19 november 2018 | Categorie: Sababank

Expeditie Saba Bank 2018 gaat van start

Door Erik Meesters

Ik werk al sinds 1987 aan koraalriffen, wat betekent dat ik de riffen enorm heb zien veranderen. Waar het water ooit zo helder was dat je het niet kon zien, zijn nu altijd zwevende deeltjes aanwezig die de hoeveelheid licht beperken die de koralen op de bodem bereikt. Ik begon mijn professionele carrière op Curaçao en Bonaire, maar heb ook gewerkt in Indonesië, Hawaii, Tahiti en de Malediven. Mijn grootste interesse gaat uit naar de gezondheid en het herstel van koraalriffen en tegenwoordig werk ik voornamelijk op de riffen van de eilanden van Caribisch Nederland en op de Saba Bank, het grootste beschermde natuurgebied van Nederland. Momenteel werk ik aan koraalrestauratie (www.rescq.eu), cyanobacteriën op koraalriffen en grootschalige beoordelingen. De bedreigingen waarmee riffen worden geconfronteerd zijn overal gelijk, maar de lokale druk kan van plaats tot plaats verschillen. Waar chronische druk zoals vervuiling, eutrofiëring en overbevissing vaak leiden tot een geleidelijke afname van de gezondheid van koralen, worden we nu geconfronteerd met ongekende afname van kwaliteit en gezondheid van koraalriffen door de gevolgen van klimaatverandering. Het terugkeerpercentage van orkanen en stormen lijkt toe te nemen en perioden van extreem warm zeewater veroorzaken enorme bleking, veroorzaken ravage en veranderen bloeiende riffen 's nachts in kerkhoven. Mijn onderzoeksgroep bij Wageningen Marine Research (WMR) bestudeert in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) de langetermijnontwikkeling van de riffen van Bonaire en Curaçao sinds 1973 en heeft momenteel de langste tijdreeks met gegevens van een modern rif in de wereld. Het werk van onze onderzoeksgroep heeft onlangs internationale erkenning gekregen door een van onze publicaties te belonen met de 'Best Paper Award 2017' van de redactie van het tijdschrift Coral Reefs. De vraag die vaak wordt gesteld, is niet of koraalriffen zullen overleven, maar zou moeten zijn of de mensheid zal overleven. Gezonde koraalriffen behoren tot de meest verbazingwekkende plaatsen ter wereld. Ze zullen overleven met of zonder mensheid (koralen zijn al 240 miljoen jaar op aarde, terwijl we hier slechts een magere 200 duizend jaar zijn), maar het is aan ons om te beslissen of we er zullen zijn om het te zien. Als we onze impact op onze omgeving niet verminderen, is het onwaarschijnlijk dat we zo oud worden als koralen (nog eens 239,8 miljoen jaar erbij!).

Statia: de Gouden Rots

Wij (Lisa Becking, Tobia de Scisciolo en ik) zijn de rest van het Saba Bank team vooruit gereisd om technieken uit te proberen die we tijdens het duiken willen gebruiken, en om de banden aan te halen met onze partner STENAPA (Nationale parken van St. Eustatius) van ons koraalrestoratieproject.

Erik, Lisa en Tobia

Zoals altijd voelt Statia, zoals de lokale bevolking het eiland noemt, als het bezoeken van een oude vriend. De mensen zijn er enorm vriendelijk en we vinden het altijd jammer om te vertrekken en nemen ons dan plechtig voor om de volgende keer langer te blijven. Maar onderzoekbudgetten zijn beperkt en je moet zo efficiënt mogelijk omgaan met het geld dat je krijgt. Statia heeft een indrukwekkende geschiedenis en was in de 17e eeuw een van de grootste havens op het noordelijk halfrond. Het werd de Gouden Rots genoemd en het eiland is bezaaid met historische artefacten van kanonnen en enorme ankers onder water, tot slavenkralen en oude gebouwen. Er bestaan oude tekeningen waarop te zien is dat tientallen schepen op de rede van Oranjestad voor anker lagen.

Murphy ligt op de loer

Het was goed om een ​​week eerder in het Caribisch gebied te zijn, omdat elke onderzoeker weet dat Murphy vlakbij is. De wet van Murphy zegt: “Alles wat mis kan gaan, gaat mis”. Het is ontegenzeglijk de minst geteste wetenschappelijke hypothese die elke wetenschapper gelooft zonder te vragen! Dit geldt vooral voor onderwatercamera’s en accessoires zoals flitsers. Gelukkig vertrekt de rest van het team pas op vrijdag en kunnen ze net op tijd een nieuwe flitser meenemen die ik nodig heb voor mijn onderzoek. Hopelijk is Murphy nu weer vertrokken en laat ie zich verder niet meer zien.

Historisch gebouw op St. Eustatius

Expeditie Saba Bank

Een reis als deze regelen met 17 onderzoekers aan boord is altijd een enorme onderneming. Er is veel om je zorgen over te maken en de verantwoordelijkheid belemmert me soms om ook te genieten. Je maakt je zorgen over de planning van het onderzoek, en de veiligheid van de mensen, omdat duiken op de Saba Bank niet zonder risico is. Maar we zijn in goede handen bij de duikploeg van de Caribbean Explorer (hoe passend die naam!), een Amerikaans schip waar normaal gesproken toeristen duikcruises mee maken. We organiseren deze expeditie naar de Saba Bank om de 2-3 jaar.

Voor het grootste deel van de rest van het jaar zitten ik en veel van mijn collega’s achter onze computer bij Wageningen Marine Research, analyseer ik gegevens, en schrijf ik rapporten en publicaties. Dus ja, we genieten van deze reizen. Ze zijn alles wat we wilden doen toen we besloten om onderzoeker te worden en houden ons gemotiveerd (ondanks de voortdurend toenemende administratieve lasten), kortom ze zijn de krenten in de pap.

Onderzoek nodig voor bescherming

De gegevens die we verzamelen en de kennis die we opdoen bij ons onderzoek zijn nodig, en worden gebruikt door het beleid. Vooral in een tijd waarin koraalriffen steeds meer onder druk staan is het belangrijk om het publiek en de overheid te informeren over de status van dit ongelooflijk mooie onderwaterlandschap: koraalriffen worden ernstig bedreigd, ze lijden onder vervuiling en klimaatverandering, maar er zijn nog steeds gezonde koraalriffen die ook kunnen herstellen. De Saba Bank is zo’n gebied, ver weg van de vervuilende invloeden van het vasteland of grote eilanden. De koraalriffen van de Saba Bank hebben natuurlijk ook last van klimaatverandering die o.a. verbleking (‘bleaching’) veroorzaakt, maar de koralen zijn gezond en kunnen herstellen van deze periodes van extreem warm water als ze genoeg tijd krijgen.

 

Badkuip

De Caribische Zee is een soort grote badkuip die steeds meer gevuld wordt met voedingsstoffen die van het vasteland en de omliggende eilanden naar binnen stromen. Om dit proces op tijd te stoppen is internationale samenwerking essentieel en ik vrees als het ons niet lukt om gezamenlijk de vervuiling van onze zeeën te stoppen, dat zelfs de meest afgelegen plaatsen, zoals bijvoorbeeld de Saba Bank, het onderspit zullen delven.

Grootste natuurgebied in Nederland 

De Saba Bank, een 1000m hoge onderzeese tafelberg zo groot als de provincie Utrecht

De bank is onmiskenbaar het grootste beschermde natuurgebied van het Koninkrijk der Nederlanden (meer dan 2400km2) en is het grootste koraalrif van heel Caribisch Nederland. De biologische diversiteit wordt door de internationale gemeenschap erkend via het Biodiversiteitsverdrag waardoor het de status heeft gekregen van een EBSA (een ecologisch of biologisch significant gebied). Ik ben dankbaar voor de onderzoeksmogelijkheden die ik krijg bij Wageningen Marine Research en ook het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor het financieren van ons onderzoek op de Saba Bank. We onderzoeken dit jaar de status van de Saba Bank door naar veel verschillende aspecten van een koraalrif te kijken. Ik hoop dat u zult genieten van de onderzoeksbijdragen van alle deelnemers.

Door Erik Meesters

Ik werk al sinds 1987 aan koraalriffen, wat betekent dat ik de riffen enorm heb zien veranderen. Waar het water ooit zo helder was dat je het niet kon zien, zijn nu altijd zwevende deeltjes aanwezig die de hoeveelheid licht beperken die de koralen op de bodem bereikt. Ik begon mijn professionele carrière op Curaçao en Bonaire, maar heb ook gewerkt in Indonesië, Hawaii, Tahiti en de Malediven. Mijn grootste interesse gaat uit naar de gezondheid en het herstel van koraalriffen en tegenwoordig werk ik voornamelijk op de riffen van de eilanden van Caribisch Nederland en op de Saba Bank, het grootste beschermde natuurgebied van Nederland. Momenteel werk ik aan koraalrestauratie (www.rescq.eu), cyanobacteriën op koraalriffen en grootschalige beoordelingen. De bedreigingen waarmee riffen worden geconfronteerd zijn overal gelijk, maar de lokale druk kan van plaats tot plaats verschillen. Waar chronische druk zoals vervuiling, eutrofiëring en overbevissing vaak leiden tot een geleidelijke afname van de gezondheid van koralen, worden we nu geconfronteerd met ongekende afname van kwaliteit en gezondheid van koraalriffen door de gevolgen van klimaatverandering. Het terugkeerpercentage van orkanen en stormen lijkt toe te nemen en perioden van extreem warm zeewater veroorzaken enorme bleking, veroorzaken ravage en veranderen bloeiende riffen 's nachts in kerkhoven. Mijn onderzoeksgroep bij Wageningen Marine Research (WMR) bestudeert in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) de langetermijnontwikkeling van de riffen van Bonaire en Curaçao sinds 1973 en heeft momenteel de langste tijdreeks met gegevens van een modern rif in de wereld. Het werk van onze onderzoeksgroep heeft onlangs internationale erkenning gekregen door een van onze publicaties te belonen met de 'Best Paper Award 2017' van de redactie van het tijdschrift Coral Reefs. De vraag die vaak wordt gesteld, is niet of koraalriffen zullen overleven, maar zou moeten zijn of de mensheid zal overleven. Gezonde koraalriffen behoren tot de meest verbazingwekkende plaatsen ter wereld. Ze zullen overleven met of zonder mensheid (koralen zijn al 240 miljoen jaar op aarde, terwijl we hier slechts een magere 200 duizend jaar zijn), maar het is aan ons om te beslissen of we er zullen zijn om het te zien. Als we onze impact op onze omgeving niet verminderen, is het onwaarschijnlijk dat we zo oud worden als koralen (nog eens 239,8 miljoen jaar erbij!).

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.