‘Hoe lang mag je studeren op een hbo of universiteit?’ Een vaker terugkerende vraag bij webinars en ouderavonden over studiekeuze. Belangrijk om te weten vanwege beperkte geldigheid van studiepunten, recht op studiefinanciering en het plan voor invoering van een langstudeerboete.
Studiepunten en Bindend Studieadvies
In het eerste studiejaar op de universiteit en veel hbo’s moeten studenten een bepaald minimum aantal studiepunten halen. Haal je die minimum hoeveelheid niet, dan moet je stoppen met die opleiding op dat instituut. Je mag de opleiding ook niet binnen drie jaar overdoen. Bindend Studieadvies heet dat.
Haal je de minimum hoeveelheid studiepunten, dan mag je doorgaan kunt dan langer over de studie doen dan de officiële tijd die ervoor staat. Voor een bachelor op het hbo is dat 4 jaar. Een universitaire bachelor duurt officieel 3 jaar. Na beide kun je een master doen, die meestal 1 of 2 jaar duurt.
Hoe lang mag je studeren op een hbo of universiteit?
Veel studenten doen langer over de studie dan de officiële tijd die ervoor staat. Ongeveer de helft van de hbo-ers haalt met minder dan een jaar vertraging het bachelor diploma. Op universiteiten geldt dit voor ongeveer 3 van de 4 studenten. Een switch in het eerste jaar is hier niet meegerekend.
Terug naar de vraag ‘Hoe lang mag je studeren?’ Zo lang als je wilt nadat je het Bindend Studieadvies hebt gehaald. Maar… studiepunten zijn niet eeuwig geldig. Dat heeft vooral te maken met veranderingen in de kennis en ook veranderingen in de opleiding.
Kennis veroudert
Stel je leert de nieuwste ICT inzichten in een bepaald vak. Daar krijg je een bepaald aantal studiepunten voor. Die blijven echt wel een paar jaar geldig. Maar na een tijdje is die ICT kennis verouderd en dan zijn die punten niets meer waard.
In het reglement van de onderwijsinstelling vind je exact hoe lang de studiepunten geldig blijven. De instelling mag zelf bepalen hoe lang een resultaat geldig blijft. Studeer je langer, dan loop je het risico dat punten die je in je eerste jaar hebt gehaald, ondertussen niet meer geldig zijn.
Hoe lang mag je studeren? Je portemonnee
Studeren is duur. Het wettelijk collegegeld voor een voltijd studie is komend jaar 2530 euro. Gelukkig is er studiefinanciering. Een student krijgt een OV kaart, een basisbeurs en onder bepaalde omstandigheden een aanvullende beurs. Hiernaast kan een student lenen. Dit kan allemaal als je voor je dertigste begint met je studie. Begin je na je dertigste, dan mag je nog wel studeren, maar hebt geen recht meer op studiefinanciering.
Hoe lang krijg je studiefinanciering?
Een student krijgt niet een onbeperkt aantal jaren studiefinanciering. Het aantal jaren basisbeurs en eventuele aanvullende beurs geldt precies voor de officiële lengte van de studie:
| opleiding | lening | OV kaart | aanvullende beurs | basisbeurs |
|---|---|---|---|---|
| hbo bachelor | 7 jaar | 5 jaar | 4 jaar | 4 jaar |
| hbo + 1 jarige hbo master | 7 jaar | 5 jaar | 5 jaar | 5 jaar |
| hbo + 2 jarige hbo master | 8 jaar | 6 jaar | 6 jaar | 6 jaar |
| wo bachelor + 1 jarige master | 7 jaar | 5 jaar | 4 jaar | 4 jaar |
| wo bachelor = 2 jarige master | 8 jaar | 6 jaar | 5 jaar | 5 jaar |
| wo bachelor + 3 jarige wo master | 9 jaar | 7 jaar | 6 jaar | 6 jaar |
| wo bachelor + 4 jarige wo master | 10 jaar | 8 jaar | 7 jaar | 7 jaar |
Er wordt uitgegaan van de officiële duur van de masteropleiding zoals die bij DUO geregistreerd staat. Dat geldt voor hbo en wo master. Vraag dit na op je instituut. En vraag dit ook goed na bij DUO. Er zijn veel regeltjes. DUO is de expert.
Hoe lang mag je studeren? De praktijk
Het aantal studenten dat er langer over doet verschilt erg per opleiding. Bijvoorbeeld: Op de driejarige wo bacheloropleiding biologie in stad X haalt 47% van de studenten het diploma binnen vier jaar. In stad Y is dat 50%. In stad Z is dat 59%. En op een andere universiteit weer 60%. Best grote verschillen.
Kwaliteit van de opleiding
Die verschillen hebben te maken met een aantal zaken te maken: Hoe is alles georganiseerd? Kun je vaak hertentamens doen? Hoe is de kwaliteit van de docenten? Hoeveel begeleiding is er? Het is goed dit te vergelijken als je nog met de studiekeuze bezig bent. Dit kan bijvoorbeeld op Studiekeuze123 maar ook in de Keuzegids. Het heeft allemaal te maken met kwaliteit. Ze noemen deze bundeling van gegevens: studiebijsluiter. Net als bij medicijnen weet je na het lezen van de bijsluiter ‘wat er in zit’.
De langstudeerboete
Studenten die langer over de studie doen dan de officiële duur die ervoor staat, zullen dit zonder basis- en eventuele aanvullende beurs moeten doen. En de nieuwe regening heeft plannen om met ingang van collegejaar 2026/2027 een langstudeerboete in te voeren. Studenten die meer dan een jaar uitlopen moeten dan 3000 euro betalen bovenop het collegegeld.
Dit artikel is deels gemaakt door Hermien Miltenburg