Studiekiezers en studenten krijgen vaak te maken met een studieschuld. Goed om daar van tevoren over na te denken. Hoeveel studieschuld krijg ik? Je kunt het van tevoren uitrekenen.
Studiefinanciering in het kort
Beginnen bij het begin… Iedere student kan geld lenen om te studeren. Ook kan iedere student een OV kaart aanvragen. Sinds september 2023 is de basisbeurs weer terug. Studenten die studerende broers of zussen hebben of wiens ouders een lager inkomen hebben krijgen daarnaast een aanvullende beurs. Studeer je binnen tien jaar af, dan mag je de aanvullende beurs houden. Ook de OV kaart en de basisbeurs hoef je niet terug te betalen. Studeer je niet binnen tien jaar af, dan moet je de waarde van de OV kaart terugbetalen en ook het geld dat je via de aanvullende beurs hebt gekregen. Over dit bedrag wordt rente berekend, vanaf de eerste dag dat je met je studie begon. Naast de basisbeurs, de eventuele aanvullende beurs en de OV kaart, kun je geld lenen. Het geld dat je geleend hebt moet je in principe altijd terugbetalen. Meer over studiefinanciering (o.a. bedragen, voorwaarden, duur)
Terugbetalen
Over het terugbetalen mag je lang doen. 35 jaar. En zijn er speciale jaren, zoals een jaar dat je een kind krijgt of een huis koopt. Dan mag je ook eens een jaartje overslaan.
Na een opleiding op het hbo of de universiteit krijg je een goed salaris. Maar heeft de afgestudeerde pech en vindt hij geen (goede) baan, dan hoeft hij in die periode niet alles meteen te betalen. Het terugbetalen van je studieschuld is nooit meer dan 4% van je jaarinkomen. Er wordt overigens wél rekening gehouden met het inkomen van je partner.
Twee jaar nadat je bent gestopt met je studie of nadat je bent afgestudeerd moet je beginnen met terugbetalen. Sneller terugbetalen mag altijd.
Over het bedrag dat je leent, betaal je rente. Zo lang je studeert kan de rente elk jaar veranderen. Na je afstuderen ligt de rente voor vijf jaar vast. Tot dit jaar was de rente 0%. Nu is de rente iets meer dan 0,5%. Per 1 januari 2024 wordt die iets meer dan 2,5%, tenminste dat is het voornemen van de regering. De Tweede Kamer is het hier niet mee eens.
Laatste nieuws: de Tweede Kamer vraagt verlaging van de voorgenomen rente van ruim 2,5%. De rentestijging wordt helaas toch doorgevoerd.
Op de facebookgroep ‘ouders en studie’ zet ik altijd de actuele ontwikkelingen op het gebied van geldzaken, studiekeuze en studeren.
Zorgen over studieschuld, hoeveel studieschuld krijg ik?
Studeren is duur (lees hier wat studeren kost). Ouders, studiekiezers en studenten maken zich hier soms zorgen over. Inderdaad hoor je regelmatig dat ex-studenten geen eigen huis kunnen kopen omdat ze onvoldoende hypotheek kunnen krijgen. Je hypotheekschuld wordt niet centraal geregistreerd bij het BKR. Maar de bank vraagt wel naar de studieschuld. Geef je die niet op, dan is dat fraude. En je kunt later in de problemen komen als je vaste lasten te hoog zijn. Dat geldt natuurlijk vooral voor ex-studenten met een hoge studieschuld. Het is zeker de moeite waard aan verschillende banken te vragen hoe ze naar je studieschuld kijken. Ik heb gemerkt dat er verschillen zijn.
Maar ben ook niet té bang
Ik vind dat een student ook niet té bang moet zijn voor een (beperkte) studieschuld. Normaliter verdient een afgestudeerde goed en omdat je lang mag doen over het terugbetalen en de rente laag is, merk je dat niet zo in de portemonnee. Bovendien moet je ook nog eens rekening houden met de inflatie.
Het gaat om het vinden van een balans. Reken eens uit hoe het zit met het maandelijkse bedrag dat je moet terugbetalen.
Hoeveel studieschuld krijg ik?
Het uitrekenen van je toekomstige studieschuld is heel makkelijk. DUO heeft er een speciale rekentool voor. Daarvoor moet je enkele gegevens invullen. Ik adviseer eens een paar verschillende bedragen in te vullen. Maak eens een inschatting van wat je verdient na afstuderen en ga daarmee eens wat spelen.
In de praktijk zal de student ook verschillende bedragen lenen. In ze zomervakantie heeft hij misschien een goed betaalde bijbaan en is lenen niet zo nodig. In de weken met veel tentamens werkt hij misschien helemaal niet en zal hij meer lenen. Dat kan. Je kunt het bedrag dat je leent elke maand aanpassen.
Dat zie je dan ook meteen terug in het bedrag dat je na afstuderen moet terugbetalen.
Studeren is duur. Een student heeft studiekosten, maar er zijn natuurlijk ook kosten voor levensonderhoud.
Studievertraging en kwaliteit van de opleiding
Het aantal jaren dat je met studiefinanciering kunt studeren is beperkt (hoe lang mag je studeren?). Toch zijn er nogal wat studenten die (veel) langer over hun opleiding doen voordat ze hun diploma halen. Dat ligt niet altijd aan de student. Het ligt soms ook aan de opleiding. Ik adviseer ook bij studiekeuze altijd te kijken naar de kwaliteit van een opleiding. Hoe goed zijn de docenten? Hoeveel begeleiding krijg je? Hoe lang doet een student er gemiddeld over om af te studeren? Langer studeren heeft uiteraard ook financiële gevolgen.
Waarschuwing
Leen niet meer dan je echt nodig hebt om te studeren. Ook als je het geld dat je niet nodig hebt op een spaarrekening zet, kan dat risicovol zijn. Ik hoor ook wel van studenten dat ze geleend geld gebruiken om aandelen of cryptomunten te kopen. Of ze ondersteunen (het bedrijf van) hun ouders met het geleende geld omdat die niet ‘goedkoop’ kunnen lenen.
Ik ben geen financieel specialist, maar het wordt wel duidelijk dat steeds meer ex-studenten in de problemen komen door hun studieschuld. Dus daarom mijn advies: Leen niet meer dan nodig voor de studie en praat hier als ouder en student samen over.
Niet onbelangrijk: De student moet zélf de studiefinanciering aanvragen, ook als hij nog minderjarig is. En de student is zélf verantwoordelijk voor het aflossen van de studieschuld, de ouders staan hier buiten. DUO zal ouders nooit verantwoordelijk stellen voor de studieschuld van hun kind.
Hoeveel studieschuld krijg ik? Kijk ook naar je startsalaris
Het is ook goed om een te kijken naar de gemiddelde startsalarissen. In genoemd artikel vind je ook het gemiddelde salaris na vijf jaar.
- Wat verdien ik na afstuderen op de universiteit (wordt binnenkort geactualiseerd)
- Wat verdien ik na afstuderen op het hbo (wordt binnenkort geactualiseerd)