Afspraken tussen hbo en universiteit over doorstroom

Er zijn afspraken tussen hbo en universiteit over doorstroom vanuit de hbo bachelor naar een universitaire master. Sommige hbo’s en universiteiten hebben het makkelijker gemaakt om de doorstroom te vergemakkelijken. Shirin Nijstad profiteerde daarvan.

Shirin Nijstad

Afspraken tussen hbo en universiteit over doorstroom, het verhaal van Shirin

‘Ik heb op Hogeschool Van Hall Larenstein Voedingsmiddelen gestudeerd. En nu doe ik een universitaire master Food Technology bij Wageningen University & Research.’ Ik ben benieuwd naar haar verhaal. Vooral ook omdat ik als oudervoorlichter veel vragen krijg over de doorstroom van hbo naar universiteit. Ze vertelt ook dat de doorstroom relatief makkelijk ging omdat er afspraken waren tussen haar hbo en de universiteit. Daar wou ik meer over weten.

Twee soorten bacheloropleiding, twee soorten masteropleiding

Er zijn in Nederland, en eigenlijk bijna overal op de wereld, twee soorten hoger onderwijs. Er is een aanpak die je opleidt tot hoogopgeleide professional (hbo) en een aanpak die je opleidt tot wetenschapper (wo, universiteit). Bijna overal worden deze twee soorten onderwijs gegeven binnen één instituut. Je kiest een bepaald interessegebied en vervolgens je niveau. In Nederland zijn hbo en de universiteit aparte instituten. (Lees meer hierover in het artikel van Daniëlle Vogels over hbo en wo)

Vooral overeenkomsten, maar ook verschillen

Er zijn vooral veel overeenkomsten tussen hbo en wo (universitair) maar er zijn ook verschillen (Lees: Past wetenschappelijk onderwijs bij mij?). Het doel van het onderwijs is een groot verschil. En ook de werkwijze is anders. Op de universiteit leer je nieuwe kennis te ontwikkelen, op het hbo leer je kennis toe te passen binnen je beroep.
Maar, zoals Daniëlle Vogels zegt in bovenstaand artikel, dit is niet altijd zo zwart-wit. Er zijn ook verschillen tussen universiteiten onderling. En tussen hbo’s onderling.

Er zijn twee soorten bacheloropleiding. Na de vierjarige bachelor (hbo) ben je een hoogopgeleide professional. Na de driejarige bachelor (universiteit) ben je een een aanstaande onderzoeker. Je universitaire opleiding is pas compleet als je ook een masteropleiding hebt gedaan. Die duurt meestal 1 of 2 jaar, afhankelijk van het onderwerp. Je kunt ook na een vierjarige bachelor naar een universitaire master. Dan zijn er wel toelatingseisen. Er zijn ook masteropleidingen op het hbo. Die worden meestal gevolgd door mensen met werkervaring.

Afspraken tussen hbo en uni over doorstroom

Er zijn bijna altijd toelatingseisen voor een universitaire master. Maar sommige hogescholen en universiteiten hebben afspraken gemaakt over de doorstroom. Dat is heel handig voor studenten die na hun hbo bachelor nog door willen studeren. Soms kun je ook binnen het hbo een voorbereidende minor volgen. Dat zijn vakken die je voorbereiden op een wetenschappelijke masteropleiding. Soms is er ook een speciaal programma op de universiteit voor hbo bachelors die instromen in een masteropleiding. Dit programma gaat dan bijvoorbeeld over academische vaardigheden die je nodig hebt op de universiteit.
Zijn er geen afspraken over doorstroom, dan doet de student er goed aan al in zijn tweede of derde hbo jaar contact te zoeken met de universiteit. Dan kan hij al tijdens zijn bachelor werken aan de verplichte toelatingseisen. Dat kan ook nadat je je bachelor hebt afgesloten. Dat heet dan ‘pré-master‘. Dit kost je dan meestal wel een paar maanden.

Meer over de studiekeuze van Shirin

‘Ik heb voedingsmiddelentechnologie gestudeerd bij Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden. Maar het was wel een lange weg voordat ik daar was.  

Ik  ben zelf op zoek gegaan was naar studies. Eigenlijk kwam ik voor de voorlichting van een andere studie. Die was wel in hetzelfde vakgebied, maar meer gericht op marketing. In het lokaal ernaast werd  voorlichting over voedingsmiddelentechnologie gegeven. En dat leek me veel leuker. Deze voorlichting was bij de HAS in Den Bosch. Vervolgens kwam ik er achter dat dezelfde studie ook in Leeuwarden gegeven werd, bij Hogeschool van Hall Larenstein.

Ik twijfelde nog tussen drie studies, de ALO (lerarenopleiding Lichamelijke opvoeding), Industrieel Productontwerpen en Voedingsmiddelentechnologie. Ik heb toen in overleg met mijn ouders, en na een extra gesprek met een docent van de opleiding, besloten om Voedingsmiddelentechnologie te gaan doen in Leeuwarden.

Afspraken tussen hbo en universiteit over doorstroom, de doorstroom van Shirin

Tijdens mijn laatste hbo jaar voelde ik dat ik nog niet uitgeleerd was. Ik wou echt meer weten over mijn vak. Ik realiseerde me dat ik echt mijn vak nog ‘dieper en breder’ wou ontdekken. En de doorstroom vanuit mijn hbo naar de universiteit was goed geregeld.’

Soepele doorstroom

‘Een aantal van mijn hbo docenten had zelf gestudeerd op Wageningen University & Research (WUR) dus zij wisten goed wat me te wachten stond. Als ik wou kon ik hen advies vragen. Mijn cijfers waren ook in orde. Ik moest namelijk een 7 gemiddeld hebben. Ik had natuurlijk ook kunnen gaan werken. Maar mijn behoefte aan verdieping won het. Ik ben naar Wageningen gegaan.’

Onderzoek is anders

‘Op de universiteit waren veel dingen hetzelfde. Maar er zijn ook verschillen. Op het hbo was ik meer bezig met het creëren van een bepaald voedingsmiddel. En ik onderzocht hoe een bepaald product in elkaar zit. Het onderzoek was makkelijker te plaatsen in de context van de wereld. Wat je er praktisch aan hebt, zal ik maar zeggen. Op de universiteit gaat het in mijn studie meer over wat er gebeurt tussen moleculen. En het is ook de bedoeling dat ik met niet alleen verdiep in bestaande wetenschap, maar ook zélf nieuwe wetenschap ontwikkel.

Overeenkomsten

‘Er zijn ook overeenkomsten. Je moet een aantal vakken volgen en daarvoor krijg je studiepunten. Die studiepunten krijg je als je een bepaald tentamen haalt of een practicum goed afsluit. Elk jaar kun je 60 studiepunten halen en heb je 4×60 studiepunten, dan krijg je je bachelordiploma op het hbo. Op de universiteit is dat vergelijkbaar. Maar dan moet je 3×60 studiepunten halen. De universitaire bachelor duurt namelijk drie jaar.
Ik doe nu de tweejarige master Food Technology. Ik moet nu 2×60 studiepunten halen om mijn master af te sluiten.’

Geen druk

‘Gelukkig hebben mijn ouders geen druk op me gezet. Ik zat op de havo maar ze hebben me nooit gepusht naar het vwo te gaan. En ook deze universitaire master was helemaal mijn idee. Ik merk dat er best wel ouders zijn die hun kind, soms onbewust, wél onder druk zetten om telkens een stapje ‘hoger’ te gaan. In mijn familie merkte ik dat ook wel. En dat is heel jammer. Beide niveaus, hbo én universiteit, zijn goed en nodig. Ik denk dat het vooral belangrijk is dat je kiest voor wat bij je past.’

Shirin ontmoeten? Dat kan op het webinar van 12 december 2023 om 20.00 uur: Op welk niveau studeren geeft de beste kansen? Wat zijn verschillen tussen hbo en universiteit? Hoe kun je eventueel via het hbo doorstromen naar de universiteit? Wat is het best voor de (studie)loopbaankansen van jouw kind? Aanmelden.