Op ouderavonden over studiekeuze laat ik altijd een model zien van hoe het hoger onderwijs is opgebouwd. Een vraag die ik vaker krijg: ‘Wat is PhD? Ingeborg Schouten is PhD-er. Zij vertelt wat ‘PhD’ inhoudt.
Masteropleidingen
Er zijn twee soorten masteropleidingen. Het meest gebruikelijke is de universitaire masteropleiding. Die duurt een, twee of drie jaar, dat hangt af van je masterkeuze. Je kunt een universitaire masteropleiding volgen als je een goed aansluitende bacheloropleiding hebt gevolgd. Meestal is dat een universitaire bacheloropleiding. Maar ook na een hbo bacheloropleiding zijn er mogelijkheden. Een universitaire masteropleiding is gericht op het doen van onderzoek.
Er is ook een hbo masteropleiding. Die richt zich, net als de hbo bacheloropleiding, vooral op je beroep. Meestal doe je zo’n master naast je baan. Deze masteropleiding staat niet getekend in onderstaand schema omdat deze masteropleiding vooral gevolgd wordt door mensen die tussen hun hbo bachelor en hun hbo master een paar jaar hebben gewerkt. Onderstaand schema geldt vooral voor studiekiezers.
Wil je echt verder in de wetenschap, bijvoorbeeld als je later professor wilt worden, dan moet je een PhD doen. Vroeger heette dat ‘promoveren’. Je kreeg dan de titel dr. Je werd doctor. Doctor in de wetenschap. De internationale term hiervoor is PhD, Doctor of Philosophy. Dat heeft niets met filosofie te maken. Het is de hoogste academische graad die je kunt halen. Normaliter doe je een PhD na een universitaire master. Maar als je echt goed bent, en werkervaring hebt, zijn er ook mogelijkheden voor hbo’ers.
Wat is PhD: leren en werken
Een PhD is een combinatie van leren en werken. Je doet een eigen wetenschappelijk onderzoek en daar leer je van. Maar je hebt ook een salaris. Veelbelovende masterstudenten kunnen een PhD beurs krijgen. Je moet zelf een idee leveren voor een onderzoek. Meestal ben je vier jaar (fulltime) PhD-er. Je wordt dan vanuit de universiteit begeleid met je onderzoek.
Materstudent Leonoor interviewde voor dit artikel PhD-er Ingeborg Schouten. Leonoor: ‘Wat ga je doen na je studie? Dat is voor veel studenten een moeilijke vraag. Ga je werken bij een bedrijf, iets voor jezelf beginnen, reizen, of toch: verder studeren? Over een jaar zal ik deze vraag ook moeten beantwoorden. Ik vind studeren nog steeds erg leuk en ben me daarom aan het oriënteren op het doen van een PhD: vier jaar (betaald) onderzoek doen.
Ingeborg aan het woord: Wat is PhD
Het was daarom erg leuk om Ingeborg Schouten te spreken over haar ervaringen als PhD-student. Ingeborg is nu 2e-jaars PhD student en doet onderzoek naar dwergtomaten in vertical farms en het effect van verschillende klimaatomstandigheden zoals kleuren licht op de groei en smaak van de tomaten.
We spraken af bij Unifarm, de plek op de campus van Wageningen University & Research waar allerlei experimenten met planten plaatsvinden. Hier fietst Ingeborg bijna elke dag naartoe vanuit haar huis in Renkum om te werken in de kilmaatkamer of vertical farm, met haar tomatenplanten, of te schrijven aan haar onderzoek. Later die dag zal ze bijvoorbeeld weer de kas in gaan om de planten te snoeien.
Afwisselend werk
Het doen van een PhD kan heel afwisselend zijn, vertelt Ingeborg: ‘Mijn werkweek wisselt heel erg. Soms ben ik bezig met experimenteel werk, zoals het verrichten van metingen aan de planten, maar andere dagen of weken ben ik aan het schrijven, of mijn resultaten aan het analyseren en verwerken. Uiteindelijk hoop ik daar dan een publicatie over te schrijven zodat andere mensen ook deze kennis kunnen gebruiken.
Naast je eigen onderzoek heb je ook een stuk zelfontwikkeling en een stuk onderwijs als deel van je PhD. Je moet een aantal studiepunten halen in bepaalde categorieën, zoals studentenbegeleiding en het volgen van vakken. Ik help elk jaar met practicums en ik begeleid ook studenten met hun thesis. Dit vind ik ook heel leuk en ik veel leer van hun vragen.
Een PhD is hard werken, maar qua werk/privé balans ligt dat echt aan hoe je er zelf instaat. Sommige mensen blijven tot ’s avonds laat doorwerken, anderen stoppen gewoon om 5 uur. Ik heb hier veel vrienden gemaakt, waardoor ik vaak langer blijf plakken omdat het zo leuk is. Maar je hebt het zelf in de hand.’
Middelbare school en hbo-opleiding
Het was echter niet zo dat Ingeborg altijd al van plan was een PhD te doen. In tegendeel: ‘Op de middelbare school wist ik niet zo goed wat ik wou doen later. Ik vond biologie wel altijd het leukste vak. Daarom ben ik een opleiding Toegepaste Biologie aan de HAS hogeschool in Den Bosch gaan doen. Daar kon je uiteindelijk kiezen tussen een focus op dieren, planten of ecologie. Ik vond planten de leukste richting en koos daar toen voor als afstudeerrichting.
Overwacht een PhD
Toen ik klaar was met mijn bachelor wist ik nog steeds niet goed wat ik wou doen. Ik ben toen een master Plantenwetenschappen gaan doen in Wageningen. Eigenlijk heb ik altijd gezegd: ‘Ik ga nooit een PhD doen. Dat is helemaal niks voor mij.’ Maar nu doe ik dus toch een PhD. De afwisseling tussen praktisch werk en het schrijven bevalt me heel goed, en er zijn eigenlijk geen dingen die ik moet doen die ik minder leuk vind.’
Het zoeken naar een goede balans tussen praktisch en theoretisch werk was wat Ingeborg destijds leidde naar het doen van een PhD, ook al was die keuze niet direct na haar studie gemaakt: ‘Tijdens mijn masterthesis had ik een project met tomatenplanten in de kas, en daarna werd ik gevraagd om iets langer te blijven om daar een publicatie over te schrijven. Dat beviel erg goed, maar daarna moest ik nog mijn stage doen en ben ik na mijn studie toch gaan werken.
Graag praktischer werk
Ik vond die baan niet zo leuk, het was vooral een bureaubaan en ik wou graag iets praktischer werk doen. Toen dacht ik terug aan de leuke tijd die ik had tijdens mijn thesis en heb ik contact opgenomen met de begeleider van mijn thesis met de vraag of ze nog een leuk onderzoek voor me hadden. Binnen een paar weken had ik toen een plek als PhD-student.’
Je kunt dus ook later besluiten een PhD te gaan doen, met iedere keuze die je maakt leer je iets over wat je wel en niet leuk vindt om te doen. Een PhD is wel een commitment, je doet er in ieder geval 4 jaar over. Ik was daarom benieuwd welke eigenschappen goed van pas komen als je een PhD gaat doen, en of er verder dingen waren die Ingeborg toekomstige PhD-studenten wil meegeven.
Tips van Ingeborg over PhD
‘Ik denk dat je een volhouder moet zijn. Het duurt vier jaar en je krijgt gegarandeerd tegenslagen. Van tevoren maak je een planning hoe je die vier jaar gaat indelen, en dat is best een strakke tijdsplanning. Als er dan iets misgaat kan dat best frustrerend zijn en worden gezien als een tegenslag, en daar moet je wel tegen kunnen. Het is namelijk wel de bedoeling dat je je onderzoek binnen vier jaar afrondt, daarna loopt je contract af.
Salaris
Voor die vier jaar krijg je wel betaald, en elk jaar gaat je salaris een stapje omhoog. Ik begon met €2.770 en in het laatste jaar verdien ik €3.539 per maand. Ik wist van tevoren dat je met een PhD minder verdient dan in het bedrijfsleve, maar daar moet je het uiteindelijk niet voor doen.
Twijfels over het doen van een PhD? Doe een thesis bij een PhD student en vraag hoe het is om een PhD te doen. En kies vooral een leuk onderwerp en fijne begeleiders, want je zit er vier jaar aan vast.’ En na die vier jaar? ‘Ik heb nog geen idee wat ik na mijn PhD ga doen. Ik vind het wel heel leuk om studenten te begeleiden dus ik hoop dat ook te kunnen doen later. Ik hoop ook de combinatie tussen praktisch en theoretisch werk te hebben.’
De inleiding van dit artikel is gemaakt door Hermien Miltenburg