Studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past

Op school krijgen leerlingen regelmatig studiekeuzetesten en -testjes. Ook op het internet staan heel wat testen. En ouders laten hun kind soms testen door een gespecialiseerd testbureau. Hoe werkt dat? Een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past bij je motivatie en capaciteiten

Studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past bij je capaciteiten en motivatie

Studiekeuzetesten op school

Op school heeft uw kind LOB lessen, lessen in Loopbaanoriëntatie en -Begeleiding. Die worden soms door de mentor gegeven, soms door de schooldecaan. Bij deze LOB lessen wordt meestal een lesmethode gebruikt. Deze lessen beginnen vaak al in het laatste stukje van de onderbouw. Ze moeten bijvoorbeeld ook helpen bij profielkeuze. Studiekeuze is een lange route. Die begint echt niet pas in de laatste klas van havo of vwo.

Die testjes op school hielpen me in welke richting ik moest denken, een leerling.

Jezelf leren kennen

Het belangrijkste doel van die studiekeuzelessen is de leerling te helpen zichzelf een beetje beter te leren kennen. Er is veel onderzoek gedaan naar hoe je vorm kunt geven aan je studiekeuze en loopbaan (o.a. door Marinka Kuijpers). Het gaat om het leren van vijf belangrijke competenties (vaardigheden) als je keuzes moet maken voor je toekomst:

1. Wie ben ik, wat kan ik?
2. Wat wil ik, wat drijft mij?
3. Welk soort werk past bij mij?
4. Wat wil ik worden?
5. Wie kan mij daarbij helpen?

Ik kreeg echt niet meer inzicht in mezelf door die testjes op school. Wat er uit kwam wist ik al, een leerling.

Ouders en school samen

Bovenstaande vragen zijn geen eenvoudige vragen. Niemand kan die in zijn eentje beantwoorden. En zeker een puber niet. Daar heb je ook de hulp van anderen bij nodig. Je moet praten over jezelf en feedback krijgen. Scholieren zeggen dat ze vooral veel hebben aan de coaching en feedback van hun familie. Maar ook de decaan en andere mensen op school worden genoemd. Een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past is vooral zinvol als de studiekiezer veel praat over de uitkomsten van de testen. De test alleen is niet voldoende om tot een goede studiekeuze te komen.

Met mijn moeder praatte ik over de uitkomsten van die interessetesten. Dat gesprek heeft me geholpen, een scholier.

Praten over studiekeuzetesten

Een deel van die gesprekken thuis zou moeten gaan over de testjes die leerlingen op school krijgen. Dan is een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past, een heel zinvolle activiteit. Het helpt jongeren bij het verwoorden van wensen en verwachtingen. Komt er uit zo’n testje dat ‘piloot’ wel iets voor je zou kunnen zijn? Erover praten waarom dat wel of niet passend is kan helpen.

Die beroepen die uit die test kwamen, die spraken me helemaal niet aan. Maar ik vond het wel interessant erover te praten waarom ik die beroepen helemaal niks vond, een studiekiezer.

Studiekeuzetesten op het internet

Als je googelt kom je ook heel veel testen tegen op het internet. Soms zijn die gratis, soms moet je ervoor betalen. Er zijn goede en minder goede testen.
Er zijn ook testen op Studiekeuze123. Dat is een site van het ministerie van onderwijs. Er staan daar verschillende goede studiekeuzetesten.

Aan die testjes op school had ik helemaal niets. Ik vulde allerlei sociaal wenselijke antwoorden in. En dan kwam er natuurlijk ook uit wat ik erin had gestopt. Mij heeft het niet geholpen. mezelf beter te leren kennen, een scholier.

Studiekeuzetesten door een professional

Leerlingen en ouders denken wisselend over professionele testbureaus. Soms vindt een jongere aanleiding om op basis van de studiekeuzetest opnieuw actief te kijken naar studies die hem wel iets lijken. Dat is natuurlijk prachtig. Soms helpt zo’n test helemaal niet omdat de jongere bijvoorbeeld vervolgens geen actie onderneemt.
De decaan op school kan overigens adviseren welke testbureaus goed zijn en bij uw kind passen. De decaan kent ook subsidieregelingen als de school het ook zinvol vindt uw kind eens te testen.

Wat ik zoal hoor zeggen over studiekeuzetesten

Over de zin en onzin van studiekeuzetesten wordt veel gepraat, door leerlingen, door ouders en door professionals. Daarom staan er in dit artikel ook zoveel citaten. Het zijn allemaal meningen en ervaringen die ik zo om me heen hoor. Ook in de media wordt er veel gezegd over testen. Op de facebookgroep ‘ouders en studie’ verzamel ik artikelen over dit en andere onderwerpen over studiekeuze en studeren. Dit helpt misschien een eigen afweging te maken of een test zinvol is of niet.

Als ouders wilden we ook graag eens de mening van ‘een vreemde’ horen… Hoe staat het met de capaciteiten van ons kind? Is hij voldoende gemotiveerd om te studeren? Waar liggen zijn interesses en welke opleidingen passen daar dan bij?

Studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past bij wie je bent

Alleen een studiekeuzetest is nooit voldoende. Een studiekeuzetest is slechts een stapje in een heel proces van zoeken. Maar het kan je wel op ideeën brengen waar je zelf niet opgekomen was.
Alle vervolgstappen in het studiekeuzeproces moeten, na een studiekeuzetest, zeker ook gezet worden… minimaal vier open dagen bezoeken bij verschillende instellingen. Minimaal vier meeloopdagen volgen.

Uit die test bleek dat onze dochter wel degelijk capaciteiten heeft. Dat gaf haar weer nieuw zelfvertrouwen, een vader.

Aan de slag met studiekeuze

Het meermalen bezoeken van een instelling is niet voldoende. Je moet ook veel onderzoek doen op het internet. Een studiekiezer moet kijken naar de feiten en cijfers achter een opleiding. Hij moet achterhalen welke vakken hij krijgt in het eerste studiejaar en nadenken of die bij hem passen. En hij moet vooral veel nadenken of hij echt wel gemotiveerd is voor deze opleiding. Een uitslag van een studiekeuzetest is maar een klein stapje in het geheel.

Toen we de uitslag van de test binnenkregen, ging ons kind eigenlijk meteen achterover leunen. Er werden een paar studies voorgesteld en hij heeft er toen, vrij blindelings, eentje uitgekozen. Daar is hij toen aan begonnen. Echt gaan kijken wat die opleidingen inhielden was er niet bij. De motivatie om over studeren na te denken ontbrak, naar achteraf bleek, nog steeds. Na een paar weken stopte hij ook weer met die studie. En dat was al de tweede keer… Ouders van een student die gestopt is met de studie.

Tussenjaarprogramma

Een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past bij je motivatie en capaciteiten is alleen zinvol als je er erna iets mee doet. Als je echt actief aan de slag gaat met het studiekeuzeproces. Domweg de studie doen die op basis van de testen geadviseerd wordt is niet voldoende. Lukt het de jongere niet om dit alleen te doen? Zoek dan ‘hulptroepen’. Dat kan de schooldecaan zijn maar ook een zelfstandig werkende studiekeuzeprofessional. Er zijn ook speciale tussenjaarprogramma’s. Die kun je volgen nadat je het diploma van de middelbare school hebt gehaald. Een tussenjaarprogramma is ook heel zinvol voor studenten die gestopt zijn met hun studie en het nu even niet meer weten.

Tijdens mijn tussenjaarprogramma maakten we veel testen. Daarna moesten we opdrachten doen, bijvoorbeeld een snuffelstage volgen bij iemand die het beroep deed dat mij voorgesteld werd in de test, een studiekiezer.

Hulptroepen bij studiekeuze

Zit uw kind nog op de middelbare school, dan is de decaan of mentor het eerste aanspreekpunt. Maar er zijn ook zelfstandig gevestigde studiekeuzecoaches. Op deze site vindt u verschillende studiekeuzecoaches die hun aanpak beschrijven. Er zijn ook zinvolle studiekeuzeprogramma’s van een paar weken tot een jaar. Ook die zijn een hele steun voor een studiekiezer. Een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past, kan zinvol zijn als er daarnaast ook goed gewerkt wordt aan een gemotiveerde studiekeuze.

Door die test ging ik ook naar opleidingen kijken waar ik nooit aan had gedacht, een scholier.

Gestopt met de studie?

Is uw zoon of dochter gestopt met de studie? Dan gaat hij of zij een vervelende periode in. Juist dan is het heel belangrijk goed na te denken over de toekomst en gebruik te maken van ‘hulptroepen’ bij studiekeuze. De hogeschool of universiteit kan daar ook bij helpen. De studieadviseur of de studieloopbaanbegeleider weet de weg. Ook in dit geval kan een studiekeuzetest als stap naar een opleiding die past, zinvol zijn. Maar het kan nooit de enige activiteit zijn.

Lees ook: De studiekeuzetest heeft mijn zoon goed gedaan.