Je kind helpen met een scriptie?

Op de havo of het vwo, en zeker later op het hbo of de universiteit moeten er veel verslagen en scripties geschreven worden. Op de middelbare school schrijf je bijvoorbeeld je profielwerkstuk, na een bacheloropleiding moet je een bachelorscriptie schrijven, na je master je masterthesis. Niet iedere scholier of student kan dat even goed. Wat doe je als ouder? Ga je je kind helpen met een scriptie? Verstandig of niet?

Waarom een verslag of scriptie schrijven?

Er is op school, hbo of universiteit veel aandacht voor inhoudelijke vakkennis. We willen in Nederland goed opgeleide mensen die op de hoogte zijn van de nieuwste kennis en inzichten op hun vakgebied.
Daarnaast vinden we het ook belangrijk dat studenten met die kennis iets doen, dat ze die kennis toepassen tijdens een stage of bij het doen van een onderzoek. Het gaat niet alleen om ‘boekenwijsheid’, maar ook om wat je ermee doet en hoe je die kennis overbrengt.

Een verslag schrijven

Wij willen graag dat studenten over hun stage of onderzoek een verslag schrijven. Dat is ook in hun professionele leven van belang. Een hogeropgeleide professional moet verslag kunnen doen van een project of een onderzoek. Zo’n verslag moet inhoudelijk correct zijn, maar ook goed leesbaar zijn en het gewenste (communicatieve) doel hebben. Het gaat niet alleen om kennis, maar ook om ‘hoe je het verpakt’. Leren hoe je een verslag of rapport schrijft is belangrijk in veel banen. Maar helaas… niet alle studenten zijn heel goed in het schrijven van een scriptie. Inhoudelijke vakkennis is dan niet voldoende.

Je kind helpen met een scriptie of profielwerkstuk, verstandig?

U herkent het wel. Uw kind worstelt met het profielwerkstuk. Inhoudelijk komt het verslag langzaam wel in orde. Maar dan de taal, de manier waarop het werkstuk is opgebouwd, de lay-out… Eerlijk gezegd jeukten mijn handen wel eens als ik zag hoeveel spelfouten mijn kinderen maakten, hoe slordig zo’n verslag soms was opgebouwd. Het lag vaak voor op mijn tong: “geef mij je profielwerkstuk maar, dan schrijf ik het voor je”.  Als (ex) docent Nederlands is dat voor mij niet zo moeilijk… Ik heb het niet gedaan…
Je kind dan aan laten modderen? Nee, natuurlijk niet. Je kind helpen met een scriptie of verslag? Niks mis mee, als het maar gericht is op de techniek. Hoe maak je een goed verslag? De inhoud van het verslag, het experiment of onderzoek dat achter het profielwerkstuk zit, dat moet door de scholier zelf gedaan worden. Het werk voor je kind doen… dat is echt niet verstandig. Op een bepaald moment valt uw kind door de mand, is het niet op de middelbare school, dan is het later op hbo of wo. Een verslag of scriptie schrijven, dat moet je uiteindelijk zélf kunnen.

Door de mand vallen…

Je kind helpen met een scriptie door het zelf voor hem te schrijven is heel risicovol. Als de student het werk van een ander presenteert als zijn werk, dan loopt hij een groot risico. In het eindgesprek over de scriptie wordt er echt wel doorgevraagd naar het onderzoek. Val je als student door de mand, omdat je doet alsof jij de scriptie hebt geschreven, en het is in feite het werk van een ander, dan is dat fraude. In de wetenschap, en dus ook het Hoger Onderwijs, is dat onvergeeflijk. Een scriptie moet je niet kopen of door een ander laten schrijven, een scriptie moet je zelf schrijven.

Leren ze niet op school om een goed verslag te schrijven?

Ik hoor het u denken… leren ze dat dan niet op school? Het blijkt dat heel wat studenten op hbo of universiteit echt moeite hebben met het schrijven van een scriptie, een scriptie die belangrijk is voor het afsluiten van je studie. Studenten willen natuurlijk wel graag hun vakken afronden. Wat gebeurt er dan? Studenten vragen om hulp aan medestudenten, als vriendendienst, tegen een andere dienst of ze betalen ervoor.

Jij bent zo goed in Engels? Wil jij mijn scriptie nakijken? Dan doe ik de komende week voor jou de afwas? Rutger

Het is natuurlijk hartstikke goed een medestudent te vragen je werk eens over te lezen. “Komt het goed over wat ik zeg? Zijn mijn zinnen helder?” Ook als professional is het slim feedback te vragen aan collega’s… maar… het werkstuk moet natuurlijk wel van jezelf zijn. Een medestudent vragen je scriptie te schrijven, dat is echt hartstikke stom. Er is natuurlijk een kans dat je door de mand valt als je je scriptie toe moet lichten en… je weet nog steeds niet hoe je een scriptie moet schrijven, een vaardigheid die ook in je latere baan nodig is.

Moet u als ouder ‘hulp bij scripties’ inkopen?

Er zijn zzp’ers en instituten die scholieren en studenten helpen allerlei studievaardigheden aan te leren, ook het maken van verslagen en scripties. Ook hier geldt: als de hulp van een huiswerkinstituut gericht is op het leren van ‘hoe maak ik een verslag’, dan heb ik daar inhoudelijk geen moeite mee. Is het instituut ingehuurd om het verslag of onderzoek inhoudelijk te schrijven, dan schiet uw zoon of dochter daar niets mee op. Een volgende keer loopt hij weer tegen dezelfde problemen op. Je kind helpen met een scriptie door studeerbegeleiding in te kopen? Niks mis mee als het gericht is op het aanleren van de vaardigheid. Dat is mooi, zult u denken, maar als ik het zelf als ouder niet kan en ook niet in staat ben dure instituten in te schakelen, wat dan?

Een taak voor het onderwijs

Het schrijven van een scriptie is belangrijk om een opleiding te halen en later een beroep uit te oefenen. Daarom moet de hbo of universiteit er mijns inziens voor zorgen dat studenten ook leren hoe ze een verslag schrijven. De schrijfvaardigheid en de inhoud moeten goed zijn en docenten moeten studenten hierin begeleiden. Een voorbeeld van dergelijke hulp is het writing lab.  Nijmegen, Twente en Wageningen (en wellicht nog andere universiteiten en hbo’s ) bieden deze hulp. Die hulp is gratis en zo hoort het ook, studenten uit alle lagen van de bevolking moeten goed leren schrijven.

Communicatie en Hoger Onderwijs

Het is belangrijk dat studenten oefenen in allerlei vormen van communicatie. Oefenen met het schrijven van een scriptie, maar ook het presenteren van een onderzoek, het verwoorden van een inhoudelijk punt, het discussiëren met medestanders én tegenstanders. Het gaat niet alleen om inhoudelijke kennis maar ook om academische (communicatieve) vaardigheden. Dat vergroot het studiesucces van uw kind en geeft hem tevens meer kansen op de arbeidsmarkt. Gaat u mee naar een Open Dag of bekijkt u een website van een opleiding waar uw kind interesse in heeft? Kijk dan ook eens naar de aandacht die de universiteit of Hogeschool heeft voor deze aspecten. Zeker als uw kind wat lastiger communiceert. Je kind helpen met een scriptie is ook kijken naar de aandacht die er binnen de opleiding is voor dit aspect.

Je kunt een paard naar het water brengen…

Je kunt als ouder veel doen om je kind te helpen met zijn school of studie; goed luisteren, meeleven, voorwaarden scheppen… Maar er zit wel een grens aan, hoe pijnlijk dat ook is. Er zijn dingen die je beter niet voor je kind kunt doen. Het is een goede beslissing geweest dat ik indertijd het profielwerkstuk van mijn zoon niet geschreven heb. “Je kind helpen met een scriptie?” Houd het beperkt tot feedback, ga niet zelf de scriptie schrijven.
Maar vergeet niet, uw kind moet zelf willen leren. Je kunt een student niet dwingen om te studeren. Het heeft geen zin uw kind te pushen naar een opleiding die hij zelf niet wil.
Een oud gezegde:

Je kunt een paard naar het water brengen… maar het niet dwingen te drinken.

De verantwoordelijkheid voor studiesucces ligt bij de student. U kunt het studiesucces van uw kind niet forceren.