Regelmatig schrijven ouders over de ervaringen van hun kinderen, vrienden en bekenden met studiekeuze en studeren. Zo ook Feike Klomp, vader van twee jongvolwassen zoons en journalist. Feike schreef mij onderstaand verhaal over Simone en haar moeder Cocky. Simone heeft best veel studies aangepakt en afgerond voordat ze haar draai gevonden had. Feike voegde eraan toe: ‘Blijkbaar ontbrak het Simone aan info over hbo en universiteit. Moet het voortgezet onderwijs niet toch meer energie steken in de ‘weg erna’? Wat is een hbo nou eigenlijk, wat kun je er verwachten etcetc.’ Lees het verhaal van Feike over Simone: ‘Studeren is leren door vallen en opstaan’.
Studeren is leren door vallen en opstaan, zo ontdekte ook Simone. Maar het resultaat is een opleiding waar ze super trots op kan zijn.
Studeren is leren door vallen en opstaan, theaterschool
Simone (30) is een jonge vrouw die in korte tijd heel wat heeft beleefd op studie- en werkgebied. Ze rolde van het een in het ander. “Ik deed examen in de richting Cultuur- en Maatschappij, maar stiekem droomde ik als meisje al van de wereld van het toneel. Tijdens mijn vwo zat ik ook op een jongerentheaterschool. Een traject van vier jaar. Dan werkte je elk seizoen toe naar een toneelstuk. Daar kon ik mijn energie goed in kwijt.”
Na haar vwo wilde ze hier mee verder: “Ik probeerde de theaterschool te doen, maar kwam tijdens de intake niet verder dan de eerste ronde. Dat was wel een teleurstelling. Ik moest mijn droom dus bijstellen.”
Niet opgeven, beginnen aan plan B, Theater-, Film- en Televisiewetenschap
Op naar de studieboeken, was de overtuiging van de altijd goedlachse Simone, die van huis uit van aanpakken weet. Gewoon doorgaan, nooit opgeven. “Mijn volgende doel: ik wilde de opleiding Theater-, Film- en Televisiewetenschap in Utrecht gaan doen. Ik bezocht de open dag en was ‘verkocht’. Maar de praktijk bleek anders. Het was wel erg theoretisch allemaal. Niet erg specifiek”. Toch was het een leuke en interessante opleiding en voordat ze de studie afrondde liep ze vrijwillig een half jaar stage bij het televisieprogramma Wie is De Chef? “Erg leerzaam, maar de overtuiging om in deze wereld door te gaan ontbrak.”
… En plan C, Spaans
De toen 22-jarige wist het even helemaal niet meer, maar ze bedacht een nieuw plan: in de zomer Spaans leren in Mexico. “Nadat ik uit Mexico terugkwam ben ik in een klantcontactcenter gaan werken. Gewoon om even geld te verdienen.” En ondertussen kon ze nadenken ‘hoe nu verder’. Want ze wist inmiddels al: studeren is leren door vallen en opstaan. “De Spaanse taal sprak me erg aan. Dat bracht me tijdens het jaartje werken op het lumineuze idee om in twee jaar de bachelor Spaans in Utrecht te gaan doen.” En om de taal in de praktijk te brengen werkte ze in 2010 en 2011 tijdelijk op een camping in Spanje. “Daar deed ik receptiewerkzaamheden enzo.”
… En plan D, Communicatie en taal
Simone leerde zichzelf steeds beter kennen. Studeren is leren door vallen en opstaan. Was haar richting dan communicatie en taal? “Daar zag het wel naar uit. Een vriendin bracht me op het idee om de master Meertalige Professionele Communicatie in Antwerpen te gaan doen. Dat leek me een leuk nieuw avontuur.” En ja hoor, ook dat rondde ze weer af. Het was inmiddels 2013.
Tijd om te gaan werken. Simone was nu wel zo’n beetje uitgestudeerd en uitgehopt. “Ik kreeg al vrij snel een werkervaringsplek bij een communicatiebureau. En even later kon ik er als vaste medewerker aan de slag. Dat heb ik twee jaar gedaan. Toch bleek het niet mijn ding. Ik miste het echte contact met de klant.”
Eindbestemming? Office manager
Ze was een beetje wanhopig, geeft ze toe. Maar zoals wel vaker, diende zich weer een nieuwe mogelijkheid aan. “Na een tip stuurde ik een open sollicitatie naar een hotelketen in hartje Utrecht. Na een goed gesprek kon ik aan de slag aan de receptie. Dat was op zich een leuke leerzame tijd. Het regelen, met gasten communiceren, het paste me wel. Ik wilde blijkbaar toch liever ondersteunend zijn. Omdat ik daar steeds meer van overtuigd raakte, solliciteerde ik eind 2017 als officemanager bij een organisatieadviesbureau. Dat ligt me goed. Ik voel me op mijn plek en van het zeer afwisselende takenpakket krijg ik enorm veel energie.”
Ik had op school meer willen horen over studeren…
Moraal van het verhaal van Simone: “Ik heb misschien wel te lang willen studeren. Maar heb er absoluut geen spijt van. Welke weg je ook neemt, goed of fout bestaat niet en je leert van elke stap. Wel vind ik dat het voortgezet onderwijs wat meer uitleg kan geven over het hbo en de universiteit. Wat houdt dat in en wat zijn precies de verschillen? Waar kun je rekening mee houden? Ik heb daar op mijn school weinig tot niets over gehoord.”
Moeder Cocky
Hoe kijkt moeder Cocky naar haar dochter? “Wij kunnen ons wel vinden in het verhaal. Over de verwachting van het studeren na het vwo en afwijzing voor de toneelschool kan ik opmerken dat de verwachting voor studeren op een universiteit als volgt was: ‘ja, zeg, ik ga niet met een vwo-diploma naar het hbo’, (ik hoor het haar nog zeggen). Dat de toneelschool niet doorging, was wel een teleurstelling omdat ze al jaren met dat idee rondliep, daarom deed ze ook de jongerentheaterschool.
De keuze voor de opleiding Theater-, Film- en Televisiewetenschap was naar mijn idee een goede vervanging voor de toneelschool.
Zelf de keuzes maken
Wij hebben Simone altijd vrijgelaten in de keuzes die ze maakte. Naar ons idee dacht ze hier goed over na en ging ze er, voor zover wij dit konden beoordelen, ook altijd voor. Wij kennen haar als een zelfstandige jonge vrouw die niet over één nacht ijs gaat. Na de eerste studie was ze nog vrij jong, en dat ze nog een vervolgstudie wilde gaan doen vonden wij ook prima en had ze ook wel aangegeven. Je neemt in je leven toch veel mee, zowel qua vakkennis als op levensgebied. En het was ook een lastige tijd. Dat je qua studie uiteindelijk niet in ‘je eigen vak/studiegebied’ terechtkomt, heeft natuurlijk ook te maken met de groei in leeftijd en persoon en kan het anders uitpakken. Van belang vonden wij dat Simone gelukkig was met de keuzes die ze maakte en wij hopen dat dit nu ook zo zal zijn”. Het verhaal ‘Studeren is leren door vallen en opstaan’ is geschreven door Feike Klomp.
Uit het hart gegrepen: meer info over hbo en wo op school
Ja, Feike, je openingszin is me uit het hart gegrepen: ‘Blijkbaar ontbrak het Simone aan info over hbo en universiteit. Moet het voortgezet onderwijs niet toch meer energie steken in de ‘weg erna’? Ik merk maar al te vaak dat leerlingen op school te weinig informatie meekrijgen over hoe het er nou werkelijk aan toe gaat op hbo en universiteit. Dat is de decaan niet aan te rekenen. Hij of zij heeft al veel taken. ‘Studiekeuze’ zou een taak moeten zijn van de hele school inclusief de ouders.
Een van de aanbevelingen vanuit het ministerie is ook dat scholen vaak gastsprekers uitnodigen van hbo of universiteit om over de dagelijkse praktijk van het studeren te praten. Het moet niet alleen over opleidingen of opleidingsinstituten gaan maar juist ook over studeren. De praktijk is nu vaak: studeren is leren met vallen en opstaan.
En fijn dat jij en andere ouders hun ervaringen willen delen op dit blog. Door deze verhalen krijgen ouders echt meer zicht op wat er gebeurt ‘na de middelbare school’. Studeren is leren door vallen en opstaan. Maar als ouder wil je graag ‘onnodige valpartijen’ voorkomen.
Andere aanbevelingen voor scholen over studiekeuze. Advies vanuit de VO raad
LOB (studiekeuze en loopbaanbegeleiding) is belangrijk voor aanstaande studenten. De VO Raad, de overkoepelende organisatie voor middelbare scholen, adviseert het volgende aan middelbare scholen:
- Begin op tijd met het aanbieden van LOB-activiteiten, dat wil zeggen niet pas in de laatste twee leerjaren maar één of twee jaar daarvoor.
- Bied leerlingen individuele gesprekken aan in het kader van de studiekeuzebegeleiding – bij voorkeur meerdere gesprekken door de jaren heen. Deze gesprekken kunnen door de decaan of mentor worden gevoerd.
- Een vast onderdeel van de LOB is in ieder geval algemene voorlichting over het hoger onderwijs, studiefinanciering, opleidingen en beroepen. Het is aan te bevelen daar ook gastsprekers voor uit te nodigen.
- Betrek de ouders bij de studiekeuzebegeleiding, minimaal voor een informatiebijeenkomst.
- Laat leerlingen aan het eind van havo of vwo hun motivatie voor hun studiekeuze op school toelichten.
- Besteed in de keuzebegeleiding aandacht aan vervolgacties die leerlingen kunnen ondernemen om zich zelfstandig verder te oriënteren.
Studiekeuze duurt je hele leven… Bij elke nieuwe fase in de studie en je werk is het verstandig stil te staan bij de vijf wezenlijke keuzevragen.
Groeiproces
Overigens heb ik groot respect voor het groeiproces dat Simone heeft doorgemaakt. Ze kijkt goed naar wie ze is en werkt hard om verder te komen. Zo ontdekt ze steeds nieuwe idealen en ‘gaat ervoor’. De ene na de andere studie oppakken lijkt misschien op een doolhof, een zoektocht zonder begin of eind. Soms is dat ook wel het geval bij studenten. Maar het gebeurt ook dat jongvolwassenen steeds meer kanten ontdekken van zichzelf en daar een opleiding bij zoeken.
In onze maatschappij doen we dat allemaal eigenlijk steeds vaker. Studiekeuze duurt je hele leven. Banen veranderen, de arbeidsmarkt is volop in beweging. Een ‘beroep voor je leven’ bestaat haast niet meer. Was Simone beter af geweest als ze meteen had gekozen voor een opleiding tot office manager? Dat betwijfel ik. Simone heeft nu een prachtige basis waarmee ze vast alle toekomstige veranderingen in haarzelf én de arbeidsmarkt goed aan kan. Studeren is leren door vallen en opstaan. Compliment!