Ongezonde eetgewoonten zijn lastig te veranderen. Zo’n zeventig procent van wat we eten, kiezen we op de automatische piloot. Onderzoek naar de invloed van de omgeving op ons eetgedrag moet leiden tot nieuwe manieren om gezond leven makkelijker te maken.
Wat is de invloed van de omgeving op ons eetgedrag?
De afgelopen decennia is eten op veel meer locaties en tijden beschikbaar gekomen en is het aanbod enorm uitgebreid. Het is verdraaid lastig om in zo’n omgeving constant verstandige keuzes te moeten maken en verleidingen te weerstaan. Door je automatische piloot en intuïtieve reacties op je omgeving kan een etensgeur je zomaar triggeren om iets te eten zonder dat je honger hebt. Wie probeert gezonder te leven, valt vaak snel terug in oude gewoontes.
Een ongezonde leefstijl verhoogt het risico op veel aandoeningen – denk aan hart- en vaatziekten, diabetes type 2, obesitas en verschillende vormen van kanker. Bij de meeste mensen staat een goede gezondheid echter hoog op hun wensenlijstje. Toch eten maar heel weinig mensen volgens de richtlijnen Gezonde Voeding. Het lukt mensen niet gezond te eten.
“Dat zoveel mensen ongezond verdrag vertonen, maakt het eigenlijk normaal gedrag.”
Emely de Vet, hoogleraar Gezondheidscommunicatie en gedragsverandering.
Share this quote:
Ook bedrijven, organisaties en individuen proberen ons gedrag te beïnvloeden. Maar wat stuurt je eetpatroon? Waarom gaan mensen verschillend om met verleidingen? Is overgewicht een normale reactie op een abnormale omgeving? Zijn sociale normen rond eten veranderd? Daarom zijn gedragsverandering en onderzoek naar de invloed van de omgeving belangrijk.
Prof. Emely de Vet is hoogleraar Gezondheidscommunicatie en gedragsverandering bij Wageningen University & Research. Tijdens haar inauguratie op 24 november 2016 heeft ze inzicht gegeven in de rol van de omgeving op consumentengedrag. Bekijk hieronder de video waarin ze uitleg geeft over haar onderzoek.
Stelling: "Mensen moeten worden beschermd tegen voedselverleidingen."
WURtalks: Hoe beïnvloed je gedrag?
Wageningen University & Research doet onderzoek naar de invloed van de omgeving op eetgedrag. Op maandag 28 november gaan Emely de Vet (Wageningen University & Research) en Reint Jan Renes (Wageningen University & Research, hogeschool Utrecht, auteur van ‘Draaiboek gedragsverandering’) in de serie WURtalks in op hoe je gedrag te beïnvloeden is. Hoe krijg je inzicht in gedrag? Wat zijn de beste wegen om gedragsverandering te bereiken? Hoe weersta je verleidingen en welke invloed heeft je omgeving? De WURtalk vindt plaats in Cinemec in Ede.
Meepraten?
Welke invloed ervaar jij van je ‘voedselomgeving’? Wat zou er moeten veranderen? Laat het ons weten.
No related posts.
Heb je vragen of opmerkingen? Ga hieronder in gesprek.
Emely de Vet · Hoogleraar Gezondheidscommunicatie en gedragsverandering
Emely de Vet is gespecialiseerd in Gezondheidscommunicatie. Zij onderzoekt waarom mensen (on)gezond gedrag vertonen en hoe interventies daarop afgestemd kunnen worden. Emely past perspectieven uit de sociale, consumenten- en gezondheidspsychologie toe in gezondheidscommunicatie en public health interventies.
Perfecte thema!
Wel heel moeilijk gedrag in dit opzicht te veranderen. Aan de ene kant eet je gezond (biologisch, weinig vlees, veel groente etc). Aan de andere kant na het golfen of wellicht andere activiteit een wijntje en bitterballen. Moeilijk om je mindset te veranderen. Ook het hebben van verdriet (2 kinderen verloren) zet soms aan tot overtollig eten van caloriehoudende voeding. De gedachte is “wat maakt het uit”.
Interessant thema waar je heen en weer wordt geslingerd door wat goed voor je is en compenseren van ervaringen in je leven.
Vaak zien we ongezond eten en gezond eten als 2 verschillende kanten van dezelfde medaille. Maar dat is onterecht. Aan ongezond eetgedrag (snoepen, overeten, snacken) liggen andere beweegredenen ten gronslag dan aan gezond eetgedrag (bv. genoeg groente en fruit eten). In ons onderzoek proberen we dan ook eerst goed die beweegredenen te ontrafelen voordat we passende oplossingen kunnen bieden.
Hoi hoi, wat een leuk interessant thema. Ik geloof niet in een vaste regel wat voeding betr. Ik geloof heel stellig dat ieder individu verschillend zal reageren op voeding. Diëtistes zijn m.i. Eenzijdig hun theorie en adviezen aan het ventileren..men is teveel gefocust op afvallen niet op wat zij werkelijk eten..ik zou hier heel graag verder over willen praten..groetjes Anneke Langerak ..
Wat leuk dat u mee wilt praten. We nodigen u graag uit voor de WURtalk die aankomende maandag (28 november) over dit onderwerp gehouden wordt. Reint Jan Renes en Emely de Vet zullen diep op het onderwerp in gaan. Meer informatie over de WURtalk kunt u hier vinden: https://www.wur.nl/nl/activiteit/WURtalks-4.htm
Je snijdt inderdaad een belangrijk punt aan: in hoeverre kunnen we voedingsadviezen personaliseren? Het advies wordt dan persoonlijk relevanter, wat de kans weer verhoogd dat de adviezen ook daadwerkelijk worden opgevolgd. Niet elke client wil afvallen: ieder heeft zijn eigen wensen en doelen. Het is daarom belangrijk om niet alleen naar de voedingskundige aspecten van een dieet te kijken, maar ook naar de psychologie erachter.
Beste Emely,
met veel interesse lees ik over je mooie werk. Een verandering in voedingspatroon en leefstijl werkt alleen als het zo persoonlijk mogelijk is afgestemd. Daarmee heb ik dagelijks te maken in mijn werk als dietist en leefstijlcoach/ metal coach. We hebben idd te maken met veelal onbewuste patronen. Daarbij zet in voedingspychologie in naast NLP, ACT, motivational interviewing, opstellingen met eten en mindful leren eten. Om maar iets aan te geven hoe complex gedragsverandering is. Maar dit werkt wel echt. En hoe eenzijdig ook het beeld is van wat een dietist zoal doet. Mn vrijgevestigde dietisten werken vaak meer op de psychologie en communicatie.
Na een gebroken heup kwam ik bij de fysiotherapeut terecht.
Sedert drie jaar maak ik daar nu gebruik van de gymles. Ik ga drie
keer in de week een uur intensief oefenen. Het scheelt me structureel tien kilo en ik voel me fitter. Wou dat ik dat eerder had gedaan! Het automatisch snoepen is hierdoor ook afgenomen.
Wat goed om te horen dat het u gelukt is om zo structureel uw leefstijl aan te passen. Dat is vast niet gemakkelijk geweest. Veel mensen vallen al snel terug in oude patronen. Wel is de kans groter dat het lukt om de aanpassing vol te houden als u er een routine van maakt en u het oefenen steeds op dezelfde momenten doet. Het nieuwe gedrag wordt dan sneller een gewoonte, waardoor u minder kwetsbaar voor een terugval bent.
Onlangs een uitzending gezien van ‘Andere tijden’ over de strijd tegen het roken en ik denk dat daaruit wel enige lessen te leren zijn als het gaat om het terugdringen van ongezond ‘gedrag’: steeds meer wetenschappelijke info over de consequenties voor de gezondheid, de directe relatie leggen met ziektes, duidelijk zichtbare waarschuwing op verpakkingen, de verkrijgbaar heid, het aantal plaatsen waar je het product kunt/mag gebruiken, de prijs/belastingverhogingen, dat je niet op medewerking van de industrie kunt rekenen, dus zaken met wet en regelgeving moet afdwingen.
En niet te vergeten de ‘verslavende’ werking van suikers en zg kortwerkende koolhydraten–> korte energiepiek die je lichaam al gauw weer naar meer doet verlangen. Suikers worden aan zo veel producten toegvoegd…
De multidisciplinaire aanpak van Co-eur inzake obesitas is m.i ook een goed voorbeeld gedragsbeinvloeding op kleine schaal.
Interessant dat u de parallel trekt met tabaksontmoediging. Die zijn wij zeker ook. Elke poging tot leefstijlverbetering op collectief niveau is een kwestie van een lange adem, waarbij een langdurige cocktail van maatregelen z’n vruchten kan afwerpen. Dergelijke maatregelen omvatten voorlichting, overheidsregulatie (via wetten en/of financiele maatregelen) en omgevingsaanpassingen. Al die maatregelen dragen er een beetje aan bij dat er een nieuwe sociale standaard ontstaat.
Ik ben opgegroeid in de jaren 50. Voeding was puur en we aten 3 x per dag en dat was het. Nu is er overal voedsel beschikbaar en niet van het goede soort. Altijd suiker toegevoegd, veel zout en vet. Probeer zo gezond mogelijk te eten maar ervaar dat als moeilijk, ik lees wat in de voeding zit, het maakt me niet blij wat er allemaal is toegevoegd.
U heeft helemaal gelijk dat er ontzettend veel veranderd is in onze voeding. We hebben meer eetmomenten op een dag en het onderscheid tussen een maaltijd en tussendoortje vervaagd daarmee. Dat u gezond eten als lastig ervaart, is dan ook niet vreemd. We zien dat ook terug in de cijfers. Er is een grote interesse in gezonde voeding en informatie over gezonde voeding, maar het eetpatroon van veel Nederlanders voldoet niet aan de richtlijnen Gezonde Voeding. Weten wat gezond is, betekent nog niet dat het ook lukt om gezond te eten. Daarvoor is echt meer nodig.
Interesse voor hoe je lijf werkt en reageert op de verschillende elementen in voeding brengt je verder heb ik ontdekt. Lees Haisma: “Met verstand gezond”. Adviezen van een antroposofisch orthomoleculair voedingstherapeut, en het opvolgen daarvan (!), bleken de sleutel tot gedragsverandering. Iedere morgen 15 minuten dynamische yoga-oefeningen (www.vijftibetanen.nl, gevolgd door een korte meditatie, een superontbijt en uitgebalanceerde voedingssupplementen. Ik gun het iedereen.
Perfecte thema!
Wel heel moeilijk gedrag in dit opzicht te veranderen. Aan de ene kant eet je gezond (biologisch, weinig vlees, veel groente etc). Aan de andere kant na het golfen of wellicht andere activiteit een wijntje en bitterballen. Moeilijk om je mindset te veranderen. Ook het hebben van verdriet (2 kinderen verloren) zet soms aan tot overtollig eten van caloriehoudende voeding. De gedachte is “wat maakt het uit”.
Interessant thema waar je heen en weer wordt geslingerd door wat goed voor je is en compenseren van ervaringen in je leven.
Karakter?
Beste Cor Veenstra,
Vaak zien we ongezond eten en gezond eten als 2 verschillende kanten van dezelfde medaille. Maar dat is onterecht. Aan ongezond eetgedrag (snoepen, overeten, snacken) liggen andere beweegredenen ten gronslag dan aan gezond eetgedrag (bv. genoeg groente en fruit eten). In ons onderzoek proberen we dan ook eerst goed die beweegredenen te ontrafelen voordat we passende oplossingen kunnen bieden.
Hartelijke groet,
Emely de Vet
Hoi hoi, wat een leuk interessant thema. Ik geloof niet in een vaste regel wat voeding betr. Ik geloof heel stellig dat ieder individu verschillend zal reageren op voeding. Diëtistes zijn m.i. Eenzijdig hun theorie en adviezen aan het ventileren..men is teveel gefocust op afvallen niet op wat zij werkelijk eten..ik zou hier heel graag verder over willen praten..groetjes Anneke Langerak ..
Beste Anneke Langerak,
Wat leuk dat u mee wilt praten. We nodigen u graag uit voor de WURtalk die aankomende maandag (28 november) over dit onderwerp gehouden wordt. Reint Jan Renes en Emely de Vet zullen diep op het onderwerp in gaan. Meer informatie over de WURtalk kunt u hier vinden: https://www.wur.nl/nl/activiteit/WURtalks-4.htm
Met vriendelijke groet,
Vera – Webcare Team WUR
Beste Anneke Langerak,
Je snijdt inderdaad een belangrijk punt aan: in hoeverre kunnen we voedingsadviezen personaliseren? Het advies wordt dan persoonlijk relevanter, wat de kans weer verhoogd dat de adviezen ook daadwerkelijk worden opgevolgd. Niet elke client wil afvallen: ieder heeft zijn eigen wensen en doelen. Het is daarom belangrijk om niet alleen naar de voedingskundige aspecten van een dieet te kijken, maar ook naar de psychologie erachter.
Hartelijke groet,
Emely de Vet
Beste Emely,
met veel interesse lees ik over je mooie werk. Een verandering in voedingspatroon en leefstijl werkt alleen als het zo persoonlijk mogelijk is afgestemd. Daarmee heb ik dagelijks te maken in mijn werk als dietist en leefstijlcoach/ metal coach. We hebben idd te maken met veelal onbewuste patronen. Daarbij zet in voedingspychologie in naast NLP, ACT, motivational interviewing, opstellingen met eten en mindful leren eten. Om maar iets aan te geven hoe complex gedragsverandering is. Maar dit werkt wel echt. En hoe eenzijdig ook het beeld is van wat een dietist zoal doet. Mn vrijgevestigde dietisten werken vaak meer op de psychologie en communicatie.
Na een gebroken heup kwam ik bij de fysiotherapeut terecht.
Sedert drie jaar maak ik daar nu gebruik van de gymles. Ik ga drie
keer in de week een uur intensief oefenen. Het scheelt me structureel tien kilo en ik voel me fitter. Wou dat ik dat eerder had gedaan! Het automatisch snoepen is hierdoor ook afgenomen.
Beste Jan Meijer,
Wat goed om te horen dat het u gelukt is om zo structureel uw leefstijl aan te passen. Dat is vast niet gemakkelijk geweest. Veel mensen vallen al snel terug in oude patronen. Wel is de kans groter dat het lukt om de aanpassing vol te houden als u er een routine van maakt en u het oefenen steeds op dezelfde momenten doet. Het nieuwe gedrag wordt dan sneller een gewoonte, waardoor u minder kwetsbaar voor een terugval bent.
Hartelijke groet,
Emely de Vet
Hallo,
Onlangs een uitzending gezien van ‘Andere tijden’ over de strijd tegen het roken en ik denk dat daaruit wel enige lessen te leren zijn als het gaat om het terugdringen van ongezond ‘gedrag’: steeds meer wetenschappelijke info over de consequenties voor de gezondheid, de directe relatie leggen met ziektes, duidelijk zichtbare waarschuwing op verpakkingen, de verkrijgbaar heid, het aantal plaatsen waar je het product kunt/mag gebruiken, de prijs/belastingverhogingen, dat je niet op medewerking van de industrie kunt rekenen, dus zaken met wet en regelgeving moet afdwingen.
En niet te vergeten de ‘verslavende’ werking van suikers en zg kortwerkende koolhydraten–> korte energiepiek die je lichaam al gauw weer naar meer doet verlangen. Suikers worden aan zo veel producten toegvoegd…
De multidisciplinaire aanpak van Co-eur inzake obesitas is m.i ook een goed voorbeeld gedragsbeinvloeding op kleine schaal.
Beste Marion Kuiten,
Interessant dat u de parallel trekt met tabaksontmoediging. Die zijn wij zeker ook. Elke poging tot leefstijlverbetering op collectief niveau is een kwestie van een lange adem, waarbij een langdurige cocktail van maatregelen z’n vruchten kan afwerpen. Dergelijke maatregelen omvatten voorlichting, overheidsregulatie (via wetten en/of financiele maatregelen) en omgevingsaanpassingen. Al die maatregelen dragen er een beetje aan bij dat er een nieuwe sociale standaard ontstaat.
Hartelijke groet,
Emely de Vet
Ik ben opgegroeid in de jaren 50. Voeding was puur en we aten 3 x per dag en dat was het. Nu is er overal voedsel beschikbaar en niet van het goede soort. Altijd suiker toegevoegd, veel zout en vet. Probeer zo gezond mogelijk te eten maar ervaar dat als moeilijk, ik lees wat in de voeding zit, het maakt me niet blij wat er allemaal is toegevoegd.
Beste heer of mevrouw Stoelinga,
U heeft helemaal gelijk dat er ontzettend veel veranderd is in onze voeding. We hebben meer eetmomenten op een dag en het onderscheid tussen een maaltijd en tussendoortje vervaagd daarmee. Dat u gezond eten als lastig ervaart, is dan ook niet vreemd. We zien dat ook terug in de cijfers. Er is een grote interesse in gezonde voeding en informatie over gezonde voeding, maar het eetpatroon van veel Nederlanders voldoet niet aan de richtlijnen Gezonde Voeding. Weten wat gezond is, betekent nog niet dat het ook lukt om gezond te eten. Daarvoor is echt meer nodig.
Hartelijke groet,
Emely de Vet
Interesse voor hoe je lijf werkt en reageert op de verschillende elementen in voeding brengt je verder heb ik ontdekt. Lees Haisma: “Met verstand gezond”. Adviezen van een antroposofisch orthomoleculair voedingstherapeut, en het opvolgen daarvan (!), bleken de sleutel tot gedragsverandering. Iedere morgen 15 minuten dynamische yoga-oefeningen (www.vijftibetanen.nl, gevolgd door een korte meditatie, een superontbijt en uitgebalanceerde voedingssupplementen. Ik gun het iedereen.