ADHD komt bij ongeveer vijf procent van alle kinderen voor. Deze kinderen zijn druk en kunnen zich moeilijk concentreren, zowel thuis als op school. Zij hebben het niet gemakkelijk. Gebleken is dat ADHD kan verdwijnen door het volgen van een streng dieet, het RED-dieet. Zou dat dieet eenvoudiger kunnen? En hoe werkt het precies? Dat wordt nu onderzocht door Wageningen University & Research.
“Ons doel is om uit te zoeken hoe het kan dat het RED-dieet zoveel effect heeft op ADHD; wat gebeurt er precies in het lichaam en in de hersenen wanneer kinderen met ADHD dit dieet volgen?” zo stelt onderzoeker Thea Godschalk. “We hopen met de BRAIN-studie een nieuwe, simpele en doeltreffende therapie voor ADHD te ontwikkelen. Mogelijk is ADHD in de toekomst zelfs te voorkómen. Om dit te onderzoeken hebben we honderd jongens van 8 t/m 10 jaar nodig die het dieet willen volgen.”
Gebruikelijke therapie: medicatie
Bijna 100.000 kinderen in Nederland hebben de diagnose ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Veel van deze kinderen krijgen medicatie. Deze medicatie, zoals Ritalin, kan de ADHD-symptomen onderdrukken. Maar medicatie werkt niet de hele dag en er zijn vaak bijwerkingen. Meer dan de helft van de kinderen stopt daarom binnen een jaar weer met medicatie. Bovendien wordt de oorzaak van ADHD met medicijnen niet aangepakt. Daarom blijft de ADHD-problematiek bij ongeveer driekwart van de kinderen bestaan, ook als ze volwassen zijn. Dat is een zware belasting. Het is dus heel belangrijk om de oorzaak van ADHD op te sporen.
Oorzaak van ADHD
De precieze oorzaak van ADHD is niet bekend. Wel weten we dat zowel erfelijke factoren als de omgeving een rol spelen. Een van die omgevingsfactoren is voeding. Uit onderzoek is gebleken dat ADHD bij zestig procent van de kinderen kan verdwijnen als het kind gedurende vijf weken een streng dieet volgt, het zogenaamde RED-dieet. Dit is een fewfoods-dieet, wat betekent dat alle noodzakelijke voedingsstoffen afkomstig zijn uit een beperkt aantal ‘veilige’ voedingsmiddelen. Het werd ook gebruikt tijdens eerder wetenschappelijk onderzoek (de INCA-studie).
Het RED-dieet als alternatief voor medicatie
Het RED-dieet is dus zeer effectief en de gedragsverbeteringen kunnen groot zijn bij kinderen die op voeding reageren. Medicatie is dan vaak niet meer nodig. Maar het dieet is zwaar, en het werkingsmechanisme is niet bekend. Bovendien kan de ADHD-problematiek weer terugkeren na het eten van doodgewone voedingsmiddelen, zoals aardappel, rundvlees of rozijnen. Elk kind reageert op andere voeding.
“ Bijna 100.000 kinderen met ADHD in Nederland kunnen in de toekomst baat hebben bij de Wageningse BRAIN-studie.”
Tim Stobernack, onderzoeker Host-Microbe Interactomics
Deel deze quote:
Meer onderzoek is nodig: de BRAIN-studie
Hoe kan het dat onze dagelijkse voeding zo’n groot effect heeft op ADHD? Dat is het onderwerp van de BRAIN-studie, een nieuwe studie die wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research.
Tijdens de BRAIN-studie volgen de kinderen gedurende vijf weken het RED-dieet (Restricted Elimination Diet). Het BRAIN-team onderzoekt wat er precies gebeurt in het lichaam als kinderen het RED-dieet volgen. “Het hele traject van de darmen, via het bloed tot de hersenen wordt onder de loep genomen. Met behulp van bloed-, urine- en ontlastingsonderzoek gaan we na of bijvoorbeeld de darmbacteriën betrokken zijn bij de gevoeligheid voor voeding. En met fMRI-scans onderzoeken we wat er gebeurt in de hersenen. Ook kijken we naar metabolieten (stofwisselingsproducten) in de urine, het bloed en de ontlasting”, zegt onderzoeker Tim Stobernack. “Ten slotte wordt onderzocht of door het dieet bepaalde genen aan- of uitgeschakeld worden. Als dat het geval is, dan zou ADHD misschien in de toekomst voorkómen kunnen worden.”
Preventie van ADHD is mogelijk
De onderzoekers hopen biomarkers (meetbare stoffen in bloed, urine of ontlasting) te vinden die kunnen voorspellen of een kind al of niet op voeding reageert. In de toekomst kan dan wellicht met een eenvoudige test vastgesteld worden of het zinvol is om het RED-dieet te volgen. Bovendien, als er meer kennis is over hóe voeding werkt bij kinderen met ADHD, dan zou een makkelijker dieet of zelfs een voedingssupplement of probioticum ontwikkeld kunnen worden, waardoor het RED-dieet uiteindelijk niet meer nodig is.
Doe mee aan deze belangrijke studie
Het belang van de studie is groot. “Bijna 100.000 kinderen in Nederland kunnen hier in de toekomst baat bij hebben”, zegt onderzoeker Tim Stobernack. Om de studie goed uit te voeren is het nodig dat er honderd jongens meedoen. Op dit moment zijn de onderzoekers van de BRAIN-studie op zoek naar de laatste vijftig deelnemers. Het gaat erom dat zij onderling zo goed mogelijk te vergelijken zijn. Daarom kunnen alleen rechtshandige jongens van 8 t/m 10 jaar deelnemen. Bent u als ouder of verzorger geïnteresseerd in deelname van uw kind aan de BRAIN-studie? Meld uw zoon dan aan. Wellicht heeft ook hij veel baat bij het dieet.
