‘Als studie-adviseur praat ik veel met studiekiezers’, zo zegt Kim Dolman, studieadviseur van de bacheloropleiding Bedrijfs- en Consumentenwetenschappen. ‘Het valt met op dat mensen denken dat studiekeuze iets is dat je één keer in je leven doet, maar leren en groeien en kiezen doe je je leven lang’.
Kim Dolman
Leer kiezen op jonge leeftijd
‘Keuzes maken is niet zo makkelijk. Leren kiezen doe je niet zomaar. Dat is een heel proces waarbij je je erg bewust moet zijn van wie je bent en wat je wilt. Daar moet je eigenlijk al van jongs af aan mee bezig zijn. Er zijn zoveel wegen die je in je leven in kunt slaan en dat is mooi. Ik zeg altijd tegen scholieren en studenten: kies vanuit je hart, kies voor je werkelijke passie. Allerlei externe factoren, zoals baankans en salaris, kunnen zo snel veranderen. Maar kies je voor een toekomst die je ligt, dan vind je altijd wel een weg in je leven. Een weg waarin je gelukkig kunt zijn, en dat is uiteindelijk toch waar het om gaat’.
Baanzekerheid?
‘Waarmee ik niet wil zeggen dat baanzekerheid er niet toe doet. Als je elk half jaar werkeloos bent, dan is financiële zekerheid natuurlijk iets dat op een bepaald moment belangrijk voor je wordt. Maar mijn ervaring is dat studenten die kiezen voor een richting die hen ligt, altijd wel goed terecht komen. Natuurlijk kun je kijken naar baankansen en ook naar wat je verdient na afsturen. Maar belangrijker is het om te passie te ontdekken’.
Leren kiezen is een levensles, kiezen doe je je leven lang
‘Er is veel onderzoek gedaan naar het kiezen van een studie en loopbaan die bij je past. Dat is best moeilijk en leer je niet van de ene dag op de andere.
‘Leren kiezen’ begint niet bij je profielkeuze maar al veel eerder. Studenten die terugkijken op hun middelbare school geven nogal eens aan dat hun ouders belangrijke adviseurs waren. Ze realiseren zich dat hun ouders hen goed kennen. En dat ouders zinvolle feedback kunnen geven. Maar ze zeggen er meteen bij dat ze wél hun eigen keuzes wilden maken. En dat kon gelukkig ook meestal’.
Uitgaan van jezelf
‘In het tweede studiejaar houden we altijd assessments met studenten. Dat houdt in dat we een serie testen doen en ook gesprekken voeren over de interesses die studenten hebben. Vaak zijn dat interesses die ze al hun hele leven hebben. We kijken ook naar welke communicatiestijl bij een student past. We vragen studenten feedback te vragen aan de mensen om hen heen, hun vrienden, hun medestudenten, hun ouders… Dat alles bespreken we samen en dan komt er een heel compleet beeld uit. Dit alles helpt de student om echt uit te gaan van zichzelf. Om echt iets te kiezen dat bij hem of haar past. Ik vind dat je daarbij uit moet gaan van mogelijkheden. Studenten laten zich soms belemmeren in hun groei omdat ze denken dat iets toch niet kan…? Dat vind ik jammer’.
Kiezen doe je je leven lang
‘Waarom we ook nog studenten helpen met het maken van keuzes als ze al een studie hebben gekozen? Ook tijdens je studie moet je veel keuzes maken. Soms zeggen studenten dat ze zelfs tijdens hun studie vaker moesten kiezen dan toen ze daadwerkelijk met hun profiel- of studiekeuze bezig waren. Binnen studies kunnen je nog allerlei kanten op. En dan kun je na je bacheloropleiding ook nog een masteropleiding gaan doen. De meeste universitaire studenten doen dat ook. Die master kan aansluiten op je bacheloropleiding, maar het kan ook een andere master zijn. En zowel binnen je bachelor- al binnen je masteropleiding is er genoeg vrije keuzeruimte, zeker binnen de studies waar ik verantwoordelijk voor ben’.
Bijbaan
‘Ik adviseer studiekiezers en studenten niet meteen na te denken over hun toekomstige baan. Dat toekomstbeeld verandert vaak in de loop van de studie. Je leert meer over je interessegebied, je leert meer over jezelf en je leert de wereld om je heen steeds beter kennen.
Een bijbaan helpt daar ook heel erg bij. Studenten ontdekken dan wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Binnen zo’n bijbaan gaan studenten ook experimenteren en dan ontdekken ze al snel wat bij hen past en waar ze gelukkig van worden. Ze ontdekken wat ze nodig hebben om plezier te hebben in hun werk en waarin ze willen groeien’.
Groeien binnen je studie
‘Ook andere activiteiten binnen de studie kunnen daarbij helpen. Een heel mooi leertraject is een tijdje studeren op een universiteit waar wij een samenwerkingsverband mee hebben. Dan haalt een student een deel van de studiepunten in het buitenland of een andere Nederlandse universiteit.
Ook zijn er studenten die een jaar in het bestuur van een vereniging gaan zitten of een bijbaan hebben op de universiteit. Daar leren studenten heel veel van’.
Kiezen doe je je leven lang
‘Keuzes maken is ‘Life Long Learning’. In elke baan moet voortdurend bij leren. Ook als je werkt moet je voortdurend cursussen blijven volgen. Ik ken veel mensen die na een tijdje niet meer exact de baan hebben waar ze in eerste instantie voor waren opgeleid. Banen veranderen en je verandert zelf ook. met die veranderingen moet je meegroeien. En bij die veranderingen moet je altijd keuzes maken. Dat zal soms ook achteraf de verkeerde keuze blijken. Maar ook daarvan leer je. Dan bestaan er eigenlijk geen verkeerde keuzes’.
Webinar over keuzes maken 25 mei: kiezen doe je je leven lang
25 mei om 19.30 vertellen vader Rolf Nijman en zoon Matts Nijman over hoe zij beiden om zijn gegaan met ‘keuzes maken’. Matts is nu student en heeft zijn draai gevonden. Maar daar ging een heel traject van zoeken en praten aan vooraf. Meer informatie.