Opleidingen met numerus fixus? Wat betekent dat? Joop de Leur, decaan van het Ichthus College in Veenendaal, schrijft over opleidingen met numerus fixus en legt de achtergronden uit.
Veel opleidingen op hbo en wo hebben niet genoeg opleidingsplaatsen voor alle studenten. Er is dan een numerus fixus (Latijn voor ‘vastgesteld aantal’). Soms is dat omdat er niet genoeg banen zijn voor de afgestudeerden of omdat de kwaliteit van de opleiding achteruit gaat als er teveel studenten aan deelnemen. Bekende voorbeelden zijn geneeskunde of diergeneeskunde.
Achtergrond opleidingen met numerus fixus
Joop de leur, decaan havo-vwo: In november 2015 stuurde de minister van OCW, Jet Bussemaker een brief naar alle VO-scholen en mbo-instellingen over het op termijn afschaffen van de loting bij opleidingen met numerus fixus in het hoger onderwijs. Natuurlijk heeft deze afschaffing consequenties voor de studiekiezer en daarom is het goed om via dit blog iedereen te informeren over deze consequenties. Maar waar hebben we het eigenlijk over? Eerst even een korte beschrijving en achtergrondinformatie over numerus fixus.
Numerus fixus
Hogescholen en universiteiten kunnen voor bacheloropleidingen een maximaal aantal studieplaatsen voor het eerste jaar instellen. Wanneer een opleiding dit doet, spreken we van een opleiding met numerus fixus. Het instellen van een numerus fixus is een instrument om de maximale instroom van het eerste jaar zeker te stellen en zodoende de kwaliteit van het onderwijs te waarborgen. Een hogeronderwijsinstelling bepaalt zelf of zij voor een bepaalde opleiding een numerus fixus instelt. In 2015 hanteerden 136 hbo-opleidingen en 63 universitaire opleidingen een numerus fixus.
Loting
Vroeger werd er een centraal georganiseerde loting uitgevoerd door DUO. Aan de hand van het gemiddelde eindexamen worden kandidaten in een lotingsklasse ingedeeld. Die kandidaten die gemiddeld 8 of hoger hebben gehaald worden automatisch toegelaten. Nu is deze loting vervangen door een numerus fixus met een decentrale selectie.
Decentrale selectie
Decentrale selectie is het beoordelen van de geschiktheid van de kandidaten op basis van tenminste twee selectiecriteria. De selectiecriteria worden door de opleiding bepaald, maar ze moeten bestaan uit één of meer criteria die betrekking hebben op cognitieve (verstandelijke) eigenschappen en één of meer criteria die betrekking hebben op non-cognitieve eigenschappen. De selectieprocedure kan dus niet uitsluitend bestaan uit criteria die berusten op (overgangs)cijfers, maar er zal zeker rekening gehouden worden met die aspirant-studenten die hoge cijfers hebben.
Wat gaat er nu veranderen?
Vanaf studiejaar 2017-2018 worden alle numerusfixusplaatsen toegewezen door decentrale selectie. Dit doet meer recht aan de verschillende eisen die specifieke opleidingen aan hun studenten stellen. Voor de aspirant-studenten betekent dit dat de geluksfactor niet langer meespeelt in het al dan niet worden toegelaten tot een opleiding met numerus fixus.
Omdat de loting wordt afgeschaft, verdwijnen ook de gegarandeerde plaatsen voor groepen van studenten. Dat zijn dus de 8-plusplaatsen en de ministersplaatsen. Deze laatste groep betreft scholieren uit Caribisch Nederland, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten.
Voor hoeveel opleidingen met numerus fixus kun je je aanmelden?
In het verleden konden aspirant-studenten zich slechts voor één numerusfixusopleiding aanmelden.
Omdat de loting wordt afgeschaft kunnen aspirant-studenten zich voor het studiejaar 2017-2018 via Studielink aanmelden voor maximaal twee numerusfixusopleidingen. Uitgezonderd zijn de opleidingen geneeskunde, tandheelkunde, fysiotherapie en mondzorgkunde. Hiervoor kan men zich steeds één keer aanmelden. Een aspirant-student kan zich in een bepaald jaar dus niet inschrijven.
Joop de Leur, Ichthus College Veenendaal
Decentrale selectie, bereidt uw kind zich goed voor?
Joop de Leur geeft een helder overzicht van de problematiek rondom opleidingen met een numerus fixus. Kiest uw zoon of dochter voor een opleiding met numerus fixus dan zijn er zaken waar u samen goed naar moet kijken. Opleidingen kunnen in de toekomst zelf bepalen wie ze toelaten. Er wordt onder andere gelet op overgangscijfers, vaak de cijfers op 4 havo of 5 vwo (cognitieve eigenschappen). Ook wordt er bijvoorbeeld gekeken naar de motivatie van aanstaande studenten (non-cognitieve eigenschappen). Een meisje dat geneeskunde wil gaan studeren en al als vrijwilligster gewerkt heeft in een ziekenhuis laat zien dat ze echt interesse heeft in zieke mensen. Daar zal de selectiecommissie ook naar kijken. het aanmelden voor een opleiding met numerus fixus moet soms al voor 15 januari. Let dus goed op de aanmelddata.
Alternatief?
Helaas wordt een deel van de kandidaten afgewezen. Heeft uw kind ook nagedacht over een alternatief? Een voorbeeld: Veel meisjes op 5 vwo willen dokter worden. Wat is hun achterliggende motivatie? Wil uw dochter ‘mensen helpen in ontwikkelingslanden’? Dan zijn er ook andere opleidingen. Of wil zij ‘mensen helpen gezonder te leven’? Ook daar zijn specifieke opleidingen voor. Vraag dus door als uw kind kiest voor een opleiding met numerus fixus. Jongvolwassenen kennen vaak maar een beperkt aantal beroepen. Samen kijken naar de veelheid van mogelijkheden, bijvoorbeeld door een beroepenmarkt te bezoeken, kan dan enorm helpen.
Meer informatie: Weblezing over Decentrale Selectie
https://youtu.be/e5Sh2ek0jyI?t=6