien kun je er ook wel soep van maken.
Ik hoor graag hoe het verder gaat.
Ik sluit me aan bij veel eerdere reacties, meer plantaardige eiwitten. Wat me dan ook goed lijkt is om te kijken of deze verpakt kunnen worden in andere materialen dan in gewoon plastic. Dat is een duurzame poot die ook niet uit het oog moet worden verloren. De fabrikanten zouden daarbij veel meer naar alternatieven moeten (laten) zoeken en die ook daadwerkelijk gaan toepassen.
Goed punt over de verpakkingen, het is al bekend dat je bijvoorbeeld van olifantsgras bakjes voor snacks kunt maken. Punt is dat de industrie het wel moet oppakken en dat doet ze alleen als het economisch haalbaar is. Daarom moeten we er voor zorgen dat de kostprijs van plantaardige verpakkingen lager komt te liggen dan die van plastic. Kijk naar Elon Musk met de dakpan van SolarCity, uitgangspunt voor deze zonnecel was dat deze mooier, goedkoper en sterker zou zijn dan het huidige onooglijke zonnepaneel, zodat klanten niet eens meer zouden hoeven de kiezen. Geslaagd project, iedereen blij.
Wat een goed initiatief! Ik ben erg benieuwd naar de eendenkroosburger, hoewel ik andere soorten vleesvervangers (vervangende kipstukjes etc.) lekkerder vind. Het zou mooi zijn als het bijvoorbeeld in de vorm van gehakt/ tartaar gemaakt wordt, waar je zelf kruiden aan kan toevoegen. En als het toch met een smaakje gemaakt wordt, hoop ik dat het een spekvervanger wordt. Daar wordt nog niet veel van verkocht.
Fijn te lezen dat ik niet de enige ben die vleesvervangers maar niks vindt. Ik haal mijn eiwitten vooral uit zaden, granen en linzen. Inmiddels staat er een bak met eendenkroos-uit-de-sloot in de vensterbank. De teelt is na 2 weken nog niet echt op gang gekomen. Bedoeling is dat (vanaf de 3e generatie-oogst) de waterlinzen vers uit de bak in mijn maaltijdsalade gaan. Teelt-tips welkom.
Eendenkroos kweken zou makkelijk moeten zijn met watercultuur, het zou mooi zijn als licht vervuild water door het kroos gereinigd zou worden, dan worden 2 vliegen in een klap geslagen, maar dan zou het eendenkroos wel weer verontreinigd zijn!!
Meer diversiteit
Ik las een tijdje terug in de consumentenbond dat zeewierbugers te hoge waarden van een aantal elementen bevatte, dus ik ben erg terughoudend met deze eiwitbron.
Maar wel heel goed dat jullie hier mee bezig zijn bezig zijn.
Beste Kimberley, Bedankt voor je reactie! Jij noemt een zeer belangrijke onderdeel van de transitie: voedselveiligheid. Waterplanten kunnen alles wat in het water zit opnemen, daarom is de waterkwaliteit van grote invloed. Het is dus ook niet aan te raden om eendenkroos uit de locale beek te proeven. In de toekomst verwacht ik dat de locale boeren waterplanten op een veilige manier kunnen kweken.
natuurlijk ga ik ook eendenkroosburger eten klinkt heeeerlijk.!
Hermi, hou het nieuws in de gaten, hopelijk krijg je al gauw de kans!
Stacy Pyett,
Het valt mij op dat veel vegetariërs van nu gewoon het vlees weglaten en niet meer alle aminozuren en voldoende vitamine ‘s B binnen krijgen, omdat ze geen verstand hebben van welke voedingsstoffen essentieel zijn voor welke organen en functie’s om gezond te zijn. Deze nieuwe vegetariërs, zowel jong als volwassen, worden wel magerder maar ook zwak! Ook veel koks (op tv en in restaurants) hebben die kennis niet! Bijscholing is hard nodig!
Met een eendenkroosburger had ik nog langer op Père Lachaise kunnen lopen ?
Ik reageer op de advertentie in de Volkskrant over eendenkroosburger. Wij eten bijna geen vlees meer en hamburger was al nooit favoriet. Wat mij opvalt is dat plantaardige eiwitten zo vaak in de vorm van hamburgers wordt aangeboden. Die vervolgens te zout en gepaneerd zijn. Niet lekker. Voor ons hoeft het product niet op vlees te lijken. Kunnen jullie ook eens denken over een andere vorm zodat we het zelf kunnen verwerken in de keuken?
Met vriendelijke groet, Evelyn Donkers
Beste Evelyn, Ik snap je reactie helemaal. Persoonlijk vind ik een kikkererwtenkerrie de ideale plantaardige maaltijd. Toch is er veel vraag voor iets wat wel op vlees lijkt, omdat het makkelijk in de huidige eetpatroon past. Gelukkig groeit het aanbod van plantaardig voedsel hard. Ik ben benieuwd naar jouw ideale vorm!
Daar ben ik het helemaal mee eens! Waarom die tot mislukken gedoemde pogingen om vegetarische producten op vlees te laten lijken? Maak het smakelijk en gezond, meer vraag ik als vegetariër niet.
Goed om alle alternatieven voor vlees te onderzoeken. Hoeft ook helemaal niet op vlees te lijken. Er zijn smakelijke gerechten genoeg zonder vlees merk ik steeds vaker.
Geweldig idee! Liever plantaardig dan insecten, dat zijn toch ook dieren!
Bovendien spreekt dit me meer aan! Op een efficiente manier vodoende voedsel produceren, zonder de aardbol te vernietigen.
Ik ben heel benieuwd naar de eendenkroosburger! Die ga ik zeker proberen zodra die te krijgen is. Ik zou dolgraag 100% vegetarisch willen eten, maar met een soja-allergie en histamine overgevoeligheid is dat lastig. Ik val vaak toch nog terug op vlees. Als ik het hierover heb met anderen valt me op hoe vaak dat voorkomt, histamine overgevoeligheid. Ik denk dus dat als er een allergeen-vrije eiwitbron komt die ook nog eens laag in histamine is, dat je wel eens goud in handen kunt hebben.
geweldig goed nieuws, eendenkroos als sojavervanger!
lekker kruiden en voorzien van een krokant korstje: ik eet het graag!
Op de vraag of ik een eendenkroosburger zou lusten, kan ik geen antwoord geven. Heb deze nog niet geproefd. Maar ik sta er wel voor open. Ben er zelfs nieuwsgierig naar.
Dank jullie allemaal voor jullie berichten! Wat fijn om te lezen dat er zoveel belangstelling is voor ons werk!
Elke poging om andere eiwitten dan dierlijke te gebruiken is meer dan de moeite waard. Enne… smaak is ook maar een aangeleerd iets. Ik wil graag eendenkroosburgers eten en testen. Lijkt me top.
eiwitbronnen hoeven ook van mij niet op vlees te lijken of te smaken. Sta open voor alle voedsel die onze planeet ontziet. Ook de roofbouw door in beslagname van ruimte van gronden voor vee en hun voer moet snel stoppen.
Uitstekend idee, ik ben zeker geïnteresseerd in een eendenkroos vleesvervanger met weinig voedsel kilometers. Ben benieuwd!
Beste Stacy,
Kan niet wachten om de eerste burgers te proeven.
De grondstof mag wat mij betreft ook in diverse vormen en met wisselende samenstellingen geperst of gemengd worden.
Denk aan mengen met zaden, noten en pitten. Of samenpersen met zetmelen om balletjes te maken zodat ze als bonen gebruikt kunnen worden.
Vraag is eigenlijk ( denk ik) vind je het niet vreemd om eendenkroos te eten. Ik vind dat niet vreemd en ik ga het zeker eten. Opmerking van 1 van de eerdere reageerders onderschrijf ik het hoeft niet in de vorm van iets dat op vlees lijkt. Zorg bij de introductie voor goede smakelijke recepten
Ik zou graag een eendenkroos burger willen proberen, waar zijn ze te koop?
Bring it on!
enne van mij hoeft een burger die op vlees lijkt niet. Het is ook mijn ervaring dat ze vaak te zout en soms zelfs te zoet zijn zijn. Waarom geen varianten? Een die lijkt op vlees, of op vis en een variant voor mensen die hun smaakpalet willen verrijken.
Hoi Joanna,
Inderdaad is het nodig om op de hoeveelheid zout te letten. Er was laatst een interview met mijn collega Tiny van Boekel hierover.
https://fd.nl/futures/1299464/vegaschijf-is-goed-voor-dieren-minder-voor-nieren
Misschien vind je het interessant!
Wat een slim initiatief! Ik sta zeker open voor eendenkroos als eiwitbron. Ik eet al 40 jaar geen vlees, wel af en toe vis na vit. B12 tekorten. Vleesvervangers gebruik ik bijna niet, inderdaad veel te zout en vaak ook niet echt lekker. Wanneer kan ik proeven?
Reactie van een leek: ik begrijp dat eendenkroos uit sloten en plassen niet geschikt is voor menselijke consumptie. Wellicht kan het wel in diervoer worden verwerkt; koeien drinken toch ook uit de sloot. Op dit moment zijn veel wateren bedekt met een dikke plak eendenkroos. Als dit op een eenvoudige en goedkope manier geoogst kan worden biedt dat m.i. veel voordelen. Het oppervlaktewater wordt gezonder omdat de eutrofiëring afneemt en licht weer kan doordringen naar de bodem. Daarnaast kan hiermee de invoer van soja voor veevoer verminderd worden.
Heel scherp voor een ‘leek’ Kees! De Europees Unie importeert netto 36% van de nodige eiwit, en een grote deel daarvan is voor veevoer bestemd. De protein transitie houdt ook in dat we er slim over na moeten denken hoe we de dieren verantwoord kunnen voeren. Mijn collega’s zijn bezig om lokale, duurzame veevoer mogelijk te maken.
Variatie is het antwoord voor mij. Waar de eiwitten vandaan komen zou veilig, voedzaam en duurzaam moeten zijn. Kom maar op met alternatieven.
Wat andere reacties ook al zeggen: ik wil graag een alternatief voor dierlijke eiwitten. Bijna alles wat ik kan kopen maakt dat ik, om aan genoeg eiwit te komen, dagelijks teveel zout, verzadigd vet en calorieen moet opeten. Ja, dus wel eendekroos, maar dan (ook) zodanig verkrijgbaar dat ik er zelf nog de smaakjes aan toe kan voegen (net als neutrale tofu en tahoe dus)!
Lijkt me heerlijk die eendenkroos. En leuk om daar gerechten mee te verzinnen.
Geweldig dat jullie daar onderzoek naar doen!!
Wellicht valt er ook aan te denken om de plantaardige ingrediënten te mixen met vlees producten. Bijvoorbeeld 50/50 gehakt/soja. Een soort half om half gehakt, zonder de eigenschappen van het oorspronkelijke vlees te verliezen, maar wel met 50% winst en eengeleidelijke overgang naar plantaardig.
Beste Menno, Zeker wel interessant, vooral voor de flexitarier. We zagen een paar jaar geleden al gemengde (of hybride) producten in de schappen, maar de smaak was blijkbaar nog niet goed genoeg. Wij werken momenteel samen met slagers om betere producten te ontwikkelen. Omdat de markt voor vlees nog steeds veel groter is dan plantaardig valt hier inderdaad veel te winnen!
Prima dat jullie dit doen!
Natuurlijk zou ik een eendenkroosburger lusten. Ik koop nu toch ook van die vleesvervangers (Vivera e.d.) in de supermarkt waarvan ik ook maar gok dat het goed is wat erin zit.
En soja is een product met grote haken en ogen, dus waarom niet. Denken jullie ook aan de vitamines en mineralen in die burger?
Beste Irma,
Inderdaad is het van belang dat de vleesvervangers ook wel de nodige B12 en ijzer bevatten. Vooral als je volledig veganistisch of vegetarisch eet moet je daar goed op letten. Niet alle plantaardige opties zijn– nutritioneel gezien– compleet.
Jazeker, graag zou ik een eendenkroosburger eten, of algenburger. Klinkt lekker!
Liever dan die insecten alternatieven (vies idee, hoewel dat misschien wel zou wennen, en/maar het zijn ook dieren).
Doe mij maar zo’n kroosburger. Met basilicum voor een Italiaans tintje, of met kerrie en kurkuma voor een Oosterse avond. 🙂
En in reactie op andere reacties hier: ja, inderdaad graag minder zout!
Dat zout is echt een nadeel van de bestaande vleesvervangers (en een gemiste kans, want minder zout eten is gewoon een kwestie van wennen).
Geweldig dat we blijven ontwikkelen en streven naar een leefbare wereld. Is er ook over nagedacht wat te doen met het water na de oogst, of kan het eindeloos gebruikt worden?
Kom maar door met die krooskroket!? ik zie er naar uit, reuze belangrijk,leuk & interessant deze ontwikkelingen. Tip voor lay out van deze pag: gebruiksvriendelijker maken in de zin van snel bij reactiedeel uitkomen.
Ik ben een groot liefhebber van groenten en allerlei vormen van plantaardige voeding maar ik zie in Nederland nog niet echt een doorbraak op dit gebied. Ook op het gebied van bijvoorbeeld insecten is er nog een wereld te winnen. Waar in Zuidoost Azië, ook in grote steden als Singapore, de schappen vol liggen met verse en gedroogde insecten zijn ze bij ons nauwelijks te koop. Het moet uit de iew-taboe sfeer en daar kunnen grote spelers in de voedingsindustrie en retailers grote slagen maken. Bij voldoende schaalgrootte kan het ook betaalbaar worden voor de massa.
Bij mij in de buurt is een kinderboerderij met twee varkens. Zodra er kroos in de sloten ligt stappen zij in het water en eten de hele dag van het kroos. Het moet dus heel lekker zijn. Ik heb al eerder gedacht dat het misschien voor mensen ook goed eten zou zijn. Dat hoeft voor mij niet in de vorm van iets dat op vlees lijkt. Misschien kun je er ook wel soep van maken.
Ik hoor graag hoe het verder gaat.
Ik sluit me aan bij veel eerdere reacties, meer plantaardige eiwitten. Wat me dan ook goed lijkt is om te kijken of deze verpakt kunnen worden in andere materialen dan in gewoon plastic. Dat is een duurzame poot die ook niet uit het oog moet worden verloren. De fabrikanten zouden daarbij veel meer naar alternatieven moeten (laten) zoeken en die ook daadwerkelijk gaan toepassen.
Goed punt over de verpakkingen, het is al bekend dat je bijvoorbeeld van olifantsgras bakjes voor snacks kunt maken. Punt is dat de industrie het wel moet oppakken en dat doet ze alleen als het economisch haalbaar is. Daarom moeten we er voor zorgen dat de kostprijs van plantaardige verpakkingen lager komt te liggen dan die van plastic. Kijk naar Elon Musk met de dakpan van SolarCity, uitgangspunt voor deze zonnecel was dat deze mooier, goedkoper en sterker zou zijn dan het huidige onooglijke zonnepaneel, zodat klanten niet eens meer zouden hoeven de kiezen. Geslaagd project, iedereen blij.
Mijn complimenten voor dit artikel, duidelijke uitleg! Op naar een meer plantaardig voedingspatroon dat beter is voor dier, milieu en gezondheid!
Wat een goed initiatief! Ik ben erg benieuwd naar de eendenkroosburger, hoewel ik andere soorten vleesvervangers (vervangende kipstukjes etc.) lekkerder vind. Het zou mooi zijn als het bijvoorbeeld in de vorm van gehakt/ tartaar gemaakt wordt, waar je zelf kruiden aan kan toevoegen. En als het toch met een smaakje gemaakt wordt, hoop ik dat het een spekvervanger wordt. Daar wordt nog niet veel van verkocht.
Fijn te lezen dat ik niet de enige ben die vleesvervangers maar niks vindt. Ik haal mijn eiwitten vooral uit zaden, granen en linzen. Inmiddels staat er een bak met eendenkroos-uit-de-sloot in de vensterbank. De teelt is na 2 weken nog niet echt op gang gekomen. Bedoeling is dat (vanaf de 3e generatie-oogst) de waterlinzen vers uit de bak in mijn maaltijdsalade gaan. Teelt-tips welkom.
Eendenkroos kweken zou makkelijk moeten zijn met watercultuur, het zou mooi zijn als licht vervuild water door het kroos gereinigd zou worden, dan worden 2 vliegen in een klap geslagen, maar dan zou het eendenkroos wel weer verontreinigd zijn!!