Een opkomende beroepsgroep… beroepskeuzeadviseur…studiekeuzeadviseur… In de wereld van studiekeuze zijn er steeds meer bureaus en ZZP’ers die studiekeuzetrajecten aanbieden. Hoe kun je als ouders door de bomen het bos nog zien? En hoe kan de decaan helpen?
Zit uw zoon of dochter nog op de havo of het vwo dan is de decaan het meest logische aanspreekpunt. Een decaan laat zich op steeds meer scholen ondersteunen door mentoren. Ook zullen de decaan en de mentor moeite doen om u als ouders te betrekken in het studiekeuzeproces.
De school heeft meestal een heel lesprogramma rondom studiekeuze. Vaak al vanaf de onderbouw. In kleine stappen leert de leerling hoe hij keuzes moet maken. De decaan en mentoren helpen in eerste instantie bij profielkeuze. Is de profielkeuze gemaakt dan zullen er in het vooreindexamenjaar grote stappen gezet worden. Het doel is dat de leerling in het eindexamenjaar een goede studiekeuze kan maken.
Kwaliteit studiekeuzeproces op school
Sommige scholen lukt het een heel goed studiekeuzetraject te formuleren, op andere scholen gaat het moeizamer. U kunt zelf de kwaliteit van de middelbare school beoordelen. Steeds meer scholen laten zien hoeveel ex-leerlingen een succesvolle studiekeuze hebben gemaakt via de site scholen in beeld. Gelukkig wordt het LOB plan (de studiekeuzelessen) steeds vaker deel van het complete leerplan van de school. Dit leerplan wordt bekeken door de leerplichtambtenaar.
U kunt als ouder meehelpen met LOB
Ook kunt u actief de decaan op school meehelpen. Er zijn scholen waar ouders meehelpen met het organiseren van beroepenavonden en ouderavonden. Ook zijn er steeds meer scholen die gastsprekers uitnodigen. Zij geven informatie over het vervolgonderwijs of over studiefinanciering. Ze nodigen een beroepskeuzeadviseur uit of organiseren een avond waarop oud-leerlingen praten over hun ervaringen met studeren. Ook worden ouders uitgenodigd over hun beroep te praten. Dit soort avonden worden soms door de decaan georganiseerd. Er zijn ook scholen waar de oudercommissie dit in overleg met de decaan doet.
Studiekeuze op hbo of universiteit
Ook het Hoger Onderwijs helpt mee in het studiekeuzeproces. Een mooi voorbeeld is de studiekeuzecheck of studiematching. U kunt dit zien als een stap in het studiekeuzeproces.
Uw zoon of dochter is tot een keuze gekomen en heeft het recht nog een laatste keer te ‘checken’ of dit inderdaad de goede opleiding is. Op hbo’s en universiteiten zijn er bovendien veel mogelijkheden om te praten met studenten en docenten. En natuurlijk de Open Dagen, de meeloopdagen.. het proefstuderen… Een slimme studiekiezer maakt hier uitgebreid gebruik van.
Middelbare school en hoger onderwijs samen
Een verkeerde studiekeuze is erg vervelend voor de studiekiezer en zijn ouder. Maar scholen en hoger onderwijs willen die ‘missers’ ook voorkómen. Ik zie dat er steeds meer netwerken en decanenkringen zijn waarin decanen van middelbare scholen en hoger onderwijs goed samenwerken. Decanen leren steeds meer over opleidingen en onderwijsinstellingen. Het hoger onderwijs helpt scholen met aansluitingsprogramma’s en ondersteuning van docenten en decanen.
Aanval op uitval
Maar er nog steeds teveel mis. De uitval in het hoger onderwijs is nog steeds te hoog. Ongeveer een derde van de studenten op het hbo en een kwart van de studenten op de universiteiten (gemiddelden) maakt toch nog de verkeerde keuze. Decanenorganisaties, scholieren – en studentenorganisatie en politieke partijen maken zich hard voor de verbetering van de studiekeuzeprocessen. Samen hebben ze een tien punten verbeterplan geschreven dat door de minister wordt bekeken.
Aanvullend hulp nodig?
Ondanks alle inspanningen van ouders, middelbare school en hoger onderwijs zijn er jongvolwassenen die extra hulp nodig hebben. Er zijn steeds meer bureaus en ZZP’ers die zich met studiekeuze en beroepskeuze bezighouden. Ook zijn er professionals die tussenjaar programma’s aanbieden aan jongeren die extra tijd en ondersteuning bij studiekeuze nodig hebben. Het doel is telkens de jongvolwassene een stapje verder te helpen met zijn toekomstdenken.
Een goede studiekeuze- of beroepskeuzeadviseur vinden?
Een studiekeuzeadviseur of een beroepskeuzeadviseur kan een heel verschillende achtergrond hebben. Soms hebben ze een opleiding tot loopbaanadviseur gevolgd. Er zijn psychologen, pedagogen, oud-decanen… Het beroep studiekeuzeadviseur of beroepskeuzeadviseur is een vrij beroep. Helaas is er geen objectieve toezichthoudende instantie zoals het ministerie van OCW die kijkt naar het studiekeuzeadvies van deze bureaus
De decaan als adviseur
Toch zijn er jongvolwassenen die baat hebben bij een traject met een studiekeuzeprofessional of beroepskeuzeadviseur. Ik hoor van steeds meer decanen dat ze samenwerkingsverbanden hebben met studiekeuzeadviseurs en beroepskeuzeadviseurs in de regio. De decaan kan objectief advies geven over het bureau of de adviseur die past bij uw zoon of dochter.
Zicht krijgen op het beroepsveld
Regelmatig vraagt een studiekeuzeadviseur of een beroepskeuzeadviseur of ze een artikel mogen plaatsen op dit blog. Dat vind ik een goede tendens, u krijgt zo meer zicht op ‘wat er te koop’ is. Bent u of kent u iemand die zich bezighoudt met beroepskeuze of met studiekeuze. Ik hoor graag zijn of haar verhaal. Ook ervaringen van ouders en studiekiezers hoor ik graag.
Beroepskeuzeadviseurs aan het woord
Jef van Beckhoven en Marion van Hoof, beiden beroepskeuzeadviseur, zien dat het vinden van een goede beroepskeuzeadviseur of een goede studiekeuzeadviseur een hele klus is. Zij hebben voor u een paar tips op een rijtje gezet:
Werkwijze studiekeuzeadviseur of beroepskeuzeadviseur
De werkwijzen van de verschillende studiekeuzeadviseurs of beroepskeuzeadviseurs lopen nogal uiteen. Er zijn bureaus die de nadruk leggen op het afnemen van testen, daarna een gesprek voeren en tenslotte met een advies komen. Er zijn bureaus die een training van een dag aanbieden. Er zijn ook bureaus die de nadruk leggen op het begeleiden van het keuzeproces en langere trajecten aanbieden.
Kwaliteit van de studieadviseur of beroepskeuzeadviseur
Op het internet zijn er genoeg bureaus en ZZP’ers te vinden. Misschien zijn er ook in uw netwerk ouders die hun zoon of dochter hebben laten begeleiden door een dergelijke professional. Misschien hebt u iets aan hun ervaringen.
Wanneer uw kind op de middelbare school zit, kan de mentor of schooldecaan uw kind op weg helpen. De schooldecaan heeft vaak contacten met een beroepskeuzeadviseur en/of studiekeuzeadviseur in de regio.
Klik
Voordat u met een bureau in zee gaat is het belangrijk dat u weet dat er een ‘klik’ is tussen de studiekiezer en het bureau. Hoe goed de inhoud van het advies ook is, zonder ‘klik’ komt de inhoud hiervan niet over.
Vraag om dus altijd om een oriënterend gesprek om te kijken of die ‘klik’ er is. Dan kan de studiekiezer ervaren of het bureau bij zijn of haar wensen past.
Vragen voor ouders van studiekiezers
Om u op weg helpen, zetten wij een paar vragen voor u op een rij die u als ouder zou kunnen stellen aan een beroepskeuzeadviseur:
- Voor welke doelgroepen werkt uw bureau?
- Wat is uw achtergrond en ervaring op het gebied van studiekeuze?
- Wat is uw werkwijze? Alleen testen en een gesprek of wordt ook het keuzeproces begeleid?
- Werkt u individueel met cliënten of groepsgewijs?
- Neemt u toekomstige beroepsactiviteiten als uitgangspunt of de meest passende studie?
- Wat is uw kennis van de huidige arbeidsmarkt? Wat is uw visie op de toekomstige arbeidsmarkt?
- Bent u lid van de beroepsorganisatie en houdt u zich aan een gedragscode?
- Kunt u mij een drie referentie-adressen geven?
Jef van Beckhoven, loopbaan en beroepskeuzeadviseur BLCC Loopbaanbegeleiding
Marion van Hoof, Auteur Studiekeuzegids ‘Help uw kind op weg’, Coach en Mindfulnesstrainer bij Next Turn.
Bent u of kent u een beroepskeuzeadviseur of studiekeuzeadviseur?
Natuurlijk bent u als beroepskeuzeadviseur of studiekeuzeadviseur van harte uitgenodigd uw ervaringen rondom studiekeuze en beroepskeuze te delen.
Nieuws over studiekeuze en studeren volgen? Vul uw e-mail adres in (rechtsonder) en u ontvangt telkens de nieuwste blogartikelen.