Ouders vragen op ouderavonden vaak naar hoe je baankansen kunt inschatten. Dat is natuurlijk heel lastig. echt in de toekomst kijken kan niemand. Bovendien veranderen heel wat mensen in de loop van hun leven van beroep. In hoeverre moet je de arbeidsmarkt dan mee laten tellen bij je studiekeuze? Daar komt nog bij dat jongvolwassenen niet heel veel beroepen kennen en ook lastig kunnen overzien welk beroep ze ‘later’ willen hebben. Voor veel jongeren is dit nog ‘te ver weg’.
Maar hoe zit het dan met studiekeuze? Kies je een studie of een beroep? In onderstaand artikel staan een paar tips. Het artikel is geschreven door Josefien van Pelt, redacteur van de Keuzegids. De Keuzegids is een soort ‘consumentengids’ voor aanstaande studenten en ouders. Het gaat over ‘Studiekeuze met hoofd en hart’. Tenslotte verwijs ik naar andere artikelen over het inschatten van kansen op de arbeidsmarkt.
Studiekeuze met hoofd en hart. Advies van Josefien van Pelt, redacteur van de Keuzegids
Studiekeuze met hoofd en hart
Josefien van Pelt – 14-5-2018
‘De arbeidsmarkt zat de afgelopen tijd in de lift, maar de studiekiezer maakt zich nog altijd zorgen over baankansen. Het is een veelgehoord advies: ‘kies een opleiding waar je iets mee kán’. Op zich is dat verstandig, maar het is ook belangrijk om iets te doen dat bij je past. Kies je met je hoofd, of met je hart? De slimste studiekiezer doet het allebei: Studiekeuze met hoofd en hart
Kiezen met je gevoel of met je verstand?
Kiezen met je gevoel of met je verstand: het is een duivels dilemma voor de studiekiezer. Het is wel zo leuk om iets te doen waar je blij van wordt. Maar als dat betekent dat je na je afstuderen heel moeilijk aan het werk kunt komen, is dat ook geen pretje. Hoe kun je een verstandige studiekeuze maken, zonder je gevoel uit het oog te verliezen?
Met je neus op de feiten
Voor het inschatten van je baankansen kun je in ieder geval lang niet altijd op je gevoel afgaan. De arbeidsmarkt kan door de jaren heen behoorlijk schommelen. Waar je vroeger met een studie Frans of Duits nooit aan de bak kwam, heb je door het lerarentekort nu binnen no-time een baan. Laat je niet te snel van de wijs brengen als het gaat om opleidingen en kans op werk. Er bestaan behoorlijk wat vooroordelen over welke opleidingen de beste baankansen bieden, die lang niet altijd kloppen. Zorg dus dat je de feiten goed op een rijtje hebt!
Feiten over de arbeidsmarkt
Voor informatie over arbeidsmarkt kun je terecht bij de Keuzegids, een onafhankelijke consumentengids voor studiekiezers. De Keuzegids is online te koop, maar op veel scholen en universiteiten gratis toegankelijk voor leerlingen en studenten. Een alternatief is de overheidsgefinancierde website van Studiekeuze123. Ook kun je Elsevier Beste Studies, een jaarlijkse bijlage van het tijdschrift Elsevier, er eens op naslaan.
Kans op werk
De Keuzegids belicht de kans op werk van verschillende kanten. En dat kan soms best verrassend zijn. De voorspellingen voor 2022 zijn voor geschiedenis bijvoorbeeld ‘redelijk’, maar voor bedrijfskundigen ‘matig’. Bij de hbo theateropleidingen is de kans op werk niet zo ‘dramatisch’ slecht als je zou verwachten: de baangarantie is ruim 90 procent. En wie dacht dat je met elke opleiding in de bètahoek meteen gebakken zit, heeft het mis: een pas afgestudeerde aardwetenschapper of bioloog verdient gemiddeld net zo veel als een pas afgestudeerde filosoof.
Een kritische noot
De Keuzegids, Studiekeuze123 en Elsevier berekenen de cijfers elk op hun eigen manier. In de statistieken van Studiekeuze123 bijvoorbeeld, tellen mensen mee als ‘werkend’ als ze minstens één uur per week werken. Bij de Keuzegids is dat pas vanaf twaalf uur per week.
Voorspellingen
De Keuzegids en Studiekeuze123 tonen ook de baankansvoorspellingen van het onderzoeksinstituut ROA. Die kunnen best nuttig zijn om een globaal beeld te krijgen van de kans op werk na je afstuderen. Toch blijft het lastig om in de toekomst te kijken.
Veranderingen in de economie
De arbeidsmarkt is bij sommige opleidingen ‘conjunctuurgevoelig’: dat wil zeggen dat ze sterk afhankelijk zijn voor veranderingen in de economie. Met de komst van social media is het meten van het aantal vacatures tegenwoordig nog moeilijker geworden. Bovendien gaan aan de voorspellingen vaak ingewikkelde berekeningen vooraf. Tegen de tijd van publicatie is de toekomst alweer bijna heden. Bij de Keuzegids wordt nu gekeken naar de mogelijkheden om meer kortetermijnvoorspellingen te kunnen publiceren.
Klaar voor de toekomst
Je hebt je verdiept in de feiten, wat nu? Toch maar voor economie kiezen, terwijl je hart eigenlijk bij kunstgeschiedenis ligt? De verstandigste oplossing ligt ergens in het midden. Nu je precies weet waar de kansen liggen, kun je er slim op inspelen. Heeft de opleiding van jouw dromen ongunstige voorspellingen? Met een leuk bijbaantje, een bijvak, stage of een goed gevuld portfolio zorg je dat je opvalt tussen de andere sollicitanten. Zo kun je je tijdens je studie goed voorbereiden op de toekomst, en kom je later niet voor verrassingen te staan. Conclusie: kies met je hart, maar houd je verstand erbij! Studiekeuze met hoofd en hart is de beste strategie.
Josefien van Pelt is redacteur bij de Keuzegids.
Meer artikelen over de arbeidsmarkt
Arbeidsmarkt, je kansen inschatten als studiekiezer
Een steeds veranderende arbeidsmarkt… je kansen inschatten als studiekiezer valt niet mee. Kun je zicht krijgen op de arbeidsmarkt van de toekomst? En in hoeverre moet je je studiekeuze af laten hangen van de huidige kansen op de arbeidsmarkt? Meer over studiekeuze met hoofd en hart.
Beroep van de toekomst, werkgarantie voor uw kind?
Wat is het beroep van de toekomst en bestaat er werkgarantie voor je zoon of dochter die gaat studeren? Hoe adviseer je je kind bij studiekeuze?
Studenten voorbereiden op de baan van de toekomst
Studenten voorbereiden op de baan van de toekomst betekent dat je als opleiding aandacht moet hebben voor kennisontwikkeling en voor een goede houding. Beide aspecten zijn belangrijk. Intensief contact met het bedrijfsleven en overheden helpt een goed studieprogramma te ontwerpen.
Beroepen leren kennen op school
Het is voor leerlingen soms moeilijk zicht te krijgen op de verschillende beroepen die er zijn. Voor uw kind en zijn vrienden interessant om over te praten.
Studiekeuze, keuze voor het leven?
Is je studiekeuze een keuze voor het leven? Gelukkig niet! De opleiding is meestal een startpunt. De loopbaan die daarop volgt kan van het ene beroep naar het andere gaan. meestal is dat wel binnen een interessegebied dat al lang je passie heeft. Een studiekeuze is geen keuze voor het leven.
Arbeidsmarkt, internationalisering, studiekosten en toelating masteropleidingen
De Keuzegids Masters is een soort ‘consumentengids’ voor masterkiezers en hun ouders. Alle hbo en wo masters worden in de gids met elkaar vergeleken én beoordeeld. Dit artikel gaat over studiekosten, internationalisering, arbeidsmarkt en toelating. Belangrijke onderwerpen bij masterkeuze.
Kijk ook naar het filmpje over studiekeuze en hoe ouders kunnen ondersteunen.