Sociaal ondernemer in de (stads)landbouw; 10 voorwaarden voor een kansrijke start
Je ziet ze steeds meer: sociale ondernemingen in de (stads)landbouw gericht op zorg. Deze initiatieven bieden een combinatie van landbouw en zorg voor mensen met een beperking.
Aan de slag als sociaal ondernemer?
Sociale ondernemingen zijn zelfstandige ondernemingen die een product of dienst leveren en daarmee primair of expliciet een maatschappelijk doel nastreven (SER, 2015). De financiële doelstelling van deze ondernemingen staat in het teken van het primaire maatschappelijke doel. Interesse om ook zo’n onderneming te starten? Met verschillende studentonderzoeken als startpunt heb ik met collega’s van Wageningen University & Research 10 voorwaarden voor een kansrijke start als sociaal ondernemer in de (stads)landbouw geformuleerd.
# 1 en 2: Financieringsmix en locatie
Een financieringsmix bestaande uit een combinatie van commerciële activiteiten, inkomsten uit het verlenen van zorg, subsidies en eventueel sponsoring en donaties blijkt cruciaal voor een sociale onderneming in de (stads)landbouw gericht op zorg. Subsidies, sponsoring, donaties en crowdfunding kunnen ervoor zorgen dat je bij de opstart van je sociale onderneming niet direct alles zelf hoeft te financieren. Om een goede mix van financiële steun voor elkaar te krijgen is een goede locatie een vereiste. Daar waar verschillende activiteiten mogelijk zijn en de grond geschikt is voor het verbouwen van je producten. Ook is deze locatie belangrijk voor de logistiek, verspreiding en verkoop van producten en diensten en de bereikbaarheid voor je doelgroep.
# 3 en 4: Producten, diensten en doelgroep
Als startende sociaal ondernemer is het verstandig uitgebreid stil te staan bij de keuze voor je producten en diensten. Sociaal ondernemers hebben te maken met medewerkers die vaak specifiek naar het bedrijf komen om vaardigheden op te doen om zichzelf te ontwikkelen. Een omgeving met gevarieerde werkzaamheden biedt hiervoor uiteraard meer mogelijkheden. Ook het jaar rond werkzaamheden kunnen aanbieden is belangrijk. Bij de keuze voor activiteiten maar ook de keuze voor een doelgroep is het verstandig om na te denken over de specifieke ontwikkeldoelstellingen van een bepaalde doelgroep.
# 5: Laat overheden aansluiten
Als de gemeente grondeigenaar is, moet ze je de locatie gunnen. Ook is het wenselijk dat de gemeente ruimhartig is in het toestaan van activiteiten die wellicht in eerste instantie niet waren toegestaan, zoals de verkoop van producten en horeca. Ook subsidies van overheden kunnen helpen bij de opstart van je bedrijf. Daarom is het van belang overheden aan de onderneming te binden. Dat kan door het effect van de onderneming zichtbaar te maken en daarnaast goed te kijken hoe deze aansluit bij doelen of uitdagingen van overheden.
# 6 en 7: Verdiep je in de financiering van de zorg en weet hoe te lobbyen
Ook is het cruciaal om te weten hoe de financiering van de zorg geregeld is. Sinds 1 januari 2016 vallen de rechten op zorg, welzijn en beschut werk onder de verantwoordelijkheid van lokale overheden. De Wet Werk en Bijstand, de Wet Sociale Werkvoorziening en deels ook de Wajong zijn vervangen door de Participatiewet. Welk beleid heeft een gemeente, wat is de sociale kaart en wie zijn de contactpersonen? Dit vraagt om lobby- en marketingvaardigheden.
# 8: Verstand van zaken
Om als onderneming te overleven moet je een kwalitatief hoogwaardig product of dienst kunnen leveren. Zonder verstand van zaken is dat niet mogelijk. Hetzelfde geldt voor het werken met mensen. Je moet daar natuurlijk wel affiniteit mee hebben.
# 9 en 10: Doorzettingsvermogen en ondernemerschap
Startende ondernemers moeten daarnaast over doorzettingsvermogen beschikken, het begin is moeilijk. Bovenal is passie voor ondernemen, het product en het werken met de doelgroep essentieel.
Startende ondernemers moeten over doorzettingsvermogen beschikken
Meer informatie
Ben je sociaal ondernemer in de (stads)landbouw en kun je je wel of niet vinden in deze voorwaarden, laat dan vooral je ervaringen hieronder achter. We horen ze graag. Of wil je beginnen als sociaal ondernemer en heb je nog vragen? Stel ze hieronder, we proberen ze graag te beantwoorden.
- Project Voorwaarden voor een kansrijke start van sociaal ondernemerschap in de zorglandbouw (voorbeelden uit Zwolle en Nijmegen)
- Dossier stadslandbouw
Lees ook mijn andere blog, over ondernemersverbanden in de (stads)landbouw.
Workshop 10 voorwaarden voor een kansrijke start als sociaal ondernemer in de (stads) landbouw op de Biobeurs op donderdag 18 januari van 11.45 tot 12.45 uur.