De arbeidsmarkt verandert flink door de ontwikkeling van AI, is de verwachting. Hoe kun en wil je bij studiekeuze rekening houden met AI? En hoe kun je hierbij helpen als ouder/verzorger?
Wat is AI?
De afkorting AI staat voor ‘Artificiële intelligentie’ ofwel kunstmatige intelligentie. Op basis van allerlei gegevens kan dit taken uitvoeren waarvoor eerder menselijke intelligentie nodig was. ChatGPT is bijvoorbeeld een AI-programma, maar er zijn er nog veel meer. Elk van die programma’s ontwikkelt zich razendsnel.
Waarom bij studiekeuze rekening houden met AI?
Het UWV onderzoekt welke beroepen op dit moment de grootste baankans geven. Maar de arbeidsmarkt gaat door AI naar verwachting flink veranderen, volgens de Sociaal Economische Raad (SER). Dit is een belangrijk advies orgaan van de overheid.
Ouders vinden baankansen vaak belangrijker dan studiekiezers. De meeste jongeren laten hun studiekeuze hierdoor nauwelijks leiden. Zij kiezen vooral uit interesse voor de inhoud van een studie.
Toch is kijken naar baankansen en hoe je hiermee rekening wilt houden bij studiekeuze belangrijk. Want als je na een interessante studie geen baan vindt in het vakgebied, kan dat heel vervelend zijn.
Hoe bij studiekeuze rekening houden met AI?
Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau komen er minder startersbanen. Doordat AI veel taken kan uitvoeren die in vooral in startersfuncties voorkomen, zoals verslagen schrijven of achtergrondonderzoek doen.
Vooral in de ICT-sector, specialistische zakelijke dienst verlening en de financiële dienstverlening wordt volgens de SER al veel gebruik gemaakt van AI. Dit wil niet zeggen dat daarin straks geen werk meer te vinden is. In die sectoren zijn vooral mensen nodig die goed kunnen werken met AI.
Beroepen die nu weinig kans geven op werk zijn onder meer tekstschrijvers, vertalers en grafisch vormgevers. Volgens Studiekeuze123 (een website betaald door het ministerie van Onderwijs) geven studies die technologie mixen met een ander vakgebied nu brede kansen. Er zijn ook hele opleidingen gericht op Artificial Intelligence
Hoe ouders hierbij kunnen helpen
Een bepaalde studie aanraden of ontraden vanwege baankansen, is geen goed idee. Jongeren maken de meest krachtige studiekeuze als zij dit zelf doen, op basis van wat zij zelf belangrijk vinden.
Je kunt je kind hierover aan het denken zetten door vragen te stellen. Dit kan zonder het over een bepaalde studie te hebben. Bijvoorbeeld door te vragen hoe jouw kind denkt dat AI de arbeidsmarkt zal beïnvloeden. Op basis van wat je in dit artikel hebt gelezen kun je hierover samen praten. Hierbij kun je aan je kind vragen hoe belangrijk het baankansen vindt bij studiekeuze.
Is jouw kind geïnteresseerd in een studie met slechte baankansen? Stel hierover dan vragen zonder advies te geven. Bijvoorbeeld: Wat weet je van de baankansen na deze studie? Wat zou je doen als je na afstuderen geen werk vindt in dit vakgebied?
Kiezen voor betere baankansen is geen goed idee als het verlangen naar een bepaalde studie of carrière dwars blijft zitten. Is de interesse of passie van jouw kind sterk? Stel dan vragen over de inhoud en opzet van de opleiding. En laat je kind bekijken hoe het een zo goed mogelijk beeld kan krijgen van de werkmogelijkheden. Wie echt gepassioneerd is voor een bepaald vakgebied maakt daarin uiteindelijk vaak toch carrière.