Betere toekomst voor mijn kind, wens van veel ouders

Een betere toekomst voor mijn kind, dat is natuurlijk de wens van veel ouders. Ik praat met Rick Wolff. Hij is als senior onderzoeker verbonden aan Risbo, een onderzoeks- en onderwijsadviesbureau van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Met passie praat hij over ouders die geëmigreerd zijn uit bijvoorbeeld Turkije of Marokko. Of die hier als vluchteling zijn gekomen. Juist migranten ouders zeggen: ‘Ik wil een betere toekomst voor mijn kind’.

Gaan studeren?

‘Alle ouders willen natuurlijk het beste voor hun kind’, zo vervolgt Rick. ‘En veel ouders willen ook graag dat hun kind gaat studeren. Ook ouders die zelf vanuit hun thuisland naar Nederland zijn gekomen, doen dat vaak omdat ze zeggen: ik wil een betere toekomst voor mijn kind. Natuurlijk hoef je niet persé te studeren om een goede toekomst te hebben. Maar wil een jongere studeren en kan hij dat ook, dan moet dat wel mogelijk zijn. Toch is het zo dat er relatief minder kinderen van voormalige migranten naar de havo of het vwo gaan. Er gaan dus ook relatief minder jongeren doorstuderen. Dat is echt jammer. Wat je wel vaker ziet is dat jongeren met een migratieachtergrond vanuit het mbo naar het hbo gaan. Ik heb groot respect voor deze studenten. Ze laten zien dat ze echt iets willen bereiken, dat ze door kunnen zetten’.

Wat maakt studeren moeilijk?

‘Er zijn wel belemmeringen voor allochtone jongeren. Dat zit soms in het systeem zelf. Voor een-derde van de opleidingen op het hbo of de universiteit is er decentrale selectie. Dat houdt jongeren wel eens tegen. Ze denken al van tevoren dat ze toch niet goed genoeg zijn’.
Mijn reactie: Dat is hartstikke jammer. Een opleiding kijkt namelijk niet alleen naar je cijfers en je intelligentie maar ook naar je motivatie. Ben je echt gemotiveerd om dierenarts te worden of fysiotherapeut? Je motivatie kan je helpen door de selectie te komen.
Bij de andere opleidingen is er geen selectie. Er is wel een studiekeuzecheck. Maar dat is geen selectie. Het is een laatste stap in je studiekeuzeproces. De opleiding kijkt of jij volgens hen geschikt bent. Maar ook als je een negatief advies krijgt, kan de student nog studeren.

Geld

‘Ouders zijn soms ook bang voor de kosten van een studie‘, zegt Rick.
Dat is heel begrijpelijk. De student zal zeker eindigen met een studieschuld. Maar een studieschuld is geen gewone  schuld. Er zal nooit teveel rente over die schuld worden gevraagd, op dit moment zelfs helemaal niets. Je mag 35 jaar doen over het aflossen en krijg je geen baan, dan hoef je helemaal niets te betalen.
Bovendien heeft een student ook nog kans op een aanvullende beurs. Als ouders weinig verdienen of als er veel studerende kinderen zijn, krijgt de student een aanvullende beurs. Dat kan wel oplopen tot meer dan 350 euro per maand. Dit geld mag de student houden, het is een gift. Het enige dat de student moet doen is afstuderen. (Meer over studiefinanciering).

Hulp van de familie

‘Soms is de familie ook een belemmering’, zegt Rick. De familie denkt: ‘studeren , dat is niets voor ons. Deze families hebben geen ervaring met studeren. Ze vinden het dus ook niet vanzelfsprekend dat jongeren die kunnen studeren, dat ook echt gaan doen.
Maar ik zie ook heel andere families. Vaak studeren er meerdere kinderen in deze gezinnen. De ouders voelen: ‘ik wil een betere toekomst voor mijn kind’en doen daar ook van alles voor. Ze willen graag dat hun kinderen het zo ver mogelijk schoppen. Soms krijgen ze in huis een rustige kamer waar ze kunnen studeren, ze mogen de computer van de familie gebruiken, de familie geeft alle hulp’.

Je kind steunen bij studiekeuze

‘Veel ouders die zelf niet gestudeerd hebben vinden het lastig hun kind te steunen bij studiekeuze. De meeste ouders weten niet zo heel goed wat al die studies inhouden’.
Ook Nederlandse ouders weten dat niet altijd, onderbreek ik Rick. En ik wist als moeder ook niet wat al die studies waar mijn kinderen het over hadden nou precies inhielden. Maar ik denk dat dat ook niet hoeft. Jongeren moeten zelf kiezen voor hun toekomst en zelf zich verdiepen in de inhoud van een opleiding. Het is wel belangrijk dat ouders in de gaten houden of de jongere voldoende aandacht besteedt aan het studiekeuzeproces. En de goede keuzestappen zet. ‘Ja‘, zegt Rick, ‘en mentale steun geeft. Als je ouders achter je staan besteed je automatisch meer tijd aan je studiekeuze en houd je de studie ook beter vol’.

Beroep kiezen?

‘Ouders letten wel vaak op welk beroep je kunt hebben na een studie.’
Dat begrijp ik wel. ‘Ik wil een betere toekomst voor mijn kind’, zeggen deze ouders. Maar een student weet meestal pas vlak voor afstuderen welk beroep hij uiteindelijk gaat kiezen. Zeker op de universiteit, maar ook op het hbo, heb je na afstuderen nog heel veel beroepsmogelijkheden.
Je kunt wel opzoeken welke beroepen er allemaal mogelijk zijn na een studie. En ook wat je dan gaat verdienen. Dat vind je op allerlei studiekeuzesites.
Voor de meeste jongeren is dat een stap te ver. Ze kunnen meestal niet zo ver vooruit kijken. Mijn advies: Maakt eerst een studiekeuze, dan de beroepskeuze. Een studie moet je liggen, en natuurlijk moet je het vakgebied interessant vinden. Als een studiekiezer weet welk interesseveld hij interessant vindt, heeft hij al een flinke stap gemaakt.

Presteren, een betere toekomst voor mijn kind

‘Kinderen die uit een migrantengezin komen voelen wel vaak een grotere prestatiedruk. Dat is heel jammer. Studiestress kan heel erg belemmeren. Ik adviseer ouders na te denken hoe u uw kind kunt helpen studiestress te voorkomen. Zet als ouders niet teveel druk op uw kind. Natuurlijk wilt u een betere toekomst voor uw kind. Maar de druk moet ook niet te hoog worden’.

Schakel vrienden en familie in

‘De allerbelangrijkste tip die ik heb voor ouders is: Schakel uw vrienden en familie in. Zijn er in uw omgeving mensen die gestudeerd hebben? Praat daar als ouder eens mee. En stimuleer uw zoon of dochter ook met hen te praten. Zo leren ze veel over studies en beroepen. Misschien mag uw kind wel eens een dagje meelopen met iemand uit uw kennissenkring. In de buurt, op de sportclub, in de vereniging… overal zijn mensen die een beroep hebben en daarover willen praten. Ook zijn er tegenwoordig gelukkig steeds meer jongeren met een migratieachtergrond die studeren. Help uw kind deze mensen te ontmoeten. Van deze ervaringen kun je heel veel leren’.

Studiekeuze Stripboek

Het studiekeuzeproces is strips: Studiekeuze Stripboek.pdf

Filmpje over studiekeuze