Sommige jongvolwassenen hebben wat meer tijd nodig om een goede studiekeuze te maken. Denk aan scholieren die van de havo of het vwo afkomen en nog niet weten of ze willen studeren en wat dan? Ook bachelorstudenten nemen soms een tussenjaar voor hun master. Maak een goed tussenjaarplan!
81% van de jongeren gaat na havo of vwo meteen studeren. De anderen gaan werken of nemen een tussenjaar.
Meer tijd nodig
Niet alleen scholieren kiezen steeds vaker voor een tussenjaar. Ook bachelor studenten hebben steeds vaker tijd nodig voordat ze kunnen kiezen voor een masteropleiding. Dan is het belangrijk dat de (aanstaande) student , eventueel samen met zijn of haar ouders, een goed tussenjaarplan maakt. Want van een jaartje ‘niksen’ word je niet wijzer. En de studiekeuze komt geen stap dichterbij. Hoe maak je een goed tussenjaarplan? Jongerencoach en oprichter van het TussenjaarKenniscentrum Daniëlle Vogels en hermien Miltenburg geven op 9 en 16 januari 2020 een workshop voor ouders en (aanstaande) studenten over het maken van een tussenjaarplan? Verderop in dit artikel meer hierover.
Een tussenjaarplan na havo of vwo
Denkt uw kind over een tussenjaar? Dan is het belangrijk om hier samen goed over te praten. Voor de jongvolwassene geef ik graag een paar tips. Ik heb ook tussenjaartips voor ouders geschreven. De kern van deze tips is dat het belangrijk is samen goede afspraken te maken. Er moet wel een dagbesteding zijn. Dat hoeft echt niet persé een dure buitenlandreis te zijn. Jongeren leren ook heel veel van werken, of van een vrijwilligersproject in de richting van hun toekomstige studie. En dan hoeft een tussenjaar ook niet duur te zijn.
Daarnaast moet er ruimte zijn om na te denken over de toekomst. Gaat de jongvolwassenen studeren? Dan is een goed studiekeuzeproces belangrijk. Daar moet tijdens het tussenjaar wel de focus op liggen.
Hulptroepen voor een tussenjaarplan
Vaak kunnen ouders en (aanstaande) studenten samen een goed plan maken. Welke Open Dagen worden bezocht? Welke meeloopdagen? Welke studiekeuzesites worden gebruikt? Gaat de leerling online proefstuderen? Ook de decaan van de middelbare school kan heel goed ondersteunen bij het maken van een degelijk tussenjaarplan. Er zijn ook tussenjaarprogramma’s bij onderwijsinstellingen , bij ZZP’ers en particuliere organisaties. De decaan kan u en uw kind hiermee op weg helpen. Heeft de student al een bacheloropleiding afgerond, dan is de studieadviseur of studieloopbaanbegeleider degene die de student kan coachen.
Tussenjaarplan om je profiel aan te vullen
Er zijn ook aanstaande studenten die een tussenjaarplan maken om de deficiënties, de tekortkomingen, in hun profiel weg te werken. Heb je voor de opleiding van je keuze nét een ander vakkenpakket nodig? Er zijn allerlei manieren om aanvullende vakken te doen zodat je wel het juiste profiel krijgt. De decaan kan hierbij helpen. Is dit niet genoeg ‘vulling’ voor een heel studiejaar. Denk ook dan goed na over een dagbesteding.
Leerplicht
Als je een havo of vwo diploma hebt, ben je niet meer leerplichtig. Dan hoef je niet meer naar school, ook niet als je nog geen 18 bent. Je kunt dus met gerust hart aan een tussenjaar beginnen.
Bacheloropleiding – masteropleiding
Na een bacheloropleiding op de universiteit ‘hoort’ een masteropleiding. Pas dan is de hele universitaire opleiding afgerond. Dat kan een direct aansluitende master zijn. Maar het kan ook een hele andere master zijn, zelfs een master op een andere universiteit.
De meeste studenten die een hbo bachelor hebben gevolgd, gaan daarna werken. Maar je kunt ook een universitaire master gaan doen.
Maar welke master dan? Wat zijn de mogelijkheden? Moet de student nog extra vakken halen voordat hij toegelaten wordt? En wanneer start de master? En hoe beoordeel je de kwaliteit van je master? Dat zijn allemaal zaken die tijd kosten.
Een tussenjaarplan tussen je bachelor en je master
Steeds vaker kiezen ook studenten voor een tussen’jaar’. Dat komt omdat ook de masterkeuze veel tijd vergt. Soms rondt een bachelor student zijn opleiding nét niet voor de zomervakantie af. Dan moet een student een paar maanden wachten voordat hij aan de master kan beginnen. Ook deze tijd wil je als student nuttig invullen. Dat speelt zeker als de masterkeuze nog niet definitief gemaakt is. Een masterkeuze is weer een nieuwe studiekeuze die met de nodige aandacht gedaan moet worden. Ook deze studenten moeten goed informatie zoeken. Het studiekeuzeproces begint hier opnieuw. Daar vragen ze steeds vaker de hulp van hun ouders bij. En van hun studieloopbaanbegeleider of studieadviseur. Soms hebben studenten wat meer tijd nodig. Ze kiezen dan voor een tussenjaar of ‘tussenmaanden’. Ook in deze fase is een tussenjaarplan maken een goed idee.
Studeren na een tussenjaar
Toen mijn eigen kinderen studiekiezer waren, zag ik een tussenjaar voor hen eigenlijk niet zo zitten. Ik was bang dat er na zo’n tussenjaar helemaal geen studie meer zou volgen. Deze angst was onterecht. Na een goed besteed tussenjaar gaan de meeste scholieren juist graag studeren. Ze hebben ontdekt dat werken op een niveau dat niet bij je hoort, ook niet gelukkiger maakt. Natuurlijk kost het na zo’n jaar moeite om weer in het studieritme te komen. Maar studenten die echt hebben geïnvesteerd in een goede studiekeuze, hebben het ritme zó weer te pakken. Ze kiezen een opleiding waar ze helemaal voor gaan.
Is een tussenjaar écht nodig?
Er zijn steeds meer jongeren die kiezen voor een tussenjaar. Maar écht nodig is dat natuurlijk niet. Een student die goed weet wat hij wil, goed heeft nagedacht over zijn studiekeuze en er echt zin in heeft… die gaat ‘natuurlijk’ studeren. Een tussenjaar kan altijd nog. Tussen bachelor en master of na afstuderen. En die wereldreis? Die loopt ook niet weg. En heel wat studenten hebben ook een internationale stage. Ook zij zien heel wat van de wereld.
Maar ‘zomaar’ aan een opleiding beginnen als je het eigenlijk niet zeker weet… dat is geen goed idee. Dan is een tussenjaar beter.
Hoe maak je een goed tussenjaarplan?
Maar hoe maak je een goed tussenjaarplan? Daniëlle Vogels en Hermien Miltenburg geven op 9 en 16 januri 2020 een workshop voor ouders en jongeren over het maken van een tussenjaarplan. Dit is een workshop van twee avonden met informatie en ook zelfwerkzaamheid voor ouders en jongeren.
Ik geef nu graag het woord aan Daniëlle. Wellicht ten overvloede, Wageningen University faciliteert deze workshop, maar is niet betrokken bij de inhoud.
Workshop voor de invulling van een tussenjaar
Wil uw zoon of dochter een tussenjaar? En vraagt u zich af hoe dat het best kan worden ingevuld? Dan is het zinvol om samen met uw kind deel te nemen aan Workshop Tussenjaarplan. Dit kan op 9 en 16 januari bij Wageningen University. Ik ben drs. Daniёlle Vogels, onafhankelijk tussenjaar-deskundige, jongerencoach. Ik ben gespecialiseerd in studiekeuzebegeleiding en ben initiatiefneemster van het TussenjaarKenniscentrum. Het TussenjaarKenniscentrum wordt gesteund door decanenverenigingen VvSL en NVS-NVL en is ontwikkeld in samenwerking met Studiekeuze123 en Nuffic.
Hoe vul je een tussenjaar in?
Een tussenjaar kan op veel verschillende manieren worden ingevuld. En de beste invulling is voor iedereen anders. Uw kind kan zelf ontdekken welke activiteiten hierin goed zouden zijn door te beginnen met nadenken over wat hij of zij graag wil ervaren en leren in het tussenjaar. De workshop Tussenjaarplan bevat opdrachten die daarbij helpen. Ter inspiratie geef ik hierbij een uitgebreid overzicht van mogelijke activiteiten.
Overzicht activiteiten
Om het een goed tussenjaar voor uw kind te laten worden, is uw betrokkenheid als ouder van groot belang. Daarom laat ik ouder en kind aan de hand van enkele opdrachten tijdens de workshop luisteren naar elkaars wensen en twijfels bij het tussenjaar.
Veel ouders laten na afloop van de workshop weten dat ze zich een stuk minder zorgen maken. Dat is fijn voor hen, maar ook voor hun kind. Twee belangrijke opbrengsten die een tussenjaar kan geven zijn namelijk meer zelfvertrouwen en meer zelfstandigheid. Dit hebben jongeren nodig in hun groei naar volwassenheid en is waardevol voor een goede start in het hoger onderwijs. Om uw zoon of dochter activiteiten te kunnen laten ondernemen die daarvoor zorgen, is het nodig dat u hem of haar kunt loslaten in vertrouwen.
Risico’s van een tussenjaar
Natuurlijk zijn er ook risico’s verbonden aan een tussenjaar. Waar ouders zich doorgaans meer zorgen over maken dan hun kind, is bijvoorbeeld het risico op ‘bankhangen’. Wat u kunt doen om deze en andere risico’s van een tussenjaar te beperken? Dit komt ook aan de orde tijdens de workshop.
Een risico dat speciale aandacht krijgt, is dat je na een tussenjaar nog steeds niet weet wat je wilt studeren. Activiteiten die waardevol en nodig zijn om na het tussenjaar goed te kunnen starten met een studie in het hoger onderwijs vormen het kader van de praktische uitwerking van het persoonlijk tussenjaarplan.
Meer weten?
Op 9 en 16 januari 2020 vindt de Workshop Tussenjaarplan plaats op Wageningen University. Meer informatie en inschrijving.
Tussenjaar in de media
NOS journaal 16 juni 2016 tijd 15:15.
Radio 4 16 juni, ‘Uitzending’ ‘luister terug’ tijd 1:15.
Radio 1 16 juni tijd: 7:00.
Er is ook een Facebookgroep voor ouders van studiekiezers en studenten. Die gaat over studeren, studiekeuze, tussenjaar en studiekosten.