Vorige week heb ik een leuk interview gehad op L1, de regionale zender van Limburg. Interessante vragen werden me gesteld! Een van de journalisten zei: ‘Maar als je in je Studiekeuze Stripboek praat over toekomstdenken, dan lijkt het net alsof iedere jongere weet wat hij wil… studeren, werken, een eigen bedrijf… En dat is toch echt niet zo’. Een goede opmerking. Want inderdaad 10% van ex-eindexamenkandidaten weet echt niet wat hij of zij nu gaat doen. Ik pleit ervoor dat deze jongeren kiezen voor een tussenjaar, maar dan wel een tussenjaar met verstand.
Een wereldreis maken? Lekker lummelen?
Een jaar lummelen
‘Een jaar lummelen, thuis op de bank hangen’, zei Sjoed Duijkaerts, de journalist van L1, ‘of een wereldreis maken. Dat doen toch heel wat jongeren’. Daar heeft Sjoerd helemaal gelijk in. En een tussenjaar met verstand is ook echt geen slecht idee. Kun je niet kiezen… doe dat dan ook niet. Maar het is wel belangrijk zo’n tussenjaar goed te plannen. Kies voor een tussenjaar met verstand.
Dagbesteding afspreken
Ik vind het belangrijk dat ouders en jongeren samen een dagbesteding afspreken. Ik raad ook aan die afspraken op papier te zetten en er zo nu en dan eens naar te kijken. Lukt het om de afspraken nog na te komen?
Focus op de toekomst
Daarbij moet de focus van de jongere op de toekomst blijven. Wil hij gaan studeren? Dan moet hij daar ook in investeren. Een wereldreis van een jaar maken is dan geen goed idee. Want de kans is groot dat je dan na dat jaar nog niet weet wat je wilt. Een studiekeuze maken is namelijk ook gewoon hard werken. Je moet van alles onderzoeken op studiekeuzesites, Open Dagen bezoeken, aan een paar meeloopdagen meedoen en (online) proefstuderen. Je kunt niet altijd zomaar aan deze activiteiten meedoen en ze worden ook niet het hele jaar door georganiseerd. Een tussenjaar met verstand betekent dat je de studiekeuzeactiviteiten goed moet plannen.
Wereldreis
De helft van de tussenjaarjongeren gaat op wereldreis. Dat vinden de meesten een echt waardevolle ervaring. Ze leren zelf verantwoordelijkheid te dragen, ze leren plannen en misschien wel het allerbelangrijkste, ze ontdekken dat niet de hele wereld is zoals het thuis eraan toe gaat. Heel bijzondere wereldreizen maak je als je dit combineert met vrijwilligerswerk. Onder de tab ‘tussenjaar’ staan verschillende voorbeelden. De meeste jongeren combineren zo’n wereldreis met een paar maanden werken. Want een wereldreis moet natuurlijk ook verdiend worden.
Terugkomen van een wereldreis
Zo’n wereldreis maken is genieten. En waardevol. Maar er komt ook weer een thuiskomst. Dat is echt wel wennen na een paar maanden reizen. Jongeren kijken na zo’n wereldreis vaak anders naar hun oude vertrouwde omgeving. En ze kijken ook anders naar zichzelf. Ik adviseer jongeren, die na een tussenjaar gaan studeren, goed te werken aan hun studiekeuze vóór ze op reis gaan. Maar ook na de reis moeten ze nog eens goed nadenken. Misschien kijk je nu wel heel anders naar je studiekeuze.
Lummelen?
Lummelen op de bank, nee, dat zou ik niet al te lang doen. Natuurlijk moet je ook niet je hele leven volproppen met activiteiten. Om na te denken moet je ook rust hebben. Een leven helemaal strak inplannen helpt ook niet om goed na te denken over jezelf. En dat is wél nodig om een beslissing te nemen voor je toekomst. Maar van een jaar in je nest liggen, word je ook niet beter.
Werken
Heel wat tussenjaarjongeren gaan helemaal niet op wereldreis. Ze gaan werken. Dat doen ze om geld te verdienen voor de aanstaande studie, om werkervaring op te doen, om te ontdekken welk type werk bij ze past. Slimme jongeren organiseren voor zichzelf snuffelstages. Wil je misschien ‘iets met dieren’ gaan doen? Misschien mag je wat vrijwilligerswerk doen bij een dierenarts. Zo krijgt een jongere natuurlijk een goed beeld van hoe de beroepspraktijk eruit ziet. Ook dat is een voorbeeld van een tussenjaar met verstand.
Tussenjaarprogramma
Er zijn bovendien speciale programma’s voor jongeren om te helpen na te denken over de toekomst. Die worden soms door hogescholen georganiseerd, soms ook door particuliere instellingen. Ook hiervan vindt u voorbeelden onder de tab ‘tussenjaar’. Een heel informatief overzicht vindt u op de site van het Tussenjaarkenniscentrum. Deze organisatie organiseert ook workshops over ‘tussenjaar’ en zelfs een ‘tussenjaarbeurs’. Het Tussenjaarkenniscentrum is dé autoriteit op het gebied van ‘tussenjaar’.
Na een tussenjaar met verstand
In veel landen, o.a. in de Verenigde Staten, Scandinavië en in Groot Brittannië, pleiten universiteiten ervoor dat jongeren na de middelbare school een tussenjaar met verstand gaan doen. Zo worden er inderdaad betere studiekeuzes gemaakt. Na een tussenjaar met verstand volgen er, ook in Nederland, haast geen verkeerde studiekeuzes meer. En jongeren die na een tussenjaar weer gaan studeren pakken al snel het studieritme weer op. Ze hebben gemotiveerd voor deze studie gekozen en gaan er dan ook voor.
Lees ook:
Wat kost een tussenjaar?
Tips voor ouders voor een goed tussenjaar