Petra Vissers schreef een interessant artikel in Trouw naar aanleiding van een bericht van het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS). Er is een verandering van studie- en woongedrag sinds de afschaffing van de basisbeurs. Er gaan minder havisten naar het hbo. Vooral Havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen, gaan minder naar het hbo. Het aantal vwo’s dat naar de universiteit gaat, stijgt juist.
Opvallend: Havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen, gaan minder naar het hbo, maar er gaan steeds meer vwo’ers meteen naar de universiteit.
Jongeren uit welvarende gezinnen gaan vaker meteen doorstuderen
In 2015 en 2016 ging ruim 76 procent van de afgestudeerde havisten binnen twee jaar studeren. Toen de basisbeurs nog bestond was dat tussen de 78 en 80 procent. Minder havo leerlingen gaan meteen doorstuderen. Jongeren nemen, sinds de afschaffing van de basisbeurs, vaker een tussenjaar (10 procent) of gaan werken (8 procent).
Jongeren uit welvarende gezinnen gaan vaker meteen doorstuderen dan die met minder rijke ouders. Zo concludeert Trouw.
Vwo’ers hebben minder last van het nieuwe leenstelsel. Het aandeel dat doorstudeert aan de universiteit neemt juist toe. Kinderen uit de rijkste gezinnen gaan het vaakst meteen naar de universiteit.
Voor een dubbeltje geboren…
Een oud gezegde is ‘ben je voor een dubbeltje geboren, dan word je nooit een kwartje’. De dubbeltjes (munt van 10 cent) bestaan niet meer. De kwartjes (25 cent) evenmin. Het gezegde kennen we in ons land eigenlijk niet meer. De betekenis is: ‘kom je uit een arm gezin, dan kom je nooit hogerop, dan blijf je altijd arm‘.
De afgelopen halve eeuw is Nederland gelukkig veranderd. Ook al kwam je uit een minder welgesteld gezin… als je hard werkte kon je toch studeren. Dat is natuurlijk ook de bedoeling van ‘goed onderwijs voor iedereen’. Een verworvenheid waar we als Nederland trots op mogen zijn. En een verworvenheid die we, vind ik, nooit los mogen laten. U, ik, de politiek, wij allemaal, moeten er alert op blijven dat iedereen die de capaciteiten heeft en dat wil, kan gaan studeren.
De aanvullende beurs, voor wie is die bedoeld?
De basisbeurs is afgeschaft. Maar er is wel een andere beurs. De aanvullende beurs. Die is juist bedoeld voor jongeren uit minder rijke gezinnen.
Het valt me op dat niet alle ouders en studenten precies weten wat die inhoudt. En dat is jammer. De aanvullende beurs is bedoeld voor studenten uit minder welvarende gezinnen. De beurs is bedoeld om iedereen de kans te geven om te studeren. Hij is in het leven geroepen voor studenten wiens ouders een lager inkomen hebben en/of die meerdere studerende kinderen hebben.
Het gaat om veel geld…
Een aanvullende beurs is op dit moment maximaal € 387,92 per maand. Verdienen ouders samen meer dan €30.566,00 , dan is de aanvullende beurs lager. Hoe meer inkomen de ouders hebben, hoe minder aanvullende beurs de student krijgt.
Er is een rekenhulp om te weten te komen op hoeveel aanvullende beurs de student kan rekenen. Kijk ook naar studiefinanciering in het kort.
Aanvullende beurs: Altijd aanvragen
Ik hoor regelmatig dat ouders en studenten de aanvullende beurs niet aanvragen. Soms is dat omdat de aanvullende beurs niet bekend is. En vaak hoor ik dat ouders en studenten op voorhand denken dat ze toch geen recht hebben op deze beurs.
Maar het aanvragen van de aanvullende beurs is een fluitje van een cent. Een vinkje zetten is al genoeg. De belastingdienst kijkt naar het inkomen van de biologische ouders. De aanvrager hoeft daar niets voor te doen. De aanvullende beurs is juist bedoeld voor mbo, vwo en havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen.
Er is ook een verplichting
Vraag je de aanvullende beurs aan, dan moet je ook binnen 10 jaar een diploma halen. Haal je je diploma, dan is al het geld dat je via de aanvullende beurs hebt gekregen een gift. Haal je je diploma niet binnen tien jaar, dan moet je alles terugbetalen.
Maar stop je binnen vijf maanden met je hbo of universiteit, dan hoef je niets terug te betalen. Je mag dan alleen niet weer aan een studie beginnen in dat studiejaar. Maar het jaar daarop gewoon weer wel. En ook dan krijg je weer een aanvullende beurs als je aan de voorwaarden voldoet.
Je krijgt de aanvullende beurs voor de duur van je opleiding, dus drie jaar voor een wo bachelor, vier jaar voor je hbo bachelor, een jaar bij een eenjarige universitaire master, twee jaar bij een tweejarige master.
Laat geld je niet tegenhouden
Natuurlijk, studeren is duur. Ook om die reden is het niet goed zómaar aan een studie te beginnen. Voordat een student aan een studie begint moet hij of zij echt een degelijk studiekeuzeproces doormaken.
Maar weet je wat je wilt studeren, laat geld je dan niet tegenhouden. een afgestudeerde op hbo of universiteit verdient meer. En een leven lang een beroep hebben dat niet bij je past is vreselijk. Terwijl een beroep dat bij je past veel geluk kan brengen. Studeren kan zo bijdragen tot je levensgeluk. Dat geldt voor iedereen, uiteraard ook voor havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen. (Kijk ook naar: wat kost studeren tegenwoordig)
Eerst een tussenjaar?
In het artikel van trouw staat dat 10% van de jongeren kiest voor een tussenjaar. Dat kan op zich helemaal geen kwaad als je niet weet wat je wilt. Een tussenjaar kan helpen goed na te denken over de toekomst. Ik vind het wel belangrijk dat ouders en jongeren afspreken wat er in dat tussenjaar gebeurt. Alleen maar wat lummelen helpt niet. Ik vind het belangrijk in zo’n tussenjaar na te denken over de toekomst (tien tips voor een zinvol tussenjaar)
Werken na havo of vwo?
Acht procent van de jongeren gaat werken na havo of vwo. Op zich is werken lang niet altijd verkeerd voor jongvolwassenen. Vaak zie ik dat jongeren later toch weer aan een opleiding beginnen, full-time of naast hun baan. Deze mensen raad ik aan eens goed te kijken naar de opleiding Associate Degree. dat is een tweejarige hbo opleiding die je kunt doen naast je baan. De Associate Degree opleidingen schieten als paddenstoelen uit de grond op dit moment. Kijk hier ook eens naar. (zoek een associate degree)
Denk goed na over je toekomst, studeren, werken , een eigen bedrijf. Kies wat bij je past
Havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen: Kies bewust!
Als havo leerlingen uit minder welvarende gezinnen er bewust voor kiezen om eerst een paar jaar te werken en dan eventueel te studeren, kan ik dat begrijpen. Studeren is ook echt geen ‘must’. Maar ik vind dat een jongere hier een inhoudelijk argument voor moet hebben.
Laat geld je niet tegenhouden als je wilt studeren, dat is echt heel erg jammer.
Hermien Miltenburg, oudervoorlichter