Schoolfruit heeft effect
Het EU-Schoolfruitprogramma heeft veel voordelen: het is gezond, kinderen durven ook thuis meer te proeven, ouders waarderen het, het geeft duidelijkheid over het tienuurtje en is leerzaam. Slechts 1 procent van de kinderen eet voldoende groente en 5 procent eet voldoende fruit. We leggen daarom graag uit hoe EU-Schoolfruit werkt en waarom het werkt.
Verschillende momenten
Het Voedingscentrum beveelt voor vier- tot achtjarigen iedere dag 100 tot 150 gram groente en 1,5 stuks fruit aan. Kinderen tussen de 9 en 13 jaar hebben dagelijks 150 tot 200 gram groente nodig en twee stuks fruit. Dat lukt het beste als ze op verschillende momenten van de dag groente en fruit kunnen eten. Dus ook als tienuurtje of bij de lunch.
Praktijk op school
Scholen besteden steeds meer aandacht aan beleid rondom gezonde voeding. Vaak gaat dit in samenspraak met of op initiatief van de ouders. Het EU-Schoolfruitprogramma ondersteunt daarbij. “Meedoen aan EU-Schoolfruit kan helpen om van groente of fruit meenemen naar school een gewoonte te maken”, zegt Els van Coeverden van het Steunpunt Smaaklessen en EU-Schoolfruit.
“Aandacht voor gezonde voeding op school draagt bij aan gezonde eetgewoonten”
Door EU-Schoolfruit proeven de kinderen verschillende soorten fruit en groente. “Ook als kinderen nog niet veel durven te proeven, doen ze in de klas lekker mee”, vertelt Van Coeverden. “Want in de praktijk blijkt: zien eten doet eten. Kinderen zijn pas gewend aan een onbekende smaak na tien tot vijftien keer proberen. Smaak moet je dus ontwikkelen. Daarnaast worden tijdens het EU-Schoolfruitprogramma naast kinderen ook ouders geattendeerd op het belang van gezonde voeding op school.”
Lesmateriaal
foto gemaakt door I&L Logistiek, één van de EU-Schoolfruitleveranciers in schooljaar 2016-2017.
Bij het EU-schoolfruitprogramma krijgt een basisschool gratis twintig weken lang elke week voor ieder kind drie porties groente of fruit van een vaste leverancier. Het programma is gratis dankzij financiering van de Europese Unie. De school krijgt ook lesmateriaal. Dit is ontwikkeld door Wageningen University & Research en bestaat uit een lesboekje en een module voor het digibord. Wageningen is daarnaast aanspreekpunt voor scholen en helpt scholen bij het implementeren van een schoolfruitbeleid.
Na de twintig weken gratis groente en fruit gaan scholen zelf verder. Dit kan door ouders te vragen om groente en fruit mee te geven naar school, maar ook door ouders een schoolfruitabonnement te laten afsluiten bij een schoolfruitleverancier.
Resultaten
Meer dan de helft van de basisscholen heeft al minstens één keer meegedaan aan het EU-Schoolfruitprogramma, dat loopt sinds 2011. In totaal zijn dit zo’n 5.500 scholen.
Het evaluatierapport van vijf jaar EU-Schoolfruit (2011-2016) laat zien dat na afloop van het programma op 84 procent van de deelnemende scholen meer leerlingen groente en fruit mee naar school zijn gaan nemen. Ook zegt 90 procent dat de leerlingen meer soorten groente en fruit hebben leren kennen en dat ze nu meer weten over het belang van gezonde voeding.
Daarnaast laat de evaluatie zien dat veel kinderen van variatie houden en best nieuwe soorten groente en fruit willen proberen. Tot slot zegt 81 procent van de scholen dat het EU-Schoolfruitprogramma blijvend effect heeft op de groente- en fruitconsumptie van leerlingen. Van Coeverden: “Aandacht voor gezonde voeding op school draagt dus bij aan gezonde eetgewoonten.”
Aanmelden
Dit jaar kunnen circa 2600 basisscholen meedoen aan het programma. Aanmelden kan van 4 september tot en met 15 september 2017. De fruit- en groenteleveringen starten in de week van 13 november 2017 en lopen tot en met 20 april 2018. Het kost de school niets. Wel gelden er enkele spelregels (voorwaarden voor deelname). Van scholen die eerder hebben meegedaan zijn praktische tips en ervaringen verzameld.
Dank voor uw publicatie. Opmerking: wij zien het aanleren van een gezond voedingspatroon aan onze kinderen als een verantwoordelijkheid van ons als ouders. Daarom heb ik uw vraag hierboven met “Nee” beantwoord. M.b.t. de rol die de leeromgeving van kinderen hierin speelt, zijn wij zijn er tevens van overtuigd dat het beleid van de school uiteraard zo optimaal mogelijk bijdraagt aan het onderstrepen van het belang van gezonde voeding. Schoolfruit is hierin een prima initatief!
Beste Arjen,
Bedankt voor uw reactie. Ik begrijp uw opmerking.
Een school is natuurlijk niet als enige verantwoordelijk voor het aanleren van gezonde eetgewoonten. Ouders spelen hierin een belangrijke rol. Een school kan wel ondersteuning bieden, bijvoorbeeld met EU-Schoolfruit of Smaaklessen.
Met vriendelijke groet,
Els van Coeverden
1% van de kinderen eet voldoende groente en 5% eet voldoende fruit: zijn dit percentages van kinderen in NL of in de hele EU?
Ik vind het schrikbarend laag, maar met name het percentage bij fruit verbaast me ook. Op school van mijn dochter (openbare met zeer gevarieerde populatie) wordt door de meeste kinderen elke dag op school fruit gegeten. Meeste kinderen zijn gewend s middags na school weer fruit te eten. Op de bso staat het ook standaard op het menu als middagsnack. Zijn de kinderen hier echt zo’n uitzondering?
Bedankt voor uw vraag.
De cijfers komen van de Voedselconsumptiepeiling van 2007-2010 (RIVM). Hierbij hebben ze door middel van een voedseldagboek gekeken wat en hoeveel kinderen in Nederland eten op een dag.
U kunt het onderzoek hier nalezen:
-https://bronnen.zorggegevens.nl/Bron?naam=Voedselconsumptiepeiling
-https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/voeding/cijfers-context/huidige-situatie
Een nieuwe Voedselconsumptiepeiling (2012-2016) is in de maak en wordt in 2018 gepubliceerd. Hopelijk zien we daarin terug wat u benoemt: dat er meer kinderen voldoende groente en fruit consumeren.
Met vriendelijke groet,
Els van Coeverden
Wat een mooi initiatief. Zijn de fruitleveranciers biologische Nederlandse (kleine) bedrijven?
Beste Lysanne,
Bedankt voor je vraag. De leveranciers worden geselecteerd door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Alle leveranciers die interesse hebben in het programma kunnen zich inschrijven. Hierbij moeten de leveranciers wel aan bepaalde eisen voldoen, bijvoorbeeld dat ze landelijk aan minstens 200 scholen kunnen leveren, dat de producten vers en onbewerkt zijn, dat de producten voldoen aan de eisen voor de kwaliteit, de variatie en het gewicht per portie en dat de producten komen uit de regio of uit Nederland, als dit mogelijk is.
Met vriendelijke groet,
Els van Coeverden
Het aanleren van een gezond voedingspatroon is primair de verantwoordelijkheid van ouders. Echter, school zou via het lesmateriaal hierin een zo optimaal mogelijke ondersteuning kunnen bieden. Dit programma is een heel mooi initiatief, ook in het bewustzijns proces. Het belang van gezonde, liefst biologische, voeding wordt erg onderschat wat betreft de gezondheidseffecten.
Beste Marian van Brakel,
Bedankt voor uw positieve reactie. Lesmateriaal over voeding is inderdaad een manier waarop een school ondersteuning kan bieden. Naast het lesmateriaal wat hoort bij EU-Schoolfruit, bevorderen we ook de inzet van Smaaklessen. Dit lesmateriaal is uitgebreider dan het lesmateriaal van EU-Schoolfruit en gaat verder in op het thema voeding.
Met vriendelijke groet,
Els van Coeverden
Ik vind dat het de verantwoordelijkheid van ouders dat kinderen gezond eten. Maar ik vind het wel fijn dat school dit ondersteunt met schoolfruit. Het is op deze manier ‘heel normaal’ geworden om fruit te eten. De school van onze pleeg zoon ( ZMLK) heeft zich voor komend jaar weer ingeschreven. Ik hoop dat het project gecontinueerd wordt.
Beste Bea Voskamp,
Bedankt voor uw reactie en goed om te horen dat de school van uw pleegzoon zich gaat inschrijven! En inderdaad, een mooi streven is dat fruit eten op school een gewoonte wordt.
Met vriendelijke groet,
Els van Coeverden
ik vind het jammer dat alleen basisscholen hieraan deel kunnen nemen. Ik werk op een vmbo school in de wijk Overvecht in Utrecht. Overvecht heeft al meerdere malen de stempel de ongezondste wijk van Nederland gekregen. Wij als school proberen dmv voorlichting en een gezondere schoolkantine hier verandering in te brengen. Het zou voor ons juist ideaal zijn om mee te kunnen participeren in een school- fruitprogramma.
Inderdaad,smaak moet je ontwikkelen .Wij proberen dit aan jong en oud uit te leggen en daadwerkelijk ook te laten proeven.Wij leveren het consumptierijp geplukte fruit aan de straat (met een potje),aan belangstellenden bij een rondleiding,bij open dag en in boerenwinkels.Iedereen enthuosiast.We zijn met ongeveer 50 oude fruitrassen toch nog vrij onbekend.Wij hebben behoefte aan steun middels lesmateriaal,een verswinkelketen en andere mogelijkheden.
Onze gaard omvat 0.5 ha.Graag willen wij smaak en alleswat er bijkomt kijken blijven propageren .Dit ook bij en in tuinen.WE zijn met 4 vrijwilligers .Gebruiken nul insecticiden.O zoo lekker allemaal .We hebben meer nodig om de smaakgewenning te bereiken.Samenwerking met een super werkte tot heden niet.
Ik woon in woensdrecht en beheer een zuiver biologische boomgaard met 50 verschillende rassen .Het zou goed zijn om jeugd zoveel mogelijk de smaak van fruit ,met schil en al ,te leren eten (volgens mij).Misschien kan dat minder ziektes en kwalen voorkomen. Wij propageren ook om bomen te planten in eigen partikuliere tuintjes.
Blickvelt hoogstam boomgaard.Zie ook brabantse wal website.
Een insecten wal behoord tot de inventaris.