De rijkdom van de natuur in Europa blijft teruglopen. Biodiversiteit is echter enorm belangrijk voor ons welzijn. Daarom onderzochten Wageningse wetenschappers met internationale collega’s welke argumenten aanzetten tot bescherming ervan.
Waarom moet je biodiversiteit beschermen?
Beleidsmakers willen inzicht hebben in de waarde van biodiversiteit. ‘Ze willen duidelijkheid over waarom mensen de bescherming van biodiversiteit belangrijk vinden, weten welke argumenten effectief zijn, vertelt Rob Bugter van Wageningen Environmental Research. Bugter was projectleider van BESAFE, een groot Europees project om de bescherming van biodiversiteit te verbeteren en te vernieuwen. Als het gaat om de rijkdom van de natuur op de wereld worden nu argumenten genoemd als maatschappelijke baten en de rol van biodiversiteit voor verminderen van armoede. In Europa voeren economische argumenten de boventoon; het gaat steeds meer om ecosysteemdiensten en het belang van een duurzaam gebruik ervan. Andere waarden sneeuwen daarbij onder. Nationale overheden verwijzen vooral naar wettelijke verplichtingen vanuit de Europese Unie om de bescherming van biodiversiteit te verkopen.
Uit de casestudies in BESAFE wordt duidelijk dat op lokaal en regionaal niveau heel andere geluiden klinken. Daar gaan economische argumenten hand in hand met ethische en morele argumenten. We willen biodiversiteit beschermen vanwege zijn intrinsieke waarde (de eigen waarde van andere soorten dan de mens), én omdat biodiversiteit bijdraagt aan de economie én omdat het goed is voor ons welbevinden. Langzaam beginnen ook robuustheid en het belang van het vermogen van natuur om zich aan te passen aan klimaatverandering een rol te spelen. Kortom: we zijn het meest gevoelig voor een mix van positieve redenen. De nadruk leggen op de gevaren van verlies aan biodiversiteit werkt in veel gevallen contraproductief.
“Veel mensen voelen zich verbonden met natuur en vinden dat natuur een eigen bestaansrecht heeft.”
Rob Bugter, onderzoeker biodiversiteit bij Wageningen Environmental Research.
Deel deze quote:
Volgens Bugter is voor behoud van biodiversiteit meer nodig dan van bovenaf beleid opleggen, bijvoorbeeld door het opschrijven van doelen en grenzen. ‘De praktijk laat zien dat alleen dat de teruggang niet stopt.’ Ook buiten de aangewezen natuurgebieden moet biodiversiteit beschermd worden, en daar met name vanwege dingen waar we rechtstreeks van profiteren. Zoals bestuiving van gewassen, natuurlijke plaagbestrijding, waterzuivering en woongenot. Biodiversiteit is daarom net zo goed een zaak van de landbouw, bosbouw en stedenbouw. Op alle fronten moeten mensen overtuigd worden van de noodzaak van bescherming en zich bewust worden van de rol die ze daar zelf in hebben.
Waarom vind jij behoud van biodiversiteit belangrijk?
Effectieve bescherming staat of valt met het serieus nemen van de belangen van burgers en organisaties en het koesteren en stimuleren van hun inbreng. Het is juist goed als mensen zich met natuurbescherming bemoeien, het gaat om draagvlak. Erken ook dat iedere situaties anders is. Een blauwdruk om te komen tot goede bescherming is dus niet te geven. Maar met louter focussen op economische argumenten gaan we het niet redden.
Rob Bugter · Onderzoeker biodiversiteit bij Wageningen Environmental Research
Rob Bugter is onderzoeker biodiversiteit en ecosysteemdiensten bij Wageningen Environmental Research. De afgelopen jaren heeft hij als coordinator van het BESAFE project onderzoek gedaan naar de effectiviteit van argumenten voor biodiversiteitsbescherming.
Als aanbieder van exclusieve natuurbeleving voor groepen, merk ik dat veel mensen heel veel van buiten zijn genieten, maar weinig inzicht hebben in de kwetsbaarheid van onze ecosystemen. Vaak realiseren mensen zich niet hoe een pisitieve bijdrage geleverd kan worden.
Mensen zijn inderdaad heel slecht op de hoogte, daar valt nog een wereld te winnen. Dat begint al bij de jeugd. Onderzoek heeft uitgewezen dat het voor de waardering van Natuur heel belangrijk is dat kinderen ermee in aanraking komen. Buiten spelen, natuureducatie, het helpt allemaal.
ik had, als bezorgde burger, aan onze gemeenteraadsleden en leden van politieke partijen gevraagd wat mijn gemeente aan de achteruitgang van de bijenstand en dan vooral die van de wilde bijen deed. Naar aanleiding daarvan is mij gevraagd of ik een stuk wil schrijven over de natuur in mijn gemeente, wat ik ervan vind en hoe het verbeterd zou kunnen worden. Mijn vraag aan u, Rob Bugter, wat moet daar zeker niet in ontbreken? Ik heb het uiteraard over biodiversiteit: hoe groter de biodiversiteit des te beter dat is voor de ecosystemen. Dus veel (inheemse) planten, heesters en bomen in de stad. Over aaneengesloten stukken natuur in de stad. Over bestaande natuur behouden: gaat vóór nieuw aan te leggen natuur. Over ontstening van de stad:Burgers overtuigen dat een tuin zonder tegels beter is dan met.Over het maaibeleid: vanaf juni tot en met augustus op veel plaatsen in de stad niet maaien. Ben ik nog iets vergeten? Ik ben erg benieuwd naar uw reactie.
Met vriendelijke groet,
Om even dicht bij huis, in dit geval mijn eigen project te blijven: wat aan dat stuk zeker niet mag ontbreken is het idee dat de burgers erbij betrokken moeten worden, dat het liefst van onderop moet komen. Misschien kent u het al, maar het beste voorbeeld wat ik zelf ken is dat van de Provincie Zuid-Holland en een aantal gemeenten daar. Vanuit het project mijn groen ons groen (http://www.mijngroenonsgroen.nl/) zijn daar via sessies waarin men zijn gewenste landschap mocht ‘dromen’ allerlei projecten tot stand gekomen. Onder andere het project Groene cirkels, een samenwerkingsverband met als doel een klimaatneutrale Heinekenbrouwerij. Onderdeel daarvan is het bijenlandschapproject. Aan de agenda daarvan (http://www.bijenlandschap.nl/agenda/) is te zien dat dat enorm aanslaat. Volgens de geestelijke vader van mijn groen ons groen vinden mensen het als ze eenmaal bezig zijn en resultaten zien zo leuk dat ze steeds meer willen. Wat mij betreft kan een stuk over verbeteren van de biodiversiteit in de leefomgeving dan ook niet zonder een plan om de burgers niet alleen voor te lichten maar ook enthousiast te maken.
ik roep dit al jaren , wijs mensen er op , laat het ze zien bv via weilanden etc , hagen langs sloten , vroeger vliegen op de autogril vroeger en nu , enz tijdens mn vele excursies . niemand doet er iets aan geld heeft de macht , de boeren worden ondersteund met subsidie , bedrijven dreigen om te verdwijnen naar t buitenland dus minder werk , en alles ten koste van de natuur , bomen planten en ander groen tegen de opwarming wil men niet aan . met maaien stoppen enz enz
‘Iedereen wil terug naar de Natuur, maar niemand wil lopen’. De meeste mensen vinden natuur belangrijk, maar werk en inkomen nog belangrijker. Voor draagvlak voor natuur- en biodiversiteitsbescherming is het daarom ook belangrijk om goed uit te leggen dat biodiversiteit nuttig is, wat het voor de economie betekent. Langzaam is er ook wel wat aan het veranderen, er is bijvoorbeeld steeds meer markt voor biologische en duurzaam geproduceerde goederen. Bij het bewust maken van mensen van belang en kwetsbaarheid van de natuur speelt natuureducatie een belangrijke rol. Dus ga vooral door met wat je doet.
Beste heer Bugter, ik schrik eerlijk gezegd van een van de eerste zinnen op deze webpagina: ‘Biodiversiteit is echter enorm belangrijk voor ons welzijn.’ Ook vraag ik me af waarom er een onderzoek is met als doel: ‘Argumenteren voor biodiversiteitsbescherming’? Alsof het hier om een discussie gaat, waarbinnen verschillende standpunten mogelijk zijn.
Wij zijn als primaat voor ons eigen overleven volkómen afhankelijk van gezonde ecosystemen. En dat is de enige waarheid. Het wordt tijd dat we dat snel erkennen en ernaar handelen. Vanwege het grote algemeen belang absoluut een overheidstaak! De rest is bijzaak, hoe belangrijk homo sapiens het ook allemaal vindt; onze economie, ons welzijn en of we natuur ‘leuk’ en ‘nuttig’ vinden. Laten we maar liever hopen dat de natuur ons ‘leuk’ en ‘nuttig’ blijft vinden… Dat is echt een belangrijker vraagstuk.
Uw standpunt is in eerste aanzet begrijpelijk, echter goed kunnen argumenteren voor biodiversiteitsbescherming is een harde noodzaak omdat we in zowel het politiek als het publiek debat wel degelijk te maken hebben met verschillende standpunten, met name op het punt van prioriteitsstelling in de aanpak van de problematiek en daarmee samenhangende fondsen. Overigens vind ik dat het debat over biodiversiteitsbescherming hand in hand zou behoren te gaan met het klimaatvraagstuk. Daarnaast zou ook schaalvergroting in bio-dynamische landbouw en veeteelt hoger op de agenda moeten komen.
Gezonde ecosystemen zijn inderdaad een voorwaarde voor ons welzijn. Maar dan gaat het over biodiversiteit als limiterende factor voor ons overleven. En dan is de vraag al snel: hoeveel biodiversiteit hebben we nodig voor die gezonde systemen, voor we echt het risico lopen dat het fout gaat? Je kunt in dat verband tegen biodiversiteitsbescherming aankijken als een noodzakelijke kwaad: we moeten doen wat nodig is om uit de risicozone te blijven, en verder kunnen we voorrang geven aan andere zaken zoals inkomen en consumptie. Ik denk niet dat u bedoelt dat we op die manier tegen gezonde ecosystemen als levensvoorwaarde moeten aankijken, maar het kan op basis van deze argumentatie wel en er zijn mensen die dat ook doen. Zolang we ons bestaan niet in de waagschaal stellen is er toch niks aan de hand?
Biodiversiteit is op veel meer manieren belangrijk voor ons welzijn dan puur de noodzakelijkheid voor ons overleven. Via zaken die we voor ons overleven misschien best kunnen missen: dingen die we leuk vinden, die nuttig voor de economie zijn, waar we ons wel bij voelen. Als we ons daar bewuster van zijn, en daardoor biodiversiteit beter gaan beschermen, houden we het niet alleen leuker voor onszelf maar blijven we ook veel makkelijker uit de risicozone. Om dat te bereiken is het belangrijk om goed voor biodiversiteit te kunnen argumenteren .
De aanwezigheid en kennis van andere organismen heeft ons toch veel (zoniet alles) gebracht. Ik denk dat we er uiteindelijk niet slimmer van worden als we dit verwaarlozen.
Ik denk veel meer informatie / zichtbaarheid in het landschap: ik zat pas te denken waarom er in Nederland geen bordjes langs de weg staan over zwerfvuil. Zo zou er ook op bordjes kunnen komen te staan wat het belang is van akkerranden, het niet gebruiken van gif etc. Als er een 3D plaatje bij zit, zoals wanneer je buiten bent, komt informatie veel beter over denk ik. Zelf probeer ik met de consumentenbeurs PuurFair met o.a. eetbare plantenwandelingen en het aanbod van natuurlijke producten het belang van biodiversiteit over te brengen.
biodiversiteit vormt ons cruciale “web of life”, het basis-netwerk van ons leven. Omvat dus veel meer dan natuur alleen. Biodiversiteit houdt de variatie/variabiliteit van het leven in en wel op 3 niveau’s: tussen ecosystemen, onder populaties en binnen ons genen-spel.
Aanpak om meer aandacht hiervoor te mobilisren:
1. Voor de wetenschap: plaats het begrip biodiversiteit in het hart van de “Adapted Maslow Triangle” met aan het ene uiterste de “sustainable development criteria” (lange termijn) en aan het andere uiterste de “physical survival requirements” (korte termijn).
2. Voor het volk: geef biodiversiteit nu eens die noodzakelijke boost via “diffusion of innovations” : “what is said is not heard, what is not heard is not understood, what is not understood is not accepted, and what is not accepted is not adopted and consequently: what is not adopted is not applied…” (5 fasen).
Produceren, exporteren, consumeren, reizen naar verre landen, te veel vlees eten, betegelde tuinen, alles schoon buiten, geen dood blad, geen dood hout, geen rommel door mussen onder de pannen, slootjes mechanisch schonen, in mei maaien, enz, enz. Achterlijk veel kippen bovenop elkaar, uitstoot, ruimen bij griep, gisteren weer “slechts” 30 kalveren gruwelijk verbrand door een “stalprobleem”. Het gebeurt wekelijks, maar het raakt weinigen.
Ik heb een dag lopen bedenken welk argument voor meer biodiversiteit als een kopstoot zou kunnen aankomen. Helaas ik zou het niet weten. De wal keert het schip (nog) niet. Wist ik het maar. Daarbij ik ben ook wel enigszins schuldig aan die consumptiehype in zo’n welvarend land.
Echte verandering begint bij onderwijs… wat geven we onze kinderen mee? Het behouden of het verbeteren van de biodiversiteit zou altijd het uitgangspunt moeten zijn. Precies, altijd. Dit is natuurinclusieve educatie.
Als aanbieder van exclusieve natuurbeleving voor groepen, merk ik dat veel mensen heel veel van buiten zijn genieten, maar weinig inzicht hebben in de kwetsbaarheid van onze ecosystemen. Vaak realiseren mensen zich niet hoe een pisitieve bijdrage geleverd kan worden.
Beste Hetty Versnel,
Mensen zijn inderdaad heel slecht op de hoogte, daar valt nog een wereld te winnen. Dat begint al bij de jeugd. Onderzoek heeft uitgewezen dat het voor de waardering van Natuur heel belangrijk is dat kinderen ermee in aanraking komen. Buiten spelen, natuureducatie, het helpt allemaal.
Vriendelijke groeten,
Rob Bugter
ik had, als bezorgde burger, aan onze gemeenteraadsleden en leden van politieke partijen gevraagd wat mijn gemeente aan de achteruitgang van de bijenstand en dan vooral die van de wilde bijen deed. Naar aanleiding daarvan is mij gevraagd of ik een stuk wil schrijven over de natuur in mijn gemeente, wat ik ervan vind en hoe het verbeterd zou kunnen worden. Mijn vraag aan u, Rob Bugter, wat moet daar zeker niet in ontbreken? Ik heb het uiteraard over biodiversiteit: hoe groter de biodiversiteit des te beter dat is voor de ecosystemen. Dus veel (inheemse) planten, heesters en bomen in de stad. Over aaneengesloten stukken natuur in de stad. Over bestaande natuur behouden: gaat vóór nieuw aan te leggen natuur. Over ontstening van de stad:Burgers overtuigen dat een tuin zonder tegels beter is dan met.Over het maaibeleid: vanaf juni tot en met augustus op veel plaatsen in de stad niet maaien. Ben ik nog iets vergeten? Ik ben erg benieuwd naar uw reactie.
Met vriendelijke groet,
Gerry Pardoel
Beste Gerrie Pardoel,
Om even dicht bij huis, in dit geval mijn eigen project te blijven: wat aan dat stuk zeker niet mag ontbreken is het idee dat de burgers erbij betrokken moeten worden, dat het liefst van onderop moet komen. Misschien kent u het al, maar het beste voorbeeld wat ik zelf ken is dat van de Provincie Zuid-Holland en een aantal gemeenten daar. Vanuit het project mijn groen ons groen (http://www.mijngroenonsgroen.nl/) zijn daar via sessies waarin men zijn gewenste landschap mocht ‘dromen’ allerlei projecten tot stand gekomen. Onder andere het project Groene cirkels, een samenwerkingsverband met als doel een klimaatneutrale Heinekenbrouwerij. Onderdeel daarvan is het bijenlandschapproject. Aan de agenda daarvan (http://www.bijenlandschap.nl/agenda/) is te zien dat dat enorm aanslaat. Volgens de geestelijke vader van mijn groen ons groen vinden mensen het als ze eenmaal bezig zijn en resultaten zien zo leuk dat ze steeds meer willen. Wat mij betreft kan een stuk over verbeteren van de biodiversiteit in de leefomgeving dan ook niet zonder een plan om de burgers niet alleen voor te lichten maar ook enthousiast te maken.
Ik hoop dat ik hiermee een beetje geholpen heb?
Vriendelijke groeten,
Rob Bugter
ik roep dit al jaren , wijs mensen er op , laat het ze zien bv via weilanden etc , hagen langs sloten , vroeger vliegen op de autogril vroeger en nu , enz tijdens mn vele excursies . niemand doet er iets aan geld heeft de macht , de boeren worden ondersteund met subsidie , bedrijven dreigen om te verdwijnen naar t buitenland dus minder werk , en alles ten koste van de natuur , bomen planten en ander groen tegen de opwarming wil men niet aan . met maaien stoppen enz enz
Beste Peter van de Velden,
‘Iedereen wil terug naar de Natuur, maar niemand wil lopen’. De meeste mensen vinden natuur belangrijk, maar werk en inkomen nog belangrijker. Voor draagvlak voor natuur- en biodiversiteitsbescherming is het daarom ook belangrijk om goed uit te leggen dat biodiversiteit nuttig is, wat het voor de economie betekent. Langzaam is er ook wel wat aan het veranderen, er is bijvoorbeeld steeds meer markt voor biologische en duurzaam geproduceerde goederen. Bij het bewust maken van mensen van belang en kwetsbaarheid van de natuur speelt natuureducatie een belangrijke rol. Dus ga vooral door met wat je doet.
Vriendelijke groeten,
Rob Bugter
LS, Een aantal weken geleden is er een heel goed artikel verschenen over biodiversiteit. Een manier om boeren, toch de groep met het meest omvattende grondareaal, meer van landschappelijke beplanting te laten houden. Hierbij de link; http://www.boerenbusiness.nl/ondernemen/grond/artikel/10872337/waarom-boeren-niet-van-bomen-houden
Beste Mark Heebing,
Bedankt voor de link. Leuk artikel.
Vriendelijke groeten,
Rob Bugter
Beste heer Bugter, ik schrik eerlijk gezegd van een van de eerste zinnen op deze webpagina: ‘Biodiversiteit is echter enorm belangrijk voor ons welzijn.’ Ook vraag ik me af waarom er een onderzoek is met als doel: ‘Argumenteren voor biodiversiteitsbescherming’? Alsof het hier om een discussie gaat, waarbinnen verschillende standpunten mogelijk zijn.
Wij zijn als primaat voor ons eigen overleven volkómen afhankelijk van gezonde ecosystemen. En dat is de enige waarheid. Het wordt tijd dat we dat snel erkennen en ernaar handelen. Vanwege het grote algemeen belang absoluut een overheidstaak! De rest is bijzaak, hoe belangrijk homo sapiens het ook allemaal vindt; onze economie, ons welzijn en of we natuur ‘leuk’ en ‘nuttig’ vinden. Laten we maar liever hopen dat de natuur ons ‘leuk’ en ‘nuttig’ blijft vinden… Dat is echt een belangrijker vraagstuk.
Beste heer Horward,
Uw standpunt is in eerste aanzet begrijpelijk, echter goed kunnen argumenteren voor biodiversiteitsbescherming is een harde noodzaak omdat we in zowel het politiek als het publiek debat wel degelijk te maken hebben met verschillende standpunten, met name op het punt van prioriteitsstelling in de aanpak van de problematiek en daarmee samenhangende fondsen. Overigens vind ik dat het debat over biodiversiteitsbescherming hand in hand zou behoren te gaan met het klimaatvraagstuk. Daarnaast zou ook schaalvergroting in bio-dynamische landbouw en veeteelt hoger op de agenda moeten komen.
Beste heer / mevrouw Horward,
Gezonde ecosystemen zijn inderdaad een voorwaarde voor ons welzijn. Maar dan gaat het over biodiversiteit als limiterende factor voor ons overleven. En dan is de vraag al snel: hoeveel biodiversiteit hebben we nodig voor die gezonde systemen, voor we echt het risico lopen dat het fout gaat? Je kunt in dat verband tegen biodiversiteitsbescherming aankijken als een noodzakelijke kwaad: we moeten doen wat nodig is om uit de risicozone te blijven, en verder kunnen we voorrang geven aan andere zaken zoals inkomen en consumptie. Ik denk niet dat u bedoelt dat we op die manier tegen gezonde ecosystemen als levensvoorwaarde moeten aankijken, maar het kan op basis van deze argumentatie wel en er zijn mensen die dat ook doen. Zolang we ons bestaan niet in de waagschaal stellen is er toch niks aan de hand?
Biodiversiteit is op veel meer manieren belangrijk voor ons welzijn dan puur de noodzakelijkheid voor ons overleven. Via zaken die we voor ons overleven misschien best kunnen missen: dingen die we leuk vinden, die nuttig voor de economie zijn, waar we ons wel bij voelen. Als we ons daar bewuster van zijn, en daardoor biodiversiteit beter gaan beschermen, houden we het niet alleen leuker voor onszelf maar blijven we ook veel makkelijker uit de risicozone. Om dat te bereiken is het belangrijk om goed voor biodiversiteit te kunnen argumenteren .
Vriendelijke groeten,
Rob Bugter
De aanwezigheid en kennis van andere organismen heeft ons toch veel (zoniet alles) gebracht. Ik denk dat we er uiteindelijk niet slimmer van worden als we dit verwaarlozen.
Ik denk veel meer informatie / zichtbaarheid in het landschap: ik zat pas te denken waarom er in Nederland geen bordjes langs de weg staan over zwerfvuil. Zo zou er ook op bordjes kunnen komen te staan wat het belang is van akkerranden, het niet gebruiken van gif etc. Als er een 3D plaatje bij zit, zoals wanneer je buiten bent, komt informatie veel beter over denk ik. Zelf probeer ik met de consumentenbeurs PuurFair met o.a. eetbare plantenwandelingen en het aanbod van natuurlijke producten het belang van biodiversiteit over te brengen.
biodiversiteit vormt ons cruciale “web of life”, het basis-netwerk van ons leven. Omvat dus veel meer dan natuur alleen. Biodiversiteit houdt de variatie/variabiliteit van het leven in en wel op 3 niveau’s: tussen ecosystemen, onder populaties en binnen ons genen-spel.
Aanpak om meer aandacht hiervoor te mobilisren:
1. Voor de wetenschap: plaats het begrip biodiversiteit in het hart van de “Adapted Maslow Triangle” met aan het ene uiterste de “sustainable development criteria” (lange termijn) en aan het andere uiterste de “physical survival requirements” (korte termijn).
2. Voor het volk: geef biodiversiteit nu eens die noodzakelijke boost via “diffusion of innovations” : “what is said is not heard, what is not heard is not understood, what is not understood is not accepted, and what is not accepted is not adopted and consequently: what is not adopted is not applied…” (5 fasen).
Produceren, exporteren, consumeren, reizen naar verre landen, te veel vlees eten, betegelde tuinen, alles schoon buiten, geen dood blad, geen dood hout, geen rommel door mussen onder de pannen, slootjes mechanisch schonen, in mei maaien, enz, enz. Achterlijk veel kippen bovenop elkaar, uitstoot, ruimen bij griep, gisteren weer “slechts” 30 kalveren gruwelijk verbrand door een “stalprobleem”. Het gebeurt wekelijks, maar het raakt weinigen.
Ik heb een dag lopen bedenken welk argument voor meer biodiversiteit als een kopstoot zou kunnen aankomen. Helaas ik zou het niet weten. De wal keert het schip (nog) niet. Wist ik het maar. Daarbij ik ben ook wel enigszins schuldig aan die consumptiehype in zo’n welvarend land.
Echte verandering begint bij onderwijs… wat geven we onze kinderen mee? Het behouden of het verbeteren van de biodiversiteit zou altijd het uitgangspunt moeten zijn. Precies, altijd. Dit is natuurinclusieve educatie.