Heb jij enig idee wat er nog aan waarde in je afval zit? Ook in je restafval en rioolwater? Daar zit meer in dan je misschien zou denken. In hamburgerdoosjes zitten bijvoorbeeld nog interessante vezels voor nieuwe producten, met zetmeel uit aardappelschillen kun je folie minder doorlatend maken voor zuurstof en uit rioolwater is biologisch afbreekbaar plastic te maken.
“In veel afval zitten nog grondstoffen verborgen”, zegt Christiaan Bolck, programmaleider bij Wageningen Food & Biobased Research. “Die kunnen we veelal goed gebruiken voor nieuwe producten. Verbranden kan altijd nog.”
“Er zit nog veel van waarde in ons afval, waar nieuwe materialen mee te maken zijn”
Het klinkt misschien niet sexy om onderzoek te doen naar nieuwe materialen gemaakt uit afval. En ja er worden ook daadwerkelijk kliko’s omgekeerd en uitgeplozen voor onderzoek. Maar hergebruik is echt belangrijk: grondstoffen worden schaarser terwijl de wereldbevolking groeit en daarmee de vraag. Fossiele grondstoffen dragen bovendien bij aan het klimaatprobleem. Vermindering van afval levert milieuwinst op.
Tweede leven
Hergebruik is op zich een oud gebruik. Oud ijzer wordt bijvoorbeeld al eeuwen omgesmolten om iets nieuws van te maken, en oude kleding werd lange tijd gebruikt in de papierindustrie. Met de groei van de afvalberg kreeg hergebruik de laatste vijftig jaar weer meer aandacht. In Nederland verschenen in de jaren zeventig bijvoorbeeld de eerste glasbakken voor de inzameling van glazen flessen en potjes. Vlak daarna gingen steeds meer verenigingen, kerkelijke organisaties en scholen oud papier inzamelen, omdat verkoop daarvan geld opleverde. In 1992 startte de inzameling van groente-, fruit- en tuinafval (GFT) door gemeenten, tien jaar geleden de inzameling van plastic of, beter gezegd, van kunststofverpakkingen.
Ondanks de ontwikkelingen op het gebied van recycling wordt nog lang niet al het consumentenafval (kunststofverpakkingen, drankenkartons, glas, metaal, enzovoort) gerecycled. Van de kunststofverpakkingen is dat nu bijvoorbeeld zo’n 20 tot 30 procent. Dat is de netto recyclingopbrengst, dus zonder vocht, vuil, andere materialen en verwerkingsverliezen; bruto wordt 40 tot 50 procent van de kunststofverpakkingen gerecycled.
Geschikt voor recycling
Daarnaast is pas zo’n 60 procent van de kunststofverpakkingen op dit moment geschikt voor hergebruik. Ook gekeken naar de hoeveelheid consumentenafval is er nog veel ruimte voor verbetering. De overheid wil bovendien dat er in 2050 geen afval meer is zoals we dat nu kennen; ons land moet afvalloos worden.