Van landbouw naar zeebouw door zeewierteelt: het kan!

Nu krijgen we onze eiwitten binnen door vlees te eten. De productie van zeewier is veel minder belastend voor het milieu dan productie van vlees. Met grootschalige zeewiervelden kunnen we de hele wereldbevolking voorzien van eiwitten én de productie op land ontzien. In plaats van olieplatforms bouwen we dan zeewierplatforms voor de verwerking van zeebouw.

Is zeebouw de toekomst? Ik denk het wel, er liggen veel mooie kansen. Laten we meer zeewier gaan eten.

Toegegeven, zelf had ik ook nog nooit zeewier gegeten toen ik vijf jaar geleden begon met zeewieronderzoek. In mijn zoektocht naar eetbaar zeewier vond ik in een biologische winkel Frans zeewier dat je eerst uren moest wellen, en dan kon verwerken. En dan smaakte het nog maar zo zo. Nu zijn er echter veel betere producten op de markt. Denk aan The Dutch Weed Burger of Seamore zeespaghetti.

Nederlandse zeewier interessant voor veevoer, medicijnen, voedingsmiddelen, bio-based plastic

In Nederland gebruiken we zeewier nu vooral bij de productie van verdikkingsmiddelen. Zo zitten er verdikkingsmiddelen uit zeewier in vanillevla. Bij uitgebreidere menselijke consumptie is het een goed alternatief voor vlees. Met grootschalige zeewierteelt kunnen we de productie op land ontzien en toch de hele wereldbevolking voorzien van hoogwaardige eiwitten. Nederlands zeewier is daarnaast interessant voor toepassingen als de productie van veevoer, medicijnen, hoogwaardige voedingsmiddelen en bio-based plastic

We gebruiken de zee steeds intensiever

Op zee kunnen we van alles doen waar we op land teveel negatieve effecten van ondervinden, als we maar wel op verantwoorde wijze omgaan met het ecosysteem. We gebruiken de zee steeds intensiever, niet alleen voor visserij en transport, ook voor energie en recreatie, en dat brengt nieuwe vragen met zich mee. Hoe ga je alles op elkaar afstemmen?

Wat zijn kansen om mooie combinaties te realiseren, zoals rond windmolens zeewier telen of mosselen kweken?

Zo kunnen we verschuiven van landbouw naar zeebouw: vis, schelpdieren en zeewier. Dit gaat gepaard met een verschuiving van productie over de hele wereld naar meer lokale productie. De Noordzee is heel geschikt voor zeewierteelt. Door de vele nutriënten kan zeewier er goed groeien. Maar het is er ook druk, dus eventuele uitbreiding van zeewiervelden moet buiten de Noordzee plaatsvinden. Ik verwacht dat we in de toekomst zeewier verder op zee telen, voor verschillende productieketens. We verwerken het zeewier dan ook al in speciale productiecentra op zee. In plaats van olieplatforms zijn er zeewierplatforms.

Positieve effecten van zeebouw benutten

Het is belangrijk de positieve effecten van een zeewierveld te benutten en ecosysteemdiensten van waarde te verzilveren. Zeewier neemt overtollige nutriënten op zodat algen minder snel groeien en de natuurdoelstellingen voor de zee behaald kunnen worden. Ook houdt zeewier het opwoelen van slib tegen en het zorgt voor golfslagdemping. Als we met zeewiervelden de golven kunnen dempen, hoeven we wellicht minder te investeren in kustbescherming.

Ecologisch gezien zeewiervelden ook interessant

Duikers zijn vaak heel enthousiast over wat er allemaal leeft rond zeewier. Ecologisch gezien zijn zeewiervelden dan ook interessant. Vaak betekent de komst van zeewier meer soorten en andere soorten. Kortgezegd is de Noordzee nu een soort zandbak. Als je daar iets aanbrengt, ontstaat er vanzelf meer variatie in het systeem.

Kansen en baten zeewierproductie

Er liggen veel kansen en baten als het om zeewierproductie gaat, zowel publiek als privaat, voor bedrijven en overheden. Vaak zijn deze mogelijkheden nu geremd omdat we het nog niet op grote schaal hebben geprobeerd. Niemand durft het echt aan om een grote pilot uit te voeren. Bedrijven en overheden kijken allemaal naar elkaar en niemand onderneemt wat. Als we op grotere schaal zeewier willen telen in de Noordzee, moeten we onderzoeken hoe we dit het beste kunnen telen en hoe we het kunnen gebruiken. Met een grootschalige pilot kunnen we veel meer leren dan in kleine studies. De economische haalbaarheid hangt wel af van hoogwaardige toepassingen, zoals zeewierconsumptie. Dus, zoals gezegd: we moeten meer zeewier eten!

Praat hieronder mee over dit onderwerp.

Dit blog is geschreven door: Sander van den Brug – Onderzoeker LEI Wageningen UR (Groene Economie en Ruimte)