Vorige week kreeg ik deze vraag: ‘Ik ben bijna klaar met mijn hbo bachelor fysiotherapie. Welke master kan ik gaan doen?’ Een goede vraag waar veel over te vertellen valt. 16 februari 2022 is er een webinar (19.30-20.30) over doorstroom van hbo naar universiteit. Aanmelden
Er zijn in Nederland twee verschillende typen bacheloropleiding, op hbo en op wo niveau. Beide kunnen toegang geven geven tot een master op de universiteit. Je kunt ook een master op het hbo doen. In principe is het hbo gericht op een beroep, de universiteit op onderzoek. Maar de grenzen zijn vaag.
Het systeem van hoger onderwijs, bacheloropleiding
Op het hbo kun je een bacheloropleiding volgen. Dat is een vierjarige opleiding die je opleidt voor een beroep. Na deze bachelor kun je naar de arbeidsmarkt. Naast pittige theorie krijg je ook praktijk. (lees: wat verdien ik na het hbo)
Op de universiteit kun je ook een bacheloropleiding volgen. Dat is een driejarige opleiding die je voorbereidt op een wetenschappelijke loopbaan. Je krijgt nauwelijks praktijk. Na een bachelor op de universiteit moet je in principe een universitaire master volgen. Tijdens je master loop je stage en doe je onderzoek. Pas dan is je universitaire opleiding afgerond. (lees: wat verdien ik na een opleiding op de universiteit)
Het systeem van hoger onderwijs, masteropleiding
Er zijn twee soorten masters. Een master op de universiteit en een master op het hbo. De meest gebruikelijke master is een universitaire master. Bachelors die nog willen doorstuderen volgen normaliter een universitaire master. Die is onder voorwaarden ook toegankelijk voor hbo afgestudeerden. Er zijn ook hbo masters. Die worden meestal gevolgd door mensen die al werken.
Net als bij de hbo bachelor is de hbo master vooral gericht op het beroep, de universiteit vooral op de wetenschap. Maar de grenzen zijn vaag. lees ook: Groeien in studie en werk, lector Dirk Bekke
Welke master kan ik gaan doen?
Net als bij de studiekeuze na de middelbare school kost het kiezen van een master opnieuw veel tijd. Op Studiekeuze123 kun je veel informatie vinden. Ik ga terug naar het voorbeeld. Zoek je op ‘fysiotherapie’, dan zie je een hele lijst met opleidingen. Fysiotherapie is een hbo opleiding, dus je komt nogal wat hbo masters tegen. In dit geval 15. Vaak zijn die in deeltijd. Logisch want zo’n master doen veel mensen naast hun werk. Let goed op de bekostiging. Niet alle opleidingen krijgen overheidssubsidie. Dan staat er ‘bekostiging particulier’. Er zijn ook twee universitaire masters. Een in voltijd (Maastricht), een in deeltijd (Utrecht). Handig om in de linkerkolom beide niveaus aan te klikken, én de hbo variant, én de wo variant.
Welke master kan ik gaan doen? meerdere stappen zetten
Maar dan ben je er nog niet. Net als bij de studiekeuze voor de bachelor is het verstandig veel tijd te besteden aan de studiekeuze. Veel zaken kun je opzoeken op de websites van de opleiding. Hoe is de opleiding opgebouwd? Hoeveel contacttijd heb je en past dit bij jou? Welke vakken krijg je?
Kijk vooral ook naar de kwaliteit. Daarover vind je o.a. informatie op Studiekeuze123. Je kunt vanuit de opleidingsomschrijving doorklikken op ‘expertoordeel’. Ook is het verstandig te kijken naar het studentenoordeel. Die vind je onder ‘tevredenheid’. Deze ‘studiebijsluiter’ geeft echt veel informatie.
Zelf gaan kijken
Normaliter raad ik altijd aan meerdere keren naar een hbo of universiteit te gaan kijken voordat je een studiekeuze maakt. Want ook voor masteropleidingen zijn er Open Dagen. Nu in deze coronatijd zijn die helaas online. De online Master Open Dagen vind je op de websites van de instellingen en op Studiekeuze123.
Goed uitzoeken
De stap van een bacheloropleiding naar een masteropleiding moet je goed voorbereiden. Er zijn altijd toelatingseisen. Soms word je meteen toegelaten vanuit een bachelor. Doe je bijvoorbeeld een bacheloropleiding biotechnologie op de universiteit, dan word je altijd toegelaten voor de universitaire master biotechnologie. En ook voor de master plantbiotechnologie. Heb je een hbo opleiding biotechnologie, dan kan het lastiger zijn. Dan zijn er meestal voorwaarden en toelatingseisen.
Op Studiekeuze123 vind je ook een lijst met ‘meest gekozen masters’ onder het hoofdstuk ‘na afstuderen’.
Voorbereiden
De toelatingseisen voor een universitaire master zijn soms onduidelijk. Soms zijn er afspraken tussen hbo’s en universiteiten, dan weet een student wat beter waar hij aan toe is. Maar vaak moet een student al in zijn tweede jaar bekijken welke master hij wil gaan doen. Dan kan hij zijn vrije keuzeruimte in de bacheloropleiding daar op aanpassen. Dat geldt voor universitaire studenten en zeker ook voor hbo studenten. Kijk je pas vlak voor het afstuderen van je bachelor naar een vervolgopleiding, dan kan het zijn dat je nog extra vakken moet volgen. Dat heet pré-master. Heel wat studenten gebruiken hier trouwens ook de minor voor.
Rianne: Ik doe twee masters tegelijkertijd. Super interessant.
Wat kost het?
Voor de meeste universitaire masters en steeds meer hbo masters betaal je zo’n 2100 euro collegegeld. Dat zijn niet de werkelijke kosten. Volg je een opleiding met particuliere bekostiging, dan betaal je de kostprijs. Dat loopt flink in de papieren. Denk aan bijvoorbeeld 15.000 euro collegegeld per jaar.
Maar één master?
Juist omdat er zoveel overheidssubsidie bij een opleiding op het hbo of universiteit moet, mag je maar één keer een bepaald niveau doen. Je mag dus maar één keer een bacheloropleiding en maar één keer een masteropleiding doen. Wil je nog een bacheloropleiding volgen als je al een bachelordiploma hebt? Of nog een keer een master volgen als je al een masterdiploma hebt? Dan krijg je die subsidie niet. Er is trouwens wel wat voor te zeggen om twee masters te volgen. Maar dan moet je dit tegelijkertijd doen. Dat kan heel goed. Je doet dan bijvoorbeeld drie jaar over twee masters die elk twee jaar duren.
Coronatijden
Je moet je bachelor hebben afgerond, voordat je aan je master kunt beginnen. De start van de masteropleidingen is begin september en soms begin februari. Kom je door de Corona crisis in tijdnood met afstuderen, neem dan contact op met de onderwijsinstelling. Ze zullen dit jaar soepeler zijn met deze eis. Wel zullen we aangeven wanneer je dan wél je bachelordiploma gehaald moet hebben.