Wat als je (even) niet wilt studeren?
Door Hermien Miltenburg
Van je vierde tot en met je vierentwintigste naar school? Niet iedere jongere ziet dit zitten. Wat als je (even) niet wilt studeren? Of als je al een tijdje studeert maar dit even wilt onderbreken? Er zijn heel wat alternatieven.
9% van de jongeren kiest voor werken na havo of vwo, 10% voor een tussenjaar
Is studeren wel zo vanzelfsprekend?
Iedereen gaat ervan uit dat je na de havo of het vwo doorstudeert. Maar dat hoeft natuurlijk niet. Een leerling is niet meer leerplichtig als hij een havo of vwo diploma heeft. Ook al ben je nog geen 16, je hoeft dan niet meer naar school. Want een havo of vwo diploma is een ‘startkwalificatie’. Na je havo of vwo kun je je studie, als je dat wilt, onderbreken.
Persoonlijk vind ik het heel belangrijk dat je, ook na de havo of het vwo, doorgaat met leren. En dan niet alleen de paar jaar studie nadat je een diploma hebt gehaald, maar een heel leven lang. Dat doorgaan met leren kan op veel manieren. Het is voor de hand liggend dat een leerling na havo of vwo naar een hbo of universiteit gaat, maar het is zeker niet de enige weg. En het hoeft ook niet meteen. Ik raad jongeren aan pas te beginnen met studeren als ze het gevoel hebben dat dit ook echt is wat ze willen. Want studeren hoeft niet meteen na de middelbare school. En het hoeft ook niet zonder onderbreking.
Nog niet rijp om te kiezen? Wat als je even niet wilt studeren?
Sommige jongeren die nog niet meteen gaan studeren, kiezen voor een tussenjaar. Een tussenjaar kun je op veel manieren invullen. Meer informatie hierover vind je op het Tussenjaarkenniscentrum. Het beeld bestaat dat jongeren, die kiezen voor een tussenjaar, een wereldreis gaan maken. In werkelijkheid is dat maar een-derde van de tussenjaarstudenten. De meesten gebruiken dat jaar om zich te oriënteren op de toekomst. Wat past bij mij? Ze gaan werken na havo of vwo of volgen een tussenjaarprogramma. Er zijn ook studenten die al op een bachelor op masteropleiding zitten die, om wat voor reden dan ook, hun studie een tijdje onderbreken. Dat kan ook. En wordt ook steeds meer gedaan.
Eigen bedrijf
Een deel van de jongvolwassenen kiest ervoor een eigen bedrijf te starten. Dat kan al als ze nog op de middelbare school zitten. Maar ook tijdens de studie starten jongeren een eigen bedrijfje. Of ze zien dit als alternatief voor het zitten boven boeken waar ze voor hun gevoel toch niets van leren. Natuurlijk zijn er ook afgestudeerden die een eigen bedrijf opzetten. Jongeren kunnen daar hulp bij krijgen. Een voorbeeld is Starthub Wageningen. Hier kunnen studenten en afgestudeerden hun ondernemerscompetenties ontwikkelen. Ook de Kamer van koophandel doet veel voor beginnende ondernemers. Maar er zijn veel meer voorbeelden. Michiel Wismans wees mij onder andere op Rockstart. Maar hij heeft nog meer te vertellen over ondernemerschap voor jongeren.
Niet blind in ondernemerschap stappen
Michiel Wismans: “De meeste studenten stappen natuurlijk niet blind in een ondernemersavontuur. Voor velen is een studiebreak van een (half) jaar een prima manier om te kijken of hij of zij het ‘gat in de markt’ kan vinden. En te ontdekken of er een ondernemer in hem of haar schuilt. Met de Nederlandse Ondernemers Academie denken we hier een mooi programma voor te hebben. Een programma waar jongvolwassenen primair worden geïnspireerd. Wij gaan niet beloven dat je na ons programma ‘het gat in de markt hebt ontdekt’ of opeens weet hoe je het nieuwe Coolblue start. Maar na onze boost heb je wel antwoord op vragen als: Past ondernemen in welke vorm dan ook wel/niet bij mij? Hoe wil ik verder leren en doorgroeien? In welke aspecten van het ondernemerschap ben ik goed en waar kan ik zeker nog meer ondersteuning bij gebruiken?”
Wat als je nog even niet wilt studeren? Een MOOC?
Nog niet zo bekend, maar sterk in opkomst, is het zelfstandig leren via een MOOC. MOOC’s zijn gratis online cursussen die ontwikkeld zijn door de meest gerenommeerde universiteiten ter wereld. Iedere universiteit kies daarbinnen haar eigen specialisme. Je kunt zo’n MOOC helemaal volgen, maar ook een deel. Meer infomatie over MOOC’s. Het volgen van een MOOC kan ook een manier zijn om je te oriënteren op een wetenschapsgebied. Is dat werkelijk zo interessant als je denkt?
Even niet studeren? is dat verstandig?
Ouders vinden het vaak angstig als hun kind kiest voor ‘even niet studeren’. Komt er dan nog wel iets terecht van de studie en van de toekomst. Een heel begrijpelijke angst. Toch blijkt uit onderzoek dat ongemotiveerd kiezen voor een studie eigenlijk geen zin heeft. De kans op uitval is groot. Op zich is uitvallen in je studie niet zo’n ramp als je daarna ontdekt wat dan wél bij je past. Maar uitval en ‘op de bank blijven hangen’ met het gevoel gefaald te hebben, dat is helemaal niet fijn. Dat kun je maar beter zien te voorkomen.
Lees ook:
Stoppen met de studie en opnieuw beginnen