Nogal wat studeren doen langer over hun opleiding. Dat is een probleem omdat het aantal jaren dat je studiefinanciering krijgt beperkt is. Studeren zonder studievertraging… hoe doe je dat?
Opleidingen vergelijken
Het gaat niet alleen om WAT je studeert, maar ook om WAAR je studeert. Ook al heet een opleiding hetzelfde, er zijn grote verschillen. Kijk eens op www.studiekeuze123.nl . Daar zie je een korte beschrijving van alle hbo en wo opleidingen. Per opleiding zie je eerst een paar alinea’s over de inhoud. Die opleidingsomschrijving wordt aangeleverd door de onderwijsinstellingen. Scroll je verder dan zie je ook ‘feiten en cijfers’. En die zijn belangrijk. Feiten met elkaar vergelijken, fact checking, geeft je veel informatie over hoe de opleiding er werkelijk uitziet. Deze feiten en cijfers zijn niet aangeleverd door de opleiding, maar door het ministerie van OCW.
Studeren zonder studievertraging, vergelijken tijdens de studiekeuze
Op Studiekeuze123 kun je op verschillende aspecten van een opleiding vergelijken. Belangrijke informatie staat in het hoofdstuk: ‘Tijdens de opleiding’. Daar vind je namelijk de cijfers over het percentage studenten dat binnen redelijke tijd het diploma haalt, cijfers vanuit het ministerie dus.
Kijk je bijvoorbeeld naar een hbo bacheloropleiding, dan weet je… dit is een opleiding die vier jaar duurt. In dit hoofdstuk zie je het percentage studenten dat, met 1 jaar studievertraging, het diploma haalt. Dat is soms echt schrikken. Want er zijn ook heel wat studenten die geen diploma halen. En ook studenten die meer dan vijf jaar nodig hebben om hun diploma te halen. Hoe hoog is het percentage dat langer dan vijf jaar nodig heeft of zelfs zonder diploma de opleiding verlaat?
Deze gegevens kun je via de knop ‘vergelijk'(geel) bewaren en via de ‘vergelijker’ kun je zo verschillende opleidingen naast elkaar zetten. Dat geeft veel inzicht. Je ontdekt dan al snel dat er grote kwaliteitsverschillen zijn tussen opleidingen. Lees ook: de beste opleidingen 2023.
Hoeveel begeleiding krijg je?
Een ander kopje op Studiekeuze123 gaat over de studenttevredenheid. Aan 300.000 studenten wordt gevraagd hoe tevreden ze zijn over de opleiding. Die uitkomsten worden verwerkt in de Nationale Studentenenquête. De uitkomsten lees je onder andere bij Studiekeuze123 onder het kopje ‘studenttevredenheid’. Een belangrijk onderwerp om de studenttevredenheid te meten is hoe de begeleiding eruit ziet. Aan de studenten is gevraagd hoe tevreden ze zijn over hun studieadviseur, docenten en hun studentendecaan.
Op een open dag en op een meeloopdag kun je natuurlijk ook vragen naar de begeleiding. En het is vooral slim dit aan studenten te vragen. Hoe makkelijk kun je praten met je studieloopbaanbegeleider of je studieadviseur? Kun je de studentendecaan goed bereiken als er problemen zijn bij ziekte of belemmeringen? Hoe vaak zie je je docenten?
Webinar: Wie kun je om hulp vragen op hbo en universiteit?
Studiefaciliteiten en planning
Studeren gaat een stuk makkelijker als je lekker kunt studeren in de bibliotheek. Het is echt super als je lesroosters kloppen en ook goed te doen zijn zodat je daardoor geen vakken mist. En soepel kunt studeren. Ook een goede vraag om aan huidige studenten van een opleiding te stellen.
En iets waar studiekiezers niet zo aan denken… Hoe vaak mag je een tentamen over doen? Het is helemaal niet zo’n probleem om eens een tentamen te missen. Het is wel fijn als je dan snel een nieuwe poging kunt wagen. Ook dit is iets om na te vragen op de open dag. Soms kun je een tentamen snel herkansen, maar het komt ook voor dat je een half jaar of langer moet wachten voordat je het tentamen opnieuw kunt maken. En dan heb je dus meteen een half jaar studievertraging. Ook op dit punt zijn er grote verschillen tussen instellingen
Studeren zonder studievertraging tijdens de opleiding
Als je al studeert heb je natuurlijk niets aan deze tips voor studiekiezers. Mijn voornaamste advies aan studenten is vooral goed te plannen. Goed plannen en regelmatig studeren is hartstikke belangrijk om studievertraging te voorkomen. Nog snel voor een tentamen de stof doorspitten? Het gaat maar weinig studenten goed af.
Mijn ervaring is dat de meeste studenten gebaat zijn bij een regelmatig rooster, regelmatig en genoeg colleges volgen en vaak contact hebben met een docent. Ook hierin zijn er grote verschillen. Opleidingen mogen namelijk zelf bepalen hoeveel lessen ze geven, dat wil zeggen hoe de verhouding contacttijd en zelfstudie is. De meeste studenten studeren sneller als ze meer contacttijd hebben. Ook zijn er niet overal evenveel docenten die je kunnen helpen. Ook dat mag een universiteit of hogeschool zelf bepalen.
Vakken volgen
Studeren op het hbo of de universiteit kun je vergelijken met boodschappen doen in de supermarkt. Een aantal basisproducten, lees basisvakken, heb je gewoon nodig. Maar net als in de supermarkt kun je op het hbo en de universiteit voor een flink deel ook zelf bepalen welke vakken je ‘in je boodschappenkar’ stopt, dat wil zeggen welke vakken je kiest. Een slimme student vraagt hierbij advies aan zijn studieadviseur of studieloopbaanbegeleider. Hij kan je adviseren over welke vakken goed bij jouw capaciteiten passen en hoe je, met andere woorden, zonder studievertraging je studiepunten haalt.
Studievertraging door bijzondere omstandigheden
Heb je studievertraging door bijzondere omstandigheden, dan is het goed dit te bespreken met de studentendecaan. Bijzondere omstandigheden zijn bijvoorbeeld ziekte van de student of een familielid, lichamelijke of psychische belemmeringen etc.
Neem zo snel mogelijk contact op met de studentendecaan. Dat is om drie redenen belangrijk: Op de eerste plaats kan de studentendecaan je wijzen op speciale voorzieningen die er zijn binnen de universiteit of hogeschool. Het is natuurlijk afhankelijk van je situatie welke voorzieningen er geregeld kunnen worden. Op de tweede plaats kan een studentendecaan je doorverwijzen naar hulpverleners binnen en buiten de onderwijsinstelling. Tenslotte kan de studentendecaan ervoor zorgen dat je langer studiefinanciering krijgt. Daar zijn natuurlijk wel regels voor bij DUO. Ook de Gemeentes kunnen iets doen voor studenten die extra ondersteuning nodig hebben. Ook met geldzaken. Heeft een student extra ondersteuning nodig, kijk dan eens op de site hoger onderwijs toegankelijk.
Heeft een student extra ondersteuning nodig, dan is het extra belangrijk in de studiekeuzefase goed te letten op de kwaliteit van de begeleiding.
Leergierige studenten! Super!
Studeren open je wereld. Als docent heb ik vaak gezien dat studenten tijdens hun opleiding bredere en andere interesses krijgen. En dat is natuurlijk ook de bedoeling van (hoger) onderwijs. Een deel van de studenten vindt kennis opdoen zo belangrijk, dat ze meer vakken gaan volgen dan ze eigenlijk persé moeten om hun diploma te halen. En dat is iets waar we als maatschappij alleen maar heel blij mee moeten zijn. We hebben nu en in de toekomst mensen nodig die breed geschoold zijn en alle kanten op kunnen. Loopt een student studievertraging op, dat wil zeggen, studeert een student langer, omdat hij zo leergierig is? Nou dan is dat iets om trots op te zijn! Sommige studenten combineren zo zelfs twee bacheloropleidingen of twee masteropleidingen tegelijkertijd. En dan studeer je inderdaad wat langer. Helemaal niet erg. Je verlaat dan je opleiding met een prachtig CV.
Studeren zonder studievertraging? Denk aan de studiefinanciering
Je krijgt maar voor een beperkt aantal jaren studiefinanciering. Dat is wel iets om rekening mee te houden.
| opleiding | lening | OV kaart | aanvullende beurs | basisbeurs |
|---|---|---|---|---|
| hbo bachelor | 7 jaar | 5 jaar | 4 jaar | 4 jaar |
| hbo + 1 jarige hbo master | 7 jaar | 5 jaar | 5 jaar | 5 jaar |
| hbo + 2 jarige hbo master | 8 jaar | 6 jaar | 6 jaar | 6 jaar |
| wo bachelor + 1 jarige master | 7 jaar | 5 jaar | 4 jaar | 4 jaar |
| wo bachelor = 2 jarige master | 8 jaar | 6 jaar | 5 jaar | 5 jaar |
| wo bachelor + 3 jarige wo master | 9 jaar | 7 jaar | 6 jaar | 6 jaar |
| wo bachelor + 4 jarige wo master | 10 jaar | 8 jaar | 7 jaar | 7 jaar |
Meer weten over studiefinanciering? Lees dan het artikel ‘studiefinanciering in het kort‘