Zelfregulering is een van de lastigste zaken voor jongvolwassenen om te leren. Zelf regie nemen op je leven, zelf regie nemen op je studieloopbaan, zelf regie nemen op de goede studiekeuze. Dit zijn verantwoordelijkheden die u als ouder niet bij uw kind weg kunt halen. Het is ook niet verstandig dat je doen. Juist in een toekomst waarin alles snel verandert is het belangrijk te leren je weg te vinden op een manier die bij je past. Jorik Huizinga, teamcoördinator, Iselinge Hogeschool, schrijft over dit onderwerp.
Vaardigheden voor de toekomst
Wellicht is uw dochter of zoon lekker eigenwijs als het gaat om de keuze voor een vervolgstudie. Mooi! Dat is een goed begin. Toch kan uw rol essentieel zijn in het studiekeuzeproces.
Opvoeding en onderwijs hebben een socialiserend doel. Dat wil zeggen: we bereiden leerlingen ermee voor op hun deelname aan de maatschappij van de toekomst. Die maatschappij is in de laatste jaren veranderd. Lag in de eerste helft van de twintigste eeuw de nadruk op het aanleren van discipline (doen wat je gezegd wordt), na de tweede wereldoorlog kwam de nadruk meer te liggen op individuele ontplooiing, mondigheid en op het maximaal benutten van ieders talent. Tegenwoordig zijn we ons meer bewust van de complexiteit van vraagstukken. Voor veel beroepen geldt dat het niet langer zal gaan om informatieverwerking, maar om de wijze waarop de professional ermee om gaat: zelfsturing.
Vaardigheden die uw zoon/dochter in de toekomst nodig heeft, worden in wetenschappelijke literatuur en in beleidsstukken regelmatig de ‘vaardigheden van de 21ste eeuw’ genoemd. Het gaat om ‘complexe’ of ‘hogere orde’ vaardigheden.
Zelfregulering
Zelfregulering wordt gezien als de basis voor alle 21ste-eeuwse vaardigheden. Het gaat erom dat uw zoon of dochter in staat is actief en betrokken het leerproces te sturen.
Het begrip is verwant met metacognitie (denken over je eigen denken) en zelfgestuurd leren. Onder zelfregulatie verstaan we controle kunnen uitoefenen over het eigen leerproces (gedrag en denken), zodat een gewenst leerresultaat bereikt wordt. Het resultaat van dat leren kan het opbouwen van kennis zijn, maar in dit verband zien wij ook een juiste studiekeuze als een mogelijk resultaat van goede zelfregulering.
Zelfregulering: leer je dat zelf?
U kunt uw zoon of dochter stimuleren tot de opbouw van positieve zelfregulering. Sterker nog: wij zijn van mening dat anderen (zoals de ouders) essentieel in dit proces. Onderzoek wijst uit dat leerlingen niet in staat zijn zelfregulering zelf te leren. Daarmee stellen we niet dat uw kind niet zelfstandig tot een goede studiekeuze kan komen, maar we bedoelen hiermee dat het bewust doorlopen van onderstaande fasen vraagt om een actieve rol van uw zoon of dochter zelf, maar zo mogelijk ook van u.
Werken aan zelfregulering
1. Doelen stellen
Het is belangrijk dat uw zoon of dochter zelf doelen stelt en zelf inschat wat nodig is om dat doel te behalen. In het kader van de studiekeuze is het doel vaak gericht op het onderzoeken van de factoren die bijdragen aan een goede keuze voor een studie en/of beroep. Het doel kan zijn het kiezen voor de juiste studie. Daarbij hoort een route met tussenstappen om tot dat doel te komen.
2. Geef feedback
Feedback is essentieel om uw zoon of dochter te helpen controle te krijgen. Effectieve feedback beantwoordt drie vragen: Waaraan werk ik? Hoever ben ik al? Wat is de volgende stap? Een faalervaring is vaak het startpunt voor feedback. Het is dus heel goed als het even niet zo gemakkelijk verloopt. U kunt dan namelijk de vraag stellen hoe uw zoon of dochter nu zelf gaat bijsturen.
3. Vier successen
Het is belangrijk om het verband tussen de geleverde inspanning en een positief resultaat te prijzen. Als uw zoon of dochter dingen doet die niet eenvoudig zijn en veel van hem/haar vragen, dan is het goed om erbij stil te staan welk positieve resultaat dit oplevert. In de literatuur wordt dit in verband gebracht met het opbouwen van een growth-mindset.
Tips
Om te bereiken dat uw zoon/dochter zelf zo actief mogelijk is, is het principe van ‘scaffolding’ van belang. Dit houdt in dat u niet zelf oplossingen aandraagt, maar het leerproces bij uw zoon of dochter op gang brengt door bijvoorbeeld het geven van hints of extra relevante informatie. Ook modelleren kan zelfregulering op gang brengen, bijvoorbeeld als u hardop denkt en uw eigen oplossingen bij complexe keuzes waar u voor staat verwoordt.
Meer informatie
Iselinge Hogeschool biedt leerlingen, ouders en docenten workshops op het gebied van ‘thinking skills’ (denkvaardigheden). Wij zijn ervan overtuigd dat het opdoen van metacognitieve vaardigheden van cruciaal belang is voor leerlingen en studenten.
Jorik Huizinga, teamcoördinator Iselinge Hogeschool
Regie op je (studie)loopbaan
Jorik heeft een mooi artikel geschreven over het onderwerp zelfregulering. Graag wijs ik u op een artikel dat gaat over regie op je studiekeuzeproces en je loopbaan, dat eerder verschenen is op dit blog.
Hebt u als ouder, student of professional een bijdrage voor het blog? Ik plaats het graag.
Meer weten over studiekeuze en studeren? Ik schrijf elke week een artikel over deze onderwerpen. Abonneren kan via de knop in de rechter kantlijn. Verplichtingen zijn hier niet aan verbonden.