Vanmorgen stond er in de Volkskrant een artikel van Kaya Bouma over excellente middelbare scholen. Wat zijn excellente middelbare scholen en wat heeft dit met studiekeuze te maken? Volgens de Volkskrant zijn er 248 excellente middelbare scholen, dat zijn scholen op vmbo, havo of vwo niveau. Excellente middelbare scholen moeten ‘goed’ scoren bij de onderwijsinspectie. Daarnaast moet er ook iets bijzonders op het programma staan zoals bijvoorbeeld uitstekend techniekonderwijs of een vooruitstrevend onderwijsconcept. Ik pleit ervoor dat scholen naast inhoudelijke excellentie ook excellent zijn (of worden) op het gebied van studiekeuze en loopbaanbegeleiding (LOB).
De middelbare school kiezen
U hebt de middelbare school van uw kind waarschijnlijk samen met hem of haar gekozen.
Aanstaande brugklassers zullen vooral kijken of ze deze middelbare school leuk vinden, of ze er vrienden zullen krijgen en een gezellige en leerzame tijd hebben.
U als ouder hebt vast ook naar de kwaliteit van de middelbare scholen in uw buurt gekeken. U hebt waarschijnlijk gekeken naar de sfeer op de school. Past deze school bij uw kind, gaat hij of zij zich hier goed voelen? U hebt misschien ook gekeken naar de eindexamenresultaten. Bereidt de middelbare school ook goed voor op wat er daarna komt?
Middelbare scholen en studiekeuze
Een scholier is natuurlijk zelf verantwoordelijk voor zijn studiekeuze. En het is ook belangrijk dat hij of zij echt een eigen keuze maakt. U bent daarbij als ouder een belangrijke adveur van de studiekiezer. Natuurlijk speelt ook de school van uw kind een belangrijke rol bij de studiekeuze.
Vaak zal de decaan daarin de belangrijkste persoon zijn. De decaan is op de meeste scholen een soort ‘spin in het web’ als het gaat om studiekeuze.
Wat doet de decaan?
De decaan weet veel van de verschillende opleidingen. De decaan wordt vaak ondersteund door mentoren en vakdocenten. In ‘de ideale school’ werkt iedereen samen, niet alleen om een goede middelbare schoolopleiding te geven, maar ook om de leerling voor te bereiden op de toekomst. Doorstuderen hoort daar voor veel leerlingen bij.
Veel decanen zijn aangesloten bij een decanenkring of decanenvereniging. Binnen dit netwerk is er veel overleg, ook met vertegenwoordigers van hbo’s en universiteiten. Decanen vergroten zo hun deskundigheid op het gebied van studiekeuze. Decanen proberen ook ouders te betrekken bij hun LOB lessen. Dat is ook de reden dat decanenkring Arnhem e.o. zich inzet voor dit blog.
De decaan (m/v) is dé expert op het gebied van studiekeuze en daarmee misschien wel de belangrijkste persoon op school. Goede LOB lessen zijn de basis voor een succesvolle vervolgstudie en een baan die bij je past.
Kwaliteit van middelbare scholen, u kunt het makkelijk opzoeken
Het onderwijs in Nederland is van goede kwaliteit. Er zijn natuurlijk wel verschillen. Die worden ook in beeld gebracht.
Ik wil u graag wijzen op de website ‘scholen op de kaart’. Op deze site kunt u invullen welke middelbare scholen er in uw omgeving zijn en hoe ze ‘scoren’.
Let daarbij ook op ‘doorstroom naar vervolgonderwijs’. Kijk eens naar verschillende scholen. Vraag ook eens op school hoe de ex- leerlingen het doen in het vervolgonderwijs. Hoe gaat het op de hogeschool of universiteit? Heeft de decaan daar zicht op? Bereiden de LOB lessen goed voor op een uitgebalanceerde studiekeuze?
Advies vanuit de VO raad
LOB (studiekeuze en loopbaanbegeleiding) is belangrijk voor aanstaande studenten. De VO Raad, de overkoepelende organisatie voor middelbare scholen, adviseert het volgende aan middelbare scholen:
Begin op tijd met het aanbieden van LOB-activiteiten, dat wil zeggen niet pas in de laatste twee leerjaren maar één of twee jaar daarvoor.
- Bied leerlingen individuele gesprekken aan in het kader van de studiekeuzebegeleiding – bij voorkeur meerdere gesprekken door de jaren heen. Deze gesprekken kunnen door de decaan of mentor worden gevoerd.
- Een vast onderdeel van de LOB is in ieder geval algemene voorlichting over het hoger onderwijs, studiefinanciering, opleidingen en beroepen. Het is aan te bevelen daar ook gastsprekers voor uit te nodigen.
- Betrek de ouders bij de studiekeuzebegeleiding, minimaal voor een informatiebijeenkomst.
- Laat leerlingen aan het eind van havo of vwo hun motivatie voor hun studiekeuze op school toelichten.
- Besteed in de keuzebegeleiding aandacht aan vervolgacties die leerlingen kunnen ondernemen om zich zelfstandig verder te oriënteren.
Worden deze adviezen opgevolgd op de school van uw kind?
Ouderbetrokkenheid op middelbare scholen
De meeste scholen zullen het prettig vinden als u als ouder actief betrokken bent bij LOB en studiekeuze. Een voorbeeld van ouderbetrokkenheid is dat de ouderraad meehelpt met het organiseren van een informatieavond over studiekeuze. Op een dergelijke avond wordt er informatie gegeven over hoe het ideale studiekeuzeproces eruit ziet, hoe het hoger onderwijs in elkaar zit en hoe het zit met de financiën.
Studiekiezer, school en ouders samen
Net als de VO raad vind ik dat scholen de ouders van hun leerlingen ook echt moeten helpen bij hun belangrijke taak als (studiekeuze)coach van hun kind. Overigens geldt dat niet alleen voor middelbare scholen, ook hbo’s en universiteiten doen er goed aan ouders van studenten te betrekken bij wat er allemaal speelt op de instelling. Natuurlijk moet de privacy van de scholier/student wel op de eerste plaats staan. Maar ook met respect voor de eigen verantwoordelijkheid van de scholier en de student kan de school/universiteit ouders ondersteunen. Waarbij de scholier of student natuurlijk uiteindelijk altijd zelf eindverantwoordelijk is voor een goede studiekeuze.
Studiekiezer, school en ouders samen: De leerling begeleiden in het vinden van de goede studiekeuze. En het ‘opklimmen’ naar een goede toekomst.
Excellente middelbare scholen en een goede studiekeuze
Studiesucces op hbo of universiteit is heel erg afhankelijk van een goede studiekeuze. De uitvallers in het Hoger Onderwijs zeggen meestal ook niet dat ze inhoudelijk onvoldoende zijn voorbereid op doorstuderen. De meeste uitvallers geven aan dat ze een verkeerde studie hebben gekozen, de opleiding bleek anders dan ze verwachtten, ze waren toch niet zo gemotiveerd, de voorlichting vanuit het HO was niet helder…
Vanuit mijn functie als oudervoorlichter vind ik: excellente middelbare scholen zijn scholen die écht inzetten op een goede studiekeuze. Als moeder merkte ik dat een havo of vwo diploma halen natuurlijk best belangrijk is voor een jongvolwassene. Maar studiesucces op hbo of universiteit en een beroep waarin mijn kinderen gelukkig zijn… dat vind ik veel belangrijker. Help leerlingen een goede studiekeuze te maken.