Tussenjaar… zorg of zegen?

Steeds meer jongvolwassenen kiezen voor een tussenjaar. Ongeveer 20% van de havisten en vwo’ers kiest voor een jaartje ‘iets anders’. Maar komt er nog wel iets van de studie terecht na een jaartje ‘freewheelen’. Welk advies geef je je kind als hij thuiskomt met de mededeling: ‘ik ga een tussenjaar doen’ . Na een tussenjaar lukt het de meeste studenten een goede studiekeuze te maken. Dan moet het tussenjaar natuurlijk wel goed ingevuld worden. Hoe? Daarover gaat dit artikel.

Een tussenjaar… komt er nog iets van studeren terecht?

Kiest uw zoon of dochter voor een tussenjaar, vraag dan goed door naar de motivatie. Vaak zal een student kiezen voor een tussenjaar omdat hij gewoon geen goede studiekeuze kan maken. Sommige studenten vinden eigenlijk alles wel leuk. Maar welke opleiding past nu het beste?
Er zijn regelmatig ouders die met de handen in het haar zitten als hun kind echt geen studiekeuze kan maken. Soms levert dit veel ‘studiekeuzestress’ op bij de aanstaande student én de ouders.

Studiekeuzestress

Het eindexamen nadert en toch is de studiekeuze nog niet gemaakt. Ga onder die omstandigheden niet geforceerd een studiekeuze afdwingen. Een jaar de tijd nemen om meer te leren over jezelf kan een student enorm helpen. Mijn advies aan studenten: houd wel de focus op studiekeuze. Bezoek Open Dagen, doe meeloopdagen, houd contact met de decaan, ga eens praten met studenten van een opleiding die je wel wat lijkt.. allemaal adviezen die u ook aan uw kind kunt geven.
Na een tussenjaar weer starten met ‘naar school gaan’ valt voor de meeste studenten niet mee. De eerste weken moeten ze er echt weer ‘inkomen’. Dat lukt meestal heel goed. Het besef een goede studie te hebben gekozen helpt studenten weer in een studieritme te komen.

Hoe vul je een tussenjaar op een goede manier in?

Van een jaar lanterfanten wordt niemand wijzer. Bespreek met uw kind hoe hij zijn tussenjaar in wil vullen. De meeste studenten kiezen voor en combinatie van eerst werken en dan reizen.
Werkervaring opdoen, al is het ‘vakkenvullen’, is altijd zinvol. Nogal wat studenten ontdekken dat het werk dat je kunt krijgen met een havo of vwo diploma niet is was ze willen. Dat helpt om gemotiveerd naar vervolgopleidingen te kijken.  Natuurlijk is het geld dat verdiend wordt een belangrijk motief. Reizen naar  verre landen, nieuwe culturen leren kennen, andere talen leren spreken! Voor veel jonge mensen een ideaal dat ze echt willen verwezenlijken. Een student kan zelf een wereldreis bedenken, samenstellen en organiseren. Dat is een heel leerzaam proces dat heel wat organisatie en uitzoekwerk vereist. Er zijn ook organisaties die wereldreizen voor studenten aanbieden.

Heel iets anders doen

Vrijwilligerswerk doen in de sector van je keuze kan helpen om te kijken of dit echt is wat je wilt. Je kunt natuurlijk ook een heel ander soort vrijwilligerswerk doen om te ervaren hoe dat is. Zo leer je weer hele nieuwe kanten van jezelf kennen.
Een taal leren, schoonheidsspecialiste worden, duikbrevetten halen… Sommige aanstaande studenten gebruiken hun tussenjaar om een korte opleiding te volgen. Dit is niet hun uiteindelijke studiekeuze maar geeft wel ruimte om over de toekomst na te denken en ondertussen de studievaardigheden niet te verleren.
Een brede opleiding volgen kan ook een oplossing zijn als de studiekeuze niet gemaakt kan worden. Steeds meer universiteiten en hoge scholen hebben dit soort mogelijkheden. Wageningen University heeft een Oriëntatiejaar Life Sciences. Dit is geen tussenjaar, maar het studiekeuzeprobleem wordt wel opgelost.

Tussenjaar… nu of nooit?

Is een tussenjaar iets dat je echt na je middelbare school moet doen?
Nee, steeds meer studenten kiezen ook voor een tussenjaar sinds het bachelor-master systeem bestaat. Wil je na je bachelor een master doen, dan begin je eigenlijk aan een nieuwe opleiding. Dit is ook een heel goed moment om een wereldreis te maken. Ook zijn er veel studenten die kiezen voor een internationale stage. Dan maak je een wereldreis tijdens je opleiding.

Wat kunt u als ouder doen?

Kiest uw zoon of dochter voor een tussenjaar? Sommige jongvolwassenen hebben daar wel wat ondersteuning bij nodig. Maak samen bijvoorbeeld een schema van het tussenjaar. Wat gebeurt er in welke maand? Maar vooral afspraken over het studiekeuzeproces. Wordt een tussenjaar goed gebruikt, dan is dat een waardevolle ervaring. Na een goed ingevuld tussenjaar volgt er haast nooit meer een verkeerde studiekeuze.

Filmpje op youtube over een tussenjaar voor ouders en studenten