‘Ga ik ondernemer worden of doorstuderen? Of gebruik ik mijn netwerk om een goede baan bij een bestaande onderneming te zoeken?’ Dat is de vraag waar de studenten tijdens hun opleiding bij Stéphanie Boons van ROC Friese Poort mee afsluiten. Een goede vraag van jouw studenten, Stéphanie… Voor ouders en studenten meer over ‘toekomstdenken’. Moet een jongvolwassene gaan studeren? Gaan werken of een eigen bedrijf starten? Of zijn er ook combinaties? En wat past het beste?
‘Ga ik ondernemer worden of doorstuderen? Of gebruik ik mijn netwerk om een goede baan bij een bestaande onderneming te zoeken? Belangrijk om na te denken over de toekomst. Ook als dat (nog) geen studie is.
Ondernemer worden of doorstuderen?
Ik verzorg lessen in ‘de kopopleiding’ die gericht is op ondernemerschap. Mijn studenten hebben mbo (3) gedaan of de havo. We leren onze studenten hoe ze een eigen onderneming op kunnen starten. Dat doen we echt vanuit de praktijk. En er werken ook veel ondernemers aan mee.
De opleiding duurt een jaar en in die tijd ontdekken de studenten of ‘een eigen bedrijf’ iets voor ze is. Gaan ze ondernemer worden of doorstuderen? Of vinden ze een mooie baan binnen het netwerk dat ze via de opleiding hebben opgebouwd?’ Interessant , vond ik. Vooral omdat er hier een duidelijk alternatief geboden wordt voor jongeren die niet meteen full time willen studeren. Stof tot nadenken… voor studenten en ouders.
Niet iedereen gaat meteen studeren
Het lijkt alsof iedereen met een havo of vwo diploma meteen gaat studeren. Maar dat is niet het geval. Zo’n 80% van de jongeren gaat naar het hbo of het wo. De resterende 20% organiseert voor zichzelf een tussenjaar, gaat werken of start een eigen bedrijf. Vaak gaan deze jongvolwassenen aanvullend nog een opleiding doen. Maar in eerste instantie kiezen ze voor een andere weg. Decanen, leraren, ouders gaan er altijd van uit dat iedereen studeren interessant vindt. En dat dit ook de beste weg is. Maar voor heel wat jongeren blijkt dat dus niet het geval. ‘Wat dan? ‘denk je dan als ouder…
Tussenjaar
Het beeld is een beetje dat een ‘tussenjaar’ betekent dat je verre reizen maakt. Veel jongeren (50%) die kiezen voor een tussenjaar doen dat ook, normaliter in combinatie met (vrijwilligers)werk. De andere helft gaat zich echt goed oriënteren op de toekomst. Ze volgen bijvoorbeeld een intensief studiekeuzeprogramma. Er zijn ook jongeren die hun profiel aan moeten passen om hun ideale studie te kunnen doen. Er zijn veel mogelijkheden voor een zinvol tussenjaar. (lees de tips tussenjaar) Belangrijk bij een ‘tussenjaar’ is dat een jongvolwassene goed nadenkt over zijn toekomst.
Werken
Niet iedereen die een havo of vwo heeft afgerond is een ‘studiebol’. Ik ken heel wat jongvolwassenen die gewoon beter functioneren op de arbeidsmarkt. Studeren vinden ze saai en ze kunnen de discipline niet opbrengen. Er is natuurlijk niks mis met werken. Wel is het zinvol na te denken of het werk dat je doet, bij je niveau past. En wat zijn de verdere mogelijkheden? Kun je aanvullende cursussen doen? Kun je binnen je baan leren en groeien? Voor deze jongvolwassenen is er ook een tweejarige hbo opleiding: associate degree. Een associate degree kun je in verschillende richtingen volgen. Een associate degree kun je combineren met werken.
Studenten praten graag met ondernemers over hun toekomstplannen. Dit is een foto van een beroepenmarkt op een school in Tiel.
Eigen bedrijf
De droom van heel wat jongeren is een eigen bedrijf opstarten. Ik ken genoeg verhalen van succesvolle jongeren die hun eigen onderneming zijn gestart. Ondernemer worden kan natuurlijk ook na een opleiding, ook na een mbo, hbo of wo opleiding. Natuurlijk heb je wel specifieke kennis nodig. Daar bestaan cursussen, opleidingen en speciale hbo en wo vakken voor. De opleiding waar Stephanie het over heeft is een opleiding op mbo 4 niveau van een jaar. Geen gek idee voor de jongere die nog niet zo goed weet welke toekomst hij of zij het liefste wil. Is de vraag van de jongere: ‘Wat doe ik? Ondernemer worden of doorstuderen?’ Tijdens een dergelijke cursus kun je dat uitvinden.
Persoonlijke vaardigheden
‘Wij focussen vooral op persoonlijke vaardigheden ontwikkelen’, zegt Stéphanie. ‘We werken vaak in groepjes, daar leer je veel van. Als je een eigen bedrijf begint moet je goed kunnen communiceren. Je moet leren hoe je, in je eentje of samen, problemen kunt oplossen. Een ondernemer moet creatief kunnen denken. Het is ook belangrijk dat hij of zij over de ondernemingsplannen kan praten. Presenteren is een belangrijk onderdeel van ons programma. Onze cursisten starten tijdens de opleiding daadwerkelijk hun eigen onderneming. Ze hebben ook aandeelhouders. Ze moeten namelijk aandelen verkopen om hun plannen te kunnen realiseren. En aan die aandeelhouders moeten ze ook weer verantwoording afleggen’.
Netwerk
‘Een goed professioneel netwerk is heel belangrijk. Studenten leren bij ons hun eigen ondernemingsplan te schrijven. Daar krijgen ze hulp bij van ondernemers uit de omgeving. Zo komt je plan een stukje verder, en je bouwt ook een netwerk op. Sommige studenten, die bij ons kwamen met de vraag: ‘Zal ik ondernemer worden of doorstuderen?’ ontmoetten de ideale werkgever en vonden hun droombaan in een bestaande onderneming. Ook dat zien we vaker bij onze studenten.’
Ondernemer worden of doorstuderen?
Zoals zo vaak is er ook hier een beetje een grijs gebied. Kies je voor ‘ondernemer worden’, dan is het toch wel heel mooi als je weet wat er komt kijken bij een eigen bedrijf. Goed als je dat tijdens een opleiding of cursus hebt geleerd. Ga je studeren, dan zul je ook met ondernemerschap te maken krijgen. Ongeveer een-derde van de werkenden is tegenwoordig ZZP-er, ook degenen die eerst lang gestudeerd hebben. Ga je in loondienst? Als je projectleider bent kun je je project ook als een soort ‘eigen onderneming’ beschouwen.
Leren hoe je samenwerkt, communiceert, je plannen presenteert en verantwoording aflegt zijn belangrijke vaardigheden. Ook als je geen ondernemer wordt.