‘Wat heb ik nou aan algebra… nu ik voor de keuze sta’, een liedje van Loeki Knol uit mijn jeugd. Ze zingt dat ze op school harstikke goed was in rekenen, maar nu niet kan kiezen tussen de twee jongens die ze eigenlijk allebei leuk vindt. Wat heb ik aan al die schoolkennis als het me niet helpt om te kiezen?
Keuzes maken valt niet mee, en het vervelende van grote keuzes maken, is dat je verstand (algebra) hier niet de enige richtingaanwijzer bij is. Bij alle keuzes, ook studiekeuze, speelt ‘gevoel’ een rol. Samen met je kind praten over gevoelens valt niet mee. Samen wandelen en studiekeuze in stukjes en brokjes het gespreksonderwerp maken, helpt soms.
(Studie)keuze competenties
Keuzes maken is moeilijk, en iets dat je niet 1-2-3 leert. Er gaan steeds meer stemmen op om al vanaf de onderbouw in havo/vwo met leerlingen te oefenen in het maken van keuzes. Onze maatschappij heeft zoveel mogelijkheden, maar hoe kies je nou dat wat het beste bij je past?
Een leerling krijgt te maken met profielkeuze, later met studiekeuze, en ook studenten op hbo en wo moeten nog veel keuzes maken. Welke vakken passen het beste bij mij? Hoe ga ik me specialiseren? Hoe heb ik de beste voorbereiding op de arbeidsmarkt? En ook later… Hoe krijg ik regie op mijn loopbaan?
Er is veel onderzoek gedaan naar dit onderwerp. Om goede keuzes te maken moet je jezelf vooral de volgende vijf basisvragen stellen:
Wie ben ik, wat kan ik?
Wat wil ik, wat drijft mij?
Welk soort werk past bij mij?
Wat wil ik worden? Wie wil ik in de toekomst zijn?
Wie kan mij daarbij helpen?
Niet alleen je verstand
Je verstand gebruiken is natuurlijk belangrijk bij studiekeuze. U kunt uw kind helpen door hem of haar te wijzen op belangrijke studiekeuzesites , u kunt samen kijken in de Keuzegids, u kunt studie- of beroepskeuzetesten doen.
Daarnaast is het belangrijk dat uw zoon of dochter écht goed over zichzelf nadenkt. Studiekeuzevragen zijn ook levensvragen. ‘Allemaal leuk en aardig’, denken veel ouders, ‘maar hoe krijg ik mijn puber zover?’ Een heel herkenbare vraag waar ik als moeder ook mee worstelde.
Ook hierover is veel onderzoek gedaan. Wat blijkt… mensen die sporten en bewegen kunnen beter nadenken. Allerlei processen in je lichaam maken dat je hersenhelften bij ‘bewegen’ beter samenwerken. Wandelen en studiekeuze! Een slimme combi.
Wandelen en studiekeuze
Het beter samenwerken van de hersenhelften maakt dat je niet alleen het ‘verstandelijke deel’ van je hersen gebruikt. Ook het deel van je hersens waar je emotie en je gevoel zit wordt geactiveerd. Daarbij komt er bij sporten, en ook wandelen, een stofje vrij waar je een goed gevoel van krijgt, waar je van ontspant.
U kent het wel… naar je werk fietsen, onder de lunchpauze even een blokje om, en ineens weet u hoe u een bepaalde tekst moet schrijven, hoe u een probleem oplost. U weet welke keuze u moet maken, u kunt opeens een uitgebalanceerde beslissing nemen. Uw lichaam heeft uw geest geholpen. Bij uw zoon of dochter gaat dat precies zo.
Wandelen en tot jezelf komen
Even lekker tot jezelf komen, even ontspannen. Ook jongeren hebben baat bij fietsen, hardlopen of wandelen in de natuur. Rustig mijmeren, over jezelf nadenken, niet speciaal met iets bezig zijn, je gedachten wat laten gaan… Wandelen kan rust en inzicht geven waar een jongvolwassene veel aan kan hebben. Wandelen en studiekeuze kunnen goed samengaan.
Als ik ga hardlopen vergeet ik alles om me heen. Een lekkere warme douche daarna en ik ben weer helemaal fit. Ik krijg dan ingevingen waar ik echt iets aan heb, Nikkie.
Een uitgebalanceerde studiekeuze? Ik gun het iedereen. Je lijf kan je helpen met het vinden van die balans.
Wandelen met je jongvolwassen zoon of dochter
Probeer het maar eens uit, ga maar eens samen met uw zoon of dochter wandelen. Overdrijf het niet, stel ‘kleine’ vragen. Als u na de wandeling vraagt: “en wat ga je nu studeren”, dan hebt uw voor het laatst met uw puber gewandeld. U maakt een kansje als u bijvoorbeeld vraagt: “ik merkte dat je echt enthousiast was over …. Wat maakt dat interessant voor jou?
Wie kan mij daarbij helpen?
De laatste (studie)keuzevraag uit het rijtje van de eerste alinea moet u niet onderschatten. Misschien is de studiekeuzecompetentie ‘wie kan mij daarbij helpen’ wel de belangrijkste. Jongeren vragen graag advies. Uit het onderzoek van het LAKS, de scholierenvereniging, blijkt zelfs dat u de belangrijkste vraagbaak bent. Uitzonderingen daargelaten, gaan de meeste scholieren geen hele dagen met hun ouders aan de keukentafel praten over hun studiekeuze.
Kleine gesprekken, over kleine stukjes van het studiekeuzeproces werken het beste. De beste keuzes worden gemaakt met het hoofd én het hart. De meeste mensen komen dichter bij hun hart als ze relaxed zijn, fietsen en wandelen kan daarbij helpen. Samen wandelen en studiekeuze als gespreksonderwerp in kleine brokjes terug laten komen? Het is zo gek nog niet. Overigens heb ik als moeder ook goede ervaringen met kleine gesprekken samen in de auto, als ik mijn kinderen wegbracht naar het sporten of het uitgaan. Er zijn (veel) meer wegen die naar Rome leiden.
Wandelen op Wageningen Campus?
Wandelen belangrijk voor iedereen (TV Gelderland)
Luister naar Radio Gelderland, 4 juli, track 1 (52:22) en track 2 (19:40)