Dieren knuffelen of voor ze knokken?

‘Dieren zijn altijd belangrijk voor me geweest’, zegt Claudia Kamphuis. ‘Als meisje wou ik niets liever dan dieren verzorgen. Later werd mijn dilemma: Wat wil ik? Dieren knuffelen of voor ze knokken?’

Claudia Kamphuis, Onderzoeker bij Wageningen University & Research bij de afdeling dierwetenschappen.

Ik wou zo graag een paard

‘Als meisje wou ik zó graag paard hebben. Maar dat mocht niet. Dat was te duur. Balen, want ik was gek op dieren. Paarden knuffelen was eigenlijk het liefste wat ik deed. Maar wat als je geen eigen paard hebt? Op een dag, ik was toen 9, fietste ik met twee vriendinnetjes langs een boerderij waar paarden buiten stonden. Waar ik de moed vandaan haalde begrijp ik achteraf niet, maar ik stapte van mijn fiets en vroeg de boer of ik die paarden mocht verzorgen. En dat mocht! Ik was dolblij. Jaren en jaren heb ik geholpen met het verzorgen van die paarden en later ook een steentje bijgedragen aan andere werkzaamheden. Ik heb nog steeds contact met ze. En nu ben ik 42. En al die jaren kom ik al heel graag op de boerderij’.

Een studie met dieren?

‘Ik zat op de havo en dat ging goed. Daarna ging ik naar het vwo. Mijn liefde voor dieren had ik nog steeds. Zoals zoveel jongeren kende ik eigenlijk niet zoveel beroepen of studierichtingen. Maar ik wist wel dat je dierenarts kon worden met vwo. Toen ik die opleiding eens goed ging bestuderen ontdekte ik dat het bij dieren artsen eigenlijk draait om zieke dieren beter maken. Maar ik wou liever voorkomen dat dieren ziek werden. Was er daar ook een studie voor? En welke dan?’

Dieren knuffelen of voor ze knokken? In elk geval praktisch met dieren bezig zijn

‘Langzaamaan ontdekte ik dat ik meer wou dan alleen dieren knuffelen. ik wou ook echt in de praktijk met dieren werken. Ik had natuurlijk meteen naar de universiteit gekund met mijn vwo. Maar ik wou eerst de praktijk goed leren kennen en dus koos ik voor het hbo. Toch merkte ik dat ik vaker zocht naar ‘diepere’en bredere kennis dan mijn medestudenten. En dat ik soms ook onzeker was. Hoe kon ik, als niet boerendochter, nu veehouders verder helpen? Na mijn hbo bacheloropleiding ging ik een master doen op de universiteit. Ja, ook gericht op het voorkomen van ziektes bij dieren. En de aansluiting was eigenlijk best makkelijk. Toen kwam het aanbod om te promoveren’.

Promoveren? Wat is dat eigenlijk?

‘Ik wist eigenlijk niet zo goed wat dat inhield, promoveren. Doctor (nu zeggen we PhD) worden… Maar vier jaar de diepte ingaan met het onderzoek doen naar diergezondheid, dát leek me wel wat. Ik ging me bezig houden met koeien en het ontdekken van uierontsteking in een vroeg stadium. Dat kan namelijk heel goed met robottechnologie. Ik heb gewerkt aan melkrobots die de koe niet alleen melken maar ook kunnen inschatten of een koe een beginnende ontsteking aan de uier heeft. Door die sensoren ontdek je als boer heel snel of je koe een behandeling nodig heeft. Zo bewaak je de diergezondheid, help je het dier verder, én waarborg je de kwaliteit van de melk.

Dieren knuffelen of voor ze knokken? In Nieuw Zeeland zijn ze vooral trots op de boeren

‘Na mijn promotie ben ik als onderzoeker gaan werken in Nieuw Zeeland. Daar verdiepte ik me nog meer in het gebruik van ICT en automatisering op boerderijen. Mijn doel was het verbeteren van de diergezondheid maar ook om het werk van de boer productiever en winstgevender te maken met behulp van techniek. Het viel me op hoe trots de Nieuw Zeelanders zijn op hun boeren. In Nederland lijkt die trots soms ver weg. Langzaam maar zeker veranderde mijn wens om dieren te knuffelen, vooral in het knokken voor dieren. En de boeren’.

De boeren uit Nederland verjagen? Nee! Maar het moet wel anders

‘Ik kan me een Nederland zonder boeren en zonder boerderijdieren niet voorstellen. Maar de landbouw moet wél anders. En het kan ook anders. Je kunt weidlanden ook inzaaien met andere grasrassen en kruiden. Zo’n wei biedt ook ruimte aan insecten en vogels. We praten nu over kringlooplandbouw, dus landbouw die de aarde niet uitput. In plaats van kunstmest gebruik je dan dierlijke mest om gewassen op te laten groeien. Maar die dieren moet je dan wel hebben. Akkerbouwers en veetelers werken in zo’n systeem nauw samen. Ze hebben elkaar nodig. Samen met mijn collega’s doe ik onderzoek naar hoe dit effectief kan met gezonde dieren zonder de natuur teveel te belasten. Ook in Nederland’.

Dieren knuffelen of voor ze knokken? Slim technologie toepassen

‘In plaats van ‘dier-knuffelaar’ ben ik nu dus eigenlijk een ‘dier-knokker’ geworden. En wat ik als meisje nooit had gedacht… in mijn onderzoekswerk doen we heel veel met technologie. Met sensoren en slimme modellen, die wij ontwikkelen, kun je heel goed de gezondheid van de dieren in je stal in de gaten houden. Dat is veel effectiever dan een paar keer door de stal lopen. Ook in dit opzicht ben ik dus eigenlijk een ‘dier- knokker geworden’. En ik werk nu met de modernste technologie en ‘big data’.

Onderzoek is vooral samenwerken

‘Het mooiste aan onderzoek doen is nog wel dat je het altijd samen doet. Samen met collega wetenschappers en met het bedrijfsleven, maar ook samen met de dierverzorgers. Het werk van de mensen die de dieren verzorgen is minstens zo belangrijk als het werk dat ik als wetenschapper doe. Alleen als je samenwerkt kun je werken aan de gezondheid van dieren en iedereen in die keten is even belangrijk. En werken met dieren kun je op alle opleidingsniveaus. Dat kan op (v)mbo niveau, op hbo niveau en op universitair niveau. 
Het mooie van dit werk is dat het echt ergens over gaat. Het gaat over diergezondheid, een goed inkomen voor de boer en een gezonde natuur. En geen van die drie dingen kunnen we missen’.