“Mijn zoon is twee keer gestopt met de studie. De eerste studiekeuze was gewoon echt een vergissing. Na drie weken zat hij alweer thuis. De tweede keer heeft hij het een paar maanden volgehouden. Maar nu blijkt dat hij zijn studiepunten niet haalt. Twee keer gestopt met de studie… Wat nu?”
Stoppen met de studie
Heel wat studenten stoppen met de studie. Soms omdat ze het niet meer zien zitten. Soms omdat ze te weinig studiepunten halen. De aantallen ‘stoppers’ zijn angstwekkend hoog. 20-30% van de eerstejaars stopt met de opleiding. Dit is een gemiddelde. Er zijn grote verschillen. Wat zijn de oorzaken en wat kun je als ouder doen?
Vrijwillig stoppen
Een flink deel van de ‘stoppers’, houdt het in de eerste studieweken al voor gezien. De uitvallers zeggen: ‘De studie was anders dan ik me had voorgesteld’, ‘ik was toch niet zo gemotiveerd’, ‘ de studie viel tegen’. Ook zeggen nogal wat uitvallers: ‘Ik heb te weinig begeleiding gehad’ en ook: ‘Er werd veel reclame gemaakt voor deze opleiding. De voorlichting die ik heb gekregen klopte niet met de werkelijkheid.
Gedwongen stoppen, bindend studieadvies niet gehaald
Bij iedere opleiding moet je in het eerste studiejaar een minimaal aantal punten halen. Dat heet Bindend Studieadvies (BSA). Haal je het Bindend Studieadvies niet, dan moet de student stoppen met de opleiding. Hij mag dezelfde opleiding op het hetzelfde instituut niet over doen.
Voorkomen is beter dan genezen
Een goed studiekeuzeproces is de beste voorbereiding op studeren. Een goed studiekeuzeproces kost veel tijd, minimaal 1,5 schooljaar. Tijdens een goed studiekeuzeproces moet de studiekiezer veel opleidingen en instituten vergelijken. Dat kan online. Dat moet ook ‘in het echt’. Het is goed om minimaal vier Open Dagen en ook meerdere meeloopdagen te bezoeken. De studiekiezer moet zich vooral focussen op het vinden van de studie die bij hem past. Een studie die bij past is belangrijker dan de stad, het instituut, de baankans of het toekomstige startsalaris.
Uitvalpercentages, student tevredenheid, begeleiding
Ik adviseer ouders vooral ook te kijken naar de ‘cijfers’ achter de opleidingen, de studiebijsluiter. Hoeveel studenten vallen er gemiddeld uit in het eerste studiejaar? Hoe is de begeleiding geregeld? Hoeveel uur krijgt de student les? Welke vakken krijgt hij in het eerste jaar? Liggen die hem wel? Past dit bij zijn verwachtingen?
Als ouder kritisch meekijken
U kunt veel van deze gegevens vinden op bijvoorbeeld www.studiekeuze123.nl of www.kiesjestudie.nl. U kunt er ook naar vragen op de Open Dag van de instelling. Hoewel de student natuurlijk zijn opleiding kiest, kan het geen kwaad om kritisch met uw zoon of dochter mee te kijken. Jongvolwassenen zijn doorgaans heel positief over zichzelf. Ze kunnen zich niet voorstellen dat zij bij de uitvallers horen.
Vergissen is menselijk
Ik hoor vaak studenten zeggen dat ze veel hebben geleerd van de eerste verkeerde studiekeuze. Dan is zo’n eerste verkeerde studiekeuze op zich ook geen ramp. Als de student er iets van geleerd heeft over zichzelf kan er een volgende keer een goede studiekeuze komen.
Doris: Ik had gekozen voor ‘Voeding en Gezondheid’, maar deze studie bevatte toch teveel bèta-vakken. Ik ben toen intensief na gaan denken over mezelf. Daarna ben ik tot de goede studiekeuze gekomen. Jammer van dat jaar, maar ik heb er veel van geleerd. Ik ben nu bijna klaar met de studie ‘Gezondheid en Maatschappij’.
Opnieuw beginnen met het studiekeuzeproces
De student moet na een verkeerde studiekeuze weer intensief nadenken over zichzelf: Wat wil ik, wat kan ik, wie wil ik worden, wat hoort bij mij, wie kan me daarbij helpen? Ik raad studenten aan de rest van het schooljaar te beschouwen als een soort tussenjaar en daar plannen voor te maken.
Vijf wezenlijke studiekeuzevragen op basis van onderzoek van Marinka Kuijpers
De tijd goed gebruiken!
Probeer uw zoon of dochter te stimuleren de resterende tijd van het schooljaar goed te gebruiken. Het is verstandig minimaal vier Open Dagen te bezoeken bij verschillende instellingen. Daarna volgen meerdere meeloopdagen. Informatie zoeken over andere opleidingen op het internet kan ook heel erg helpen. Jongeren leren ook van een tijdje werken. Ik ken nogal wat jongvolwassenen die na zo’n periode toch weer gemotiveerd aan een opleiding beginnen. Soms is dat een opleiding op een ander niveau bijvoorbeeld associate degree. Een jongere moet zich ook afvragen of hij echt wel fulltime wil studeren. een combinatie van studeren en werken kan natuurlijk ook.
Zelfkennis
Voordat uw zoon of dochter hieraan begint is het vooral belangrijk er achter te komen wat er verkeerd is gegaan. Waarom was de studiekeuze verkeerd. Waarom zijn er te weinig studiepunten gehaald? De studieadviseur of studieloopbaanbegeleider van de hbo of universiteit kan hier iets over zeggen. Ook is het goed weer contact te zoeken met de decaan van de middelbare school. Sommige studenten hebben baat bij de hulp van een studiekeuzeprofessional. De decaan kent er meerdere in uw regio.
Twee keer gestopt met de studie
Er zijn zelfs studenten die zich twee keer vergissen. Dan ben je als ouder echt ongerust. Is uw zoon of dochter twee keer gestopt met de studie, dan is het extra belangrijk veel aandacht te schenken aan het keuzeproces. Wat wil uw zoon of dochter met zijn of haar toekomst?
Een moeder: Het idee dat mijn zoon weer een jaar niks gaat doen! Dat kan en wil ik niet opbrengen.
Hoe moeilijk dat ook is… probeer uw kind niet teveel te pushen in een bepaalde richting. Wat u wel kunt doen is goede en strikte afspraken maken over hoe hij zijn tijd invult. En op welke manier hij nadenkt over zijn toekomst.
Twee keer gestopt met de studie? Werken? Eigen bedrijf? Studeren?
Is uw kind twee keer gestopt met de studie, dan is zelfonderzoek extra belangrijk. Daar is misschien ook extra hulp bij nodig. Deskundigen als de studieloopbaanbegeleider op de hbo of universiteit en ook de decaan van de oude school kunnen daarin de weg wijzen.
Ik raad ook aan echt breed te kijken. Is studeren écht de enige optie? Past het niveau waarop de student heeft gestudeerd wel bij hem? Moet hij niet eerst een paar jaar werken? Of is een eigen bedrijf een optie?
Twee keer gestopt met de studie? De jongvolwassene is zelf verantwoordelijk
Helaas is het uiteindelijk de verantwoordelijkheid van de jongvolwassene na te denken over zijn toekomst. U kunt met hem meedenken en als nodig wat structuur aanbieden. Maar hij is zelf verantwoordelijk. Er is een gezegde: … Je kunt een paard naar het water brengen, maar het niet dwingen te drinken’. Dat geldt ook voor uw kind. U kunt goede leefomstandigheden voor hem aanbieden…maar hij moet zelf zijn kansen willen benutten.
Twee keer gestopt met de studie? Het komt haast altijd goed
Tijdens mijn lange onderwijservaring heb ik veel jonge mensen zien worstelen met het nadenken over hun toekomst. Soms duurt het lang voordat ze eruit zijn. Maar.. haast alle jongeren vinden uiteindelijk wel hun weg. Dat is niet altijd met een afgeronde studie en een diploma op zak. Maar het gaat uiteindelijk om een toekomst waar ze gelukkig mee zijn.