Kan alle wetenschappelijke kennis worden toegepast in de praktijk?

Het is natuurlijk de wens van elke onderzoeker dat haar/zijn onderzoek relevant is voor de samenleving. Niet voor niets is het motto van Wageningen University & Research: “Science for impact”. De realiteit is weerbarstiger, helaas. Niet elk onderzoek wordt toegepast in de praktijk, maar waarom niet?

Veel onderzoek levert niet het resultaat op waar op gehoopt werd. En zelfs als het onderzoek succesvol was, dan leidt het zelden tot grootschalige toepassing in de praktijk.

Betekent dit dat al het onderzoek dat niet de gedroomde maatschappelijke resultaten oplevert dan geldverspilling is? Gelukkig niet. Is onderzoek met ongewenste resultaten waardeloos?

Het kan gebeuren dat een onderzoek niet het resultaat oplevert waarop gehoopt werd. Goed onderzoek begint met een aanname gebaseerd op eerdere resultaten. Deze aanname wordt vervolgens in dat onderzoek getoetst op juistheid.  Als het klopt: “eureka”. Als het niet klopt: jammer, maar we hebben wel aangetoond dat iets niet werkt. Nu kunnen we verder zoeken naar een andere mogelijke oplossing.

Het is zonde dat onderzoek dat niet het gewenste resultaat oplevert niet makkelijk gepubliceerd wordt. Dit maakt het voor collega’s onduidelijk dat dit al onderzocht is. De kans bestaat daardoor dat zij dergelijk onderzoek nog een keer overdoen met hetzelfde resultaat.

Waarom wordt succesvol onderzoek niet altijd (meteen) toegepast?

Binnen Global One Health is er onder meer een continue zoektocht naar nieuwe vaccins. Als het eerste onderzoek naar een nieuw vaccin in proefdieren succesvol is, dan zijn er nog vele hindernissen te overwinnen voordat het product marktklaar is.

De weg naar een werkbaar vaccin voor mensen of huisdieren is lang met veel obstakels:

• Kosten
  De farmaceutische industrie vindt het te duur om het vaccin voor een doelgroep (bijvoorbeeld arme boeren in de derde wereld) te ontwikkelen. Gelukkig zijn er initiatieven om  ook voor minder rendabele markten vaccins te ontwikkelen.
• Houdbaarheid
  Het is moeilijk om het vaccin voldoende lang houdbaar te maken. Dit geldt vooral voor vaccins waarin aangepaste/verzwakte ziektekiemen aan de doelgroep moeten worden toegediend. Deze vaccins kunnen onwerkzaam worden als ze niet gekoeld worden bewaard. Het hebben van een goede koelketen is vaak een belangrijke belemmering in met name arme landen.
• Onwillige doelgroep
  Maar ook als een effectief vaccin dan eindelijk na een aantal jaren op de markt is, kunnen er nog problemen ontstaan. Recente voorbeelden laten zien dat effectieve vaccins soms niet geaccepteerd worden. Grote groepen mensen wijzen vaccinatie af vanwege hun geloofsovertuiging, of omdat ze bang zijn voor de (vaak onbewezen) bijwerkingen. Als het aantal ongevaccineerde mensen te groot is dan kunnen er weer uitbraken optreden van wat we hier zien als ‘een onschuldige kinderziekte’: mazelen. Echter deze is helaas verre van onschuldig. Recent zijn er uitbraken van deze ziekte in Roemenië geweest onder kinderen waarvan de ouders hun vaccinatie geweigerd hebben. Meer dan 3400 kinderen zijn ernstig ziek geworden en helaas zijn er ook al 17 kinderen aan de ziekte bezweken .

Binnen Wageningen Economic Research doen we onderzoek naar beweegredenen van mensen om een innovatie wel of niet te accepteren. Ook onderzoeken we hoe mensen verleid kunnen worden om gewenst gedrag te accepteren.

Lees verder:

• Wat is Global One Health, en waarom een Global One Health blog? Lees het hier.
• Het Debat: Wetenschap om de wetenschap
• Lees hier meer over Wageningen Economic Research