Je studie op maat maken. Vragen van (en aan)ouders

Binnen een opleiding op hbo of universiteit heb je veel keuzevrijheid. Het eerste studiejaar ligt vast, maar daarna kun je steeds meer eigen keuzes maken. Je studie op maat maken is niet altijd even makkelijk. Veel studenten vragen hun ouders om raad. Dat deed ook Annelies… En haar ouders mailden mij weer… Lees de vragen van de ouders van Annelies en mijn antwoorden.

Vragen van de ouders van Annelies over de bacheloropleiding

Dag mevrouw Miltenburg,
Onze dochter zit in het eerste jaar van de studie. Annelies begint echter te twijfelen of ze met deze studie de juiste keuze heeft gemaakt omdat ze naar haar idee veel vakken heeft die ze niet echt leuk vindt. Onze dochter probeert zelf uit te zoeken wat ze wel leuk vindt, maar vindt dit wel erg lastig.
Ze weet niet welke minor ze moet gaan kiezen die daarop aansluit. Ze heeft een gesprek met een studieadviseur gehad, maar volgens onze dochter heeft dat haar dat niet geholpen, ze kreeg geen duidelijke antwoorden.
Als ouders proberen we haar te helpen, maar dat is lastig, de keuze wat ze leuk vindt om te doen moet ze toch echt zelf maken. We weten ook niet goed waar we de informatie moeten zoeken om haar te helpen. Kunt u ons helpen?

Vragen van de ouders van Annelies over de masteropleiding

De ouders van Annelies hebben nog meer vragen. Die gaan over de opleiding die ze na de bacheloropleiding wil gaan doen…
1: Annelies heeft een master gezien die haar wel leuk lijkt op een andere universiteit. Welke minors kan ze doen die daarop aansluiten bij haar bacheloropleiding? En hoe wordt ze toegelaten?
2: Welke masters kan ze verder doen die aansluiten bij haar studie?
Maria en Jan Pieterse

De bacheloropleiding

Er zijn in Nederland twee soorten bacheloropleidingen, een vierjarige op het hbo en een driejarige op de universiteit.
De bacheloropleiding op het hbo omvat theorie maar ook praktijk. De opleiding is gericht op een hogere positie op de arbeidsmarkt. Na vier jaar kun je gaan werken, daar ben je voor opgeleid. Maar na je bacheloropleiding kun je ook een hbo of wo master gaan doen.
De bacheloropleiding op de universiteit duurt drie jaar en omvat vooral theorie. In principe is de student dus nog niet toegerust voor de arbeidsmarkt. Hij heeft nog bijna geen praktijk gehad. De theorie is gericht op je toekomstige masteropleiding. Daar doe je praktijkopdrachten: je stage en je afstudeeropdracht.
Het eerste studiejaar van de bacheloropleiding is een vast programma. Dat valt sommige studenten zwaar. Verderop in de opleiding is er steeds meer vrije keuze.

De masteropleiding

De universitaire bacheloropleiding en de universitaire masteropleiding vormen samen een complete universitaire opleiding. De master duurt 1, 2 of 3 jaar, dat is afhankelijk van de master die een student kiest. Je kunt een aansluitende master doen op de universiteit waar je ook je bacheloropleiding hebt gedaan. Een student heeft bijvoorbeeld Biotechnologie in Wageningen gedaan, voor de masteropleiding Biotechnology in Wageningen wordt hij dan automatisch aangenomen. Maar de student kan ook een bacheloropleiding op een andere universiteit gaan doen, zelfs in het buitenland. De student kan ook kiezen voor een (deels) andere master dan de bachelor. Kiest de student dezelfde master op dezelfde universiteit, dan zijn er geen toelatingseisen. Maar kiest hij voor een andere universiteit of een andere master, dan zijn die er wel. De opleiding mag zelf bepalen welke eisen dat zijn.
Er zijn ook hbo masteropleidingen. Die zijn veelal bedoeld voor werkenden. (Lees ook ‘masterkeuze‘en ‘Keuzegids masters‘)

Antwoorden aan de ouders van Annelies over het eerste jaar van de bacheloropleiding

Heel wat studenten twijfelen in het eerste studiejaar aan hun studiekeuze. Het eerste studiejaar is een vast programma. Dit is echt de basis van je latere studiejaren. Het programma lijkt soms helemaal niet op de enthousiaste verhalen die een student op de Open Dag heeft gehoord. Je krijgt basisvakken. Dat valt heel wat studenten zwaar.
Ik adviseer ook altijd in het studiekeuzeproces goed naar de eerstejaarsvakken te kijken.
Twijfelt de eerstejaars student? Bespreek dit met de studieloopbaanbegeleider of de studieadviseur. Ook gesprekken met ouderejaars kunnen helpen om kritisch naar de studiekeuze te kijken of om de motivatie terug te vinden. Is de studie echt verkeerd gekozen? De studieadviseur kan met de student naar andere mogelijkheden kijken. Zijn die er binnen hetzelfde instituut? Soms kunnen studiepunten worden meegenomen.
Mijn advies aan de ouders van Annelies: Stimuleer uw dochter met de studieadviseur te praten. Loopt dat een eerste keer niet goed? Blijf aandringen… misschien is een volgend gesprek veel beter. Misschien kunt u dit gesprek ook voorbereiden met uw dochter. Laat haar ook e-mail adressen van ouderejaars vragen. Contact met ouderejaars kan echt helpen.

Antwoorden aan de ouders van Annelies over het tweede en volgende jaar van de bacheloropleiding

Na het eerste jaar komt er steeds meer vrije keuze. Die kan de student gebruiken om de vakken te zoeken die hij of zij interessant vindt. Op sommige universiteiten en hogescholen is hier veel ruimte voor, op andere wat minder. De studieadviseur of studieloopbaanbegeleider kan helpen met het vinden van het goede vakkenpakket. Ook ouderejaars kunnen goede ‘insight’ informatie geven. Annelies zit pas in het eerste studiejaar. In de loop van het tweede studiejaar wordt steeds meer duidelijk wat er kan en ook zal ze beter ontdekken wat bij haar past. In het tweede studiejaar is bij de meeste studenten de twijfel verdwenen. Ze kunnen immers steeds beter hun eigen richting bepalen binnen het thema van hun studie.
Ik raad Annelies aan zich niet zoveel zorgen te maken over wat ze volgend jaar gaat doen. Eerst maar eens het Bindend Studieadvies halen van het eerste studiejaar. Daarna wordt het echt anders. In een latere fase van je opleiding kun je je studie op maat maken.

De minor, je studie op maat maken

Een belangrijk onderdeel van je studie is de minor (lees: wat is een minor). Tijdens je minor kun je je studie op maat maken. Je verdiept je nog meer in het onderwerp van je studie of je gaat een onderwerp bestuderen dat een andere richting uitgaat. Op de meeste instituten is de minor in je derde jaar. Een minor kan ook de voorbereiding op de master zijn. Zeker als een student een master gaat doen op een andere universiteit of over een ander onderwerp, kan de minor een goede overbrugging zijn. Voor studenten die een hbo bacheloropleiding volgen en die door willen stromen naar een wo master is het ook belangrijk de minor goed te kiezen.
Naarmate de student verder komt in de opleiding lukt het steeds beter zicht te krijgen op de minor die past bij zijn interesse en studiedoel.
Mijn advies aan Annelies: Maak je daar in je eerste studiejaar niet teveel zorgen over. Je kiest je minor pas in je derde jaar. Tegen die tijd weet je beter wat je wilt en de studieadviseur en ouderejaars kunnen je bovendien een handje helpen.

Antwoorden aan de ouders van Annelies over de masteropleiding

Iedere masteropleiding kan zelf bepalen aan welke eisen een student moet voldoen bij toelating. Is deze master op een andere universiteit dan kan de student informeren wat de toelatingseisen zijn bij die masteropleiding. Die staat vaak ook op de site. Dit is zeker belangrijk als je van een hbo bachelor naar een wo master wilt gaan. Het is ook belangrijk als je een heel andere master gaat doen dan je bacheloropleiding. Doet de student een master op dezelfde universiteit, dan kan de studieadviseur veel informatie geven. En natuurlijk staat er veel op de site.
Nadenken over de master tijdens het eerste studiejaar vind ik wel erg vroeg. Meestal ontdekt de student later wat het beste bij hem past.
Er is ook een studiekeuzesite waar informatie over masters te vinden is. Daar staat ook bij welke bacheloropleidingen de studenten van deze masteropleiding meestal gedaan hebben.

Relax….

Mijn steeds terugkerende advies aan Annelies is echter… Relax een beetje… doe je eerste studiejaar. Houd contact met je studieadviseur en praat met ouderejaars. Praat natuurlijk ook regelmatig met je ouders. Maar maak je vooral niet al te veel zorgen. Heb je uiteindelijk toch overwegend het gevoel dat je de goede studie hebt gekozen? Ga er dan voor… De rest komt wel als je verder bent in je studie. Die minder leuke vakken kun je volgend jaar steeds meer achter je laten.

Complimenten aan de ouders van Annelies

Aan de ouders van Annelies wil ik graag de complimenten geven om verschillende redenen:

1. Ze pamperen hun kind niet. Ze laten hun kind zelf uitzoeken hoe ze haar problemen moet oplossen. Je studie op maat maken is inderdaad de verantwoordelijkheid van de student zelf
2. Deze ouders voelen zich duidelijk betrokken bij hun dochter. Dat is ook heel belangrijk
3. De ouders van Annelies weten niet heel goed bij wie ze aan moeten kloppen. Bij de studieadviseur kan dat niet. In verband met de privacy heeft alleen de student in principe contact met de studieadviseur. Ze mailen mij en daardoor kan ik ze een stapje verder helpen…

Wat heb ik als oudervoorlichter gedaan?
Precies wat ik in dit artikel beschreven heb. Ik heb Maria en Jan gewezen op de functie van de studieadviseur. Ook heb ik wat contacten gelegd met ouderejaars.
hebt u vragen? U kunt me mailen en bellen en ook reageren via het reactieblok onder dit artikel…

Luister naar: van ouderverantwoordelijkheid naar ouderbetrokkenheid)