Tussenjaar ja of nee?

Een tussenjaar ja of nee? Een van de meest voorkomende vragen op dit moment op ouderavonden. Ik zet graag een paar argumenten voor en tegen een tussenjaar op een rijtje.

80% van de jongeren gaat meteen studeren na het halen van het havo of vwo diploma. Soms nemen ze eerst een tussenjaar, en gaan daarna studeren. Sommigen wachten met de studie wat langer of doen dan aanvullende cursussen naast een baan.

Tussenjaar ja of nee? Nee!!!!??? Angst voor niks doen

Soms schrikken ouders als hun kind met het idee komt een tussenjaar te nemen. En dat kan ik begrijpen. Dat was mijn reactie ook toen mijn zoon met dat idee kwam. Mijn angst: ‘komt er dan nog wel iets van studeren terecht?’ Later ontdekte ik dat deze angst bij meerdere ouders leeft. En mijn tweede beeld: ‘Een zoon die een jaar lang in zijn nest ligt te niksen. Daar schiet je toch niets mee op?’
Er zijn zeker risico’s verbonden aan een tussenjaar. Maar er is ook kennis over hoe je de risico’s van een tussenjaar kunt beperken. De angst voor een jaar ‘niks doen’ is realistisch. Duidelijk is dat je een tussenjaar goed moet plannen. En moet bespreken met elkaar. Ook de schooldecaan kan hierover advies geven. Of je leest de uitgebreide informatie van het TussenjaarKenniscentrum.
Verderop in dit artikel geef ik tien tips voor een waardevol tussenjaar gericht op een gemotiveerde studiekeuze.

Tussenjaar ja of nee? Ja!!!??? Financiële redenen

De studiefinanciering gaat veranderen. De basisbeurs komt terug. Maar die verandering gaat pas in per september 2023. Jongeren die in september 2022 gaan studeren krijgen deze basisbeurs het eerste jaar niet. De plannen zijn nog niet goedgekeurd door de Tweede Kamer. Maar zoals het er nu uitziet, kunnen alle studenten straks gebruik maken van de basisbeurs. Ook de studenten die in september 2022 gaan studeren. Zij krijgen dan de basisbeurs vanaf september 2023. Ze missen dan een jaar basisbeurs. Maar hoe erg is dat?

Hoe gaat de basisbeurs er uit zien?

Zoals gezegd is er nog geen uitspraak in de Tweede Kamer. Maar waarschijnlijk gaat de studiefinanciering voor het Hoger Onderwijs er vanaf september 2023 er als volgt uitzien (lees ook studiefinanciering in het kort):

1. Iedereen (Nederlander en jonger dan 30) kan geld lenen.
2. Sommige studenten krijgen een aanvullende beurs. Dit is afhankelijk van het inkomen van de ouders.
3. De OV reiskaart blijft bestaan.
4. Een student op kamers krijgt €255,- per maand basisbeurs. Een student die bij zijn ouders woont €91,- per maand.

Is de basisbeurs een gift?

Studeer je binnen 10 jaar af met een diploma, dan zijn de OV kaart, de basisbeurs en eventueel aanvullende beurs een gift. Haal je je diploma niet binnen die tijd, dan moet je alles terugbetalen.
Het is dus erg belangrijk dat je zeker weet dat je wilt studeren, wat je wilt studeren en dat je dit ook afmaakt. Een bacheloropleiding op het hbo duurt vier jaar, op de universiteit drie jaar. Die moet je dus binnen 10 jaar afronden. Ga je daarna een masteropleiding doen, dan heb je daar opnieuw 10 jaar de tijd voor.

Korting op het collegegeld? Compensatie?

Op dit moment is het collegegeld ruim €2100,- per jaar. Studenten die in september 2022 beginnen met studeren krijgen 50% korting als ze voor het eerst aan een studie beginnen. Studenten die een lerarenopleiding volgen krijgen deze korting ook voor hun tweede studiejaar.
Deze korting is ingevoerd om de gevolgen van het leenstelsel te verzachten. Maar bestaat deze korting ook in september 2023 ook nog? Er is sprake van deze korting af te schaffen om daarmee meer studenten in aanmerking te laten komen voor de aanvullende beurs.
De snelle rekenaar concludeert dan heel snel dat het voor een thuiswonende student niet uitmaakt of hij in september 2022 of in september 2023 gaat studeren. Tenminste als je alleen naar het geld kijkt. En de korting inderdaad in september 2023 verdwijnt.
Daar komt nog bij dat studenten die onder het leenstelsel vallen, dus iedereen die nu of per september 2022 studeert, een beetje gecompenseerd wordt namelijk met €359,- per studiejaar. En houd er rekening mee… Een student die later begint met zijn studie heeft ook later het inkomen van een afgestudeerde. (Wat verdien ik na afstuderen op het hbo? Wat verdien ik na afstuderen op de universiteit?)
Een tussenjaar nemen om financiële redenen vind ik echt geen goed idee.

Tussenjaar ja of nee? Neem de beslissing op inhoudelijke gronden

Er zijn genoeg inhoudelijke redenen om geen tussenjaar te nemen:

• Je weet precies wat je wilt gaan studeren
• Je weet precies waar je wilt gaan studeren
• Je weet precies op welk niveau je wilt gaan studeren, hbo of universiteit
• Je hebt meerdere open dagen, meeloopdagen en proefstudies gedaan
• Je hebt de kwaliteit van de opleiding goed onderzocht
• Je weet dat dit interessegebied je passie heeft
• En je hebt zin om te gaan studeren.

Heb je één of meerdere van deze zaken nog niet gedaan? Maak je dan een gemotiveerde studiekeuze?

Vijf wezenlijke studiekeuzevragen op basis van onderzoek van Marinka Kuijpers

Tussenjaar ja of nee? Argumenten voor een tussenjaar

Er zijn ook veel argumenten juist wél een tussenjaar te nemen:

• Je hebt nog niet voldoende tijd en energie in de studiekeuze gestopt
• Je hebt heel hard gewerkt om je diploma te halen en bent nu toe aan ‘even iets anders’
• Je weet niet óf je wilt studeren en/of wát je wilt studeren
• Je wilt een deel van een jaar vrijwilligerswerk doen, reizen, ontdekken wie je bent
• Je wilt eerst wat geld verdienen zodat je straks minder hoeft te lenen voor je studie
• Je hebt niet alle schoolvakken gehaald
• Je hebt het verkeerde profiel en wilt dit aanpassen
• Je wilt je CV verrijken om in aanmerking te komen voor een studie met een numerus fixus.

En nog veel meer argumenten..

Begin niet aan een studie als je nog erg twijfelt

Mijn advies: Begin niet aan studeren als je niet zeker bent van je keuze. Heb je nog geen idee binnen welk interessegebied je wilt gaan studeren, doe het dan ook niet. Neem dan een jaar langer de tijd om te ontdekken wat bij je past.
Tip voor ouders: Help je kind hier gericht mee. Voor ouders heb ik tien tips geschreven om een goed plan voor een tussenjaar te maken. Een tussenjaar gericht op een goede studiekeuze. Op de tussenjaarbeurs van 20 april (19.15-19.45) vertel ik hier meer over.

Tien tips voor een tussenjaar gericht op studiekeuze

1: Spring niet in het diepe
2: Echt wel studeren?
3: Focus
4: Meelopen
5: Iets bijzonders?
6: Begeleiding nodig?
7: Chillen.
8: ‘Zomaar’ een baantje?
9: Studie voor het leven?
10: Zelfreflectie: Denk heel goed na over jezelf.