Voor studiekiezers misschien een prikkelende titel: ‘studiekeuze duurt je hele leven‘. Maar ja, zo is het wel… aan de ene kant is het fijn dat je in deze tijd en in dit land zelf je eigen weg kunt kiezen. De keerzijde is dat dit wel betekent dat je telkens na moet denken hoe je de volgende fase in je leven invult. Als u als ouder terugkijkt op uw opleiding… doet u dan nog precies waar u voor bent opgeleid?
Studiekeuze duurt je hele leven… Bij elke nieuwe fase in je studie en je werk is het verstandig stil te staan bij de vijf wezenlijke keuzevragen.
Studiekeuze duurt je hele leven
Een student ontdekt al heel snel dat hij opnieuw keuzes moet maken binnen zijn studie. Het eerste studiejaar op hbo of wo ligt tamelijk vast, maar daarna is er veel vrijheid je eigen vakken te kiezen. Welke vakken passen goed bij je? Welke vakken geven de beste kansen op de baan van je dromen? En ook na de studie… Nog maar weinigen doen een heel leven precies dát waar ze voor opgeleid zijn. Banen verdwijnen, banen veranderen, je verandert zelf… Nog maar een-derde van de werkenden doet nog precies waar hij voor is opgeleid. (baan van de toekomst, je kansen op de arbeidsmarkt inschatten)
Heeft studiekeuze dan wel zin?
Een logische vraag die me gesteld wordt is nogal eens: ‘heeft studiekeuze dan wel zin‘?
Ik denk het wel. Een goede studiekeuze moet mijns inziens vooral gericht zijn op de studie zelf. ‘Denk ik dat ik deze studie interessant vind en af kan maken’. Natuurlijk kijkt een student ook naar het toekomstig beroep en de kansen op de arbeidsmarkt.
Maar dat is mijns inziens toch stap twee. Gedurende de studie verandert de student en hij krijgt beter zicht op wat hij eigenlijk precies wil. Het is wel handig als je het goede interessegebied of vakgebied hebt gekozen. Daarbinnen kun je tijdens je studie, maar zeker ook daarna, nog makkelijk je eigen weg zoeken. Ikzelf zal altijd iets met mensen blijven doen… ik was docent Nederlands, docent geschiedenis, teamleider, trainer, raadslid, oudervoorlichter… en wie weet wat ik hierna ga doen…
Bespreek uw eigen loopbaan eens
Sommige studiekiezers vinden het een beangstigend idee dat ze, als ze kiezen voor opleiding ‘A’, ze daar hun hele leven mee bezig zijn. Dat het nooit meer ‘B’ kan worden. Maar niets is minder waar. Bespreek uw eigen loopbaan eens in die zin met uw kind. En daag de studiekiezer eens uit dat ook met andere volwassenen eens te bespreken. Uw vrienden, uw familie… Het is voor veel jongvolwassenen een opluchting te merken dat je je met je studiekeuze echt niet een heel leven vastpint. (lees ook: mijn kind kan geen studiekeuze maken). Velen hebben meerdere studies gedaan, in je baan leer je bovendien ook veel, doe je aanvullende cursussen… Studiekeuze duurt je hele leven.
Familie van Oosterwijk: onze studie- en werkroute
Feike Klomp, vader van twee jongvolwassenen zoons en journalist sprak met de familie van Oosterwijk ‘aan de keukentafel’ over: ‘Studiekeuze duurt je hele leven’. Feike: ‘In welke tijd je ook leeft, het blijft zoeken en uitproberen. En ja, soms gaat het met vallen en opstaan. Of sterker, je komt toevallig ergens uit en denkt: kijk, dat vind ik nou leuk. Studiekeuze duurt je hele leven. Dat had ik eigenlijk helemaal niet verwacht. Richard en Marnie van Oosterwijk en hun zoon Jim uit Heveadorp nemen u mee in hun keuzes’.
Keukentafel
Eerst even kort voorstellen. Richard is 52, zijn vrouw Marnie is 48. Zoon Jim is 15 en volgt op dit moment het tweetalig onderwijs (vwo) bij het Dorenweerd College in Doorwerth. Aan de keukentafel vertellen Richard en Marnie vooral over hun eigen ‘studie- en werkroute’. Voor Jim ligt de toekomst nog ver weg, weet nog niet wat hij later precies gaat doen. “Ik zit nu in het tweede jaar, dus heb nog wat jaren te gaan. Ik vind het nu wel prima zo.”
Als onze zoon zich maar gelukkig voelt
Marnie: “Hij heeft wel aangegeven ‘iets met computers’ te willen doen, vandaar ook zijn affiniteit met de Engelse taal. Daarom is het tweetalig onderwijs voor hem handig.” Hebben jullie al eens een open dag bezocht? “Welnee, dat is nog zo ver weg”, wuift Marnie weg. “Komt later wel, als de tijd er rijp voor is.” Richard en Marnie laten Jim bewust lekker zijn gang gaan. Hij heeft gewoon de tijd nodig, zo is de afgelopen jaren gebleken. Richard: “Ik vind het veel belangrijker dat hij zich gelukkig voelt.”
Onze keuzes als ouders
Relaxed gadegeslagen door Jim, vertellen Marnie en Richard hoe zij in hun jonge jaren keuzes hebben gemaakt. Marnie steekt direct van wal: “Bij mij begon de zoektocht op jonge leeftijd. Ik kreeg een ‘gymnasium advies’, koos voor het vwo, maar kwam in een pestklas terecht. Toen stapte ik over naar de havo. Dat liep deels spaak en ze maakte via de mavo uiteindelijk weer de havo af. Omdat ik het allemaal niet zo wist, besloot ik op mijn 18e een jaar naar Amerika te gaan. Ik besloot om een studie te volgen aan het San Diego City College. Dat gaf verder geen verplichtingen en ik vond het een leuke ervaring. Daarna volgde ik een jaar lang een studie in Zweden.”
Door de jaren heen vond ik mijn weg
Eenmaal terug in Nederland stortte Marnie zich op allerlei baantjes. “Ik solliciteerde bij een callcenter, want daar kon ik profiteren van mijn talenkennis: Nederlands, Engels en Zweeds. Uiteindelijk vond ik door de jaren heen mijn weg en werk nu met veel plezier als officemanager bij een bedrijf.” Moraal van haar verhaal: Niet alles verloopt volgens een uitgestippeld plan, doe vooral waar je hart ligt. Leuke collega’s en werkplezier zijn ook wat waard.
Zeg nooit ‘nooit’
Over omzwervingen gesproken. Vader Richard doet ook een duit in het zakje: “Nadat ik het vwo had afgerond, ging ik naar de heao. Vervolgens volgde ik een zesjarige studie bij de HAN. Waarom? Ik deed het eerste en het tweede jaar in twee keer. Mijn studierichting was Logistiek, de commerciële variant. Mijn eerste baan kreeg ik bij BASF in Arnhem. Ik zei toen ook altijd dat ik nooit bij een bank zou gaan werken, en wat deed ik? Drie keer raden. Ik werkte bijna 15 jaar in de bankwereld. Ha.
Eerst mijn vwo
Last but not least is Jim aan de beurt: “Het tweetalig vwo vind ik leuk. Daardoor leer ik veel van de Engelse taal. En omdat ik computers interessant vind, kan dat later goed van pas komen. Eerst rond ik het vwo bij het Dorenweerd College af. Ik denk erover om later een gerichte (ICT)studie in de VS te gaan volgen. Of zoiets. Of een jaar daar een college volgen. Dat lijkt me wel gaaf.”
Altijd op reis
Vervolgens laten Marnie, Richard en Jim nog wat foto’s zien van een indrukwekkende reis door de VS. Een mooi slotakkoord, want het toont aan dat je altijd wel op reis bent. Of je nu studeert of werkt. Van a naar b is voor iedereen weer anders. En wat je studie- en werkroute in de toekomst zal zijn is altijd een verrassing. De familie van Oosterwijk wil vooral gelukkig zijn en zich happy voelen.
Altijd op reis, op zoek naar de goede studie- en werkroute. Studiekeuze duurt je hele leven.
Goede tip van de familie van Oosterwijk
Een goede tip van de familie van Oosterwijk. Neem je kind eens mee ‘op reis terug’ naar je eigen studie- en werkroute. Een reis die voor alle leden van de familie van Oosterwijk nog wel even doorgaat. Ze zullen alledrie nog meerdere andere taken en functies krijgen. We werken (betaald of als vrijwilliger) immers in de toekomst allemaal tot ons 70-ste en langer? Zo’n keukentafelgesprek… voer het maar eens samen. Dat kan heel verhelderend zijn voor de studiekiezer… want inderdaad… studiekeuze duurt je hele leven.
Hermien Miltenburg, oudervoorlichter
Tip: kijk naar het filmpje van 2 studenten die met hun ouders terugblikken op hun studiekeuze.