Kies gewoon iets dat je leuk lijkt

Na veel omzwervingen is Johan van Wegen directeur geworden van ESL Taalreizen. ‘Als scholieren mij vragen wat ik hen zou aanraden bij het maken van hun studiekeuze, blijft mijn antwoord, tot mijn eigen verbazing, nog hetzelfde. Kies gewoon iets dat je leuk lijkt en je heel erg aanspreekt!’

‘Kies gewoon iets dat je leuk lijkt’, zegt Johan van Wegen

Iets met talen

‘Ik realiseer me dat als ik dat zeg, veel mensen het een oppervlakkig en weinig beroepsperspectiefgericht antwoord vinden. Maar hoe kun je nu al weten hoe jouw toekomst eruit ziet, en welke mogelijkheden zich zullen aandienen? Dat voorspellen vond ik  destijds als 18-jarige in ieder geval een onmogelijke taak. Dus besloot ik maar mijn belangstelling voor “iets met talen” te volgen, Ik wist in ieder geval zeker dat ik dat leuk vond. En, voorzover ik toen kon overzien, dat ik dat ook voor de rest van mijn leven leuk zou vinden.’

Spring in het diepe, kies gewoon iets dat je leuk lijkt

‘Eenmaal dat denkpad ingeslagen koos ik uiteindelijk voor de studie Chinese Taal en Cultuur. Wederom om eigenlijk heel oppervlakkige redenen: het klonk in ieder geval exotisch. Mensen in mijn omgeving beweerden zelfs dat Chinees zo’n moeilijke taal was dat die voor een Europeaan helemaal niet te leren viel. Welnu, dat wilde ik wel eens zien! Dit brengt mij trouwens bij een tweede advies, namelijk: laat je uitdagen! Spring het diepe in, ook als je niet precies weet waarin! Kies gewoon iets dat je leuk lijkt!’

China

‘Zo belandde ik in een bont gezelschap van medestudenten. Hun redenen voor hun studiekeuze Chinees bleven mij verbazen. Sommigen waren (nog) overtuigd Maoïst en dachten door hun studie dichter bij hun politieke walhalla te komen. Anderen bleken alles al te weten van, voor mij nog, obscure klassieke dichters uit de Tang-dynastie. Weer anderen waren op zoek naar hun familie “roots”. En ook toen al waren er medestudenten die van China’s opkomst tot economische grootmacht overtuigd waren en gedreven werden door het (financieel) aantrekkelijke vooruitzicht om aan elke Chinees een tandenborstel, balpen, of ander nuttig artikel of dienst te gaan verkopen.’

Elke studie brengt je vaardigheden bij, je steekt van elke studie wat op

‘Ik vond al snel uit dat het inderdaad mogelijk was om Chinees te leren, maar dat het wel langer duurt dan, bijvoorbeeld, Spaans leren. Dus doorzettingsvermogen bleek nodig, wat achteraf gezien, een op vele vlakken toepasbare vaardigheid is. Wijze les (voor mij althans): elke studie, van welke inhoud dan ook, brengt je vaardigheden bij die je je hele leven van pas zullen komen. Er bestaat eigenlijk niet zoiets als “een foute keuze” want je steekt van elke studie wat op. Vaak veel meer en anders dan je ooit had gedacht.’

Leven in een andere cultuur?

‘Na een aantal jaren Chinees in Nederland geleerd te hebben, vond ik het tijd om meer uit te vinden over hoe het eigenlijk is om te leven in een Chinese omgeving. In het kader van een uitwisselingsproject voor Chinese en Nederlandse studenten, ontving ik een beurs van het ministerie van Buitenlandse Zaken waardoor ik af kon reizen naar Tianjin. Daar eenmaal aangekomen, kreeg ik vaak wonderlijke vragen van mijn Chinese vrienden, bijvoorbeeld of mijn ouders mij direct toestemming hadden gegeven om naar China te gaan.

Toestemming van mijn ouders? Kies gewoon iets dat je leuk lijkt

Toestemming? Ik had ze simpelweg medegedeeld dat ik in China ging studeren en daarmee was de kous af. Maar had ik dan geen heimwee? ‘Wo buxiang jia‘  was mijn onbedoelde botte antwoord, wat zoveel betekent als ‘ik denk niet aan mijn huis en familie’. Toen nam een van mijn vrienden mij even apart om me te laten weten dat ik dát echt niet kon zeggen in China.’

Normen en waarden

‘Tijdens mijn verblijf in China leerde ik dus enerzijds veel over de Chinese normen en waarden. Anderzijds kwam ik erachter dat de Nederlandse gebruiken helemaal niet zo vanzelfsprekend waren. Mijn Hollandse, directe eerlijkheid botste meer dan eens met de Chinese gewoonte om een politiek correct antwoord te geven. Dit was voor mij een zeer nuttige les Het hielp me in te zien dat een keuze maken die afwijkt van het gebaande levenspad helemaal niet erg is. Het pad dat jij normaal vindt kan voor een ander immers heel abnormaal zijn.’

Samenwerken met internationale collega’s

‘Bovendien ontdekte ik dat ik over de vaardigheid beschikte om makkelijk en snel op te kunnen schieten met mensen uit andere culturen. Dit lijkt misschien voornamelijk een prettige eigenschap op persoonlijke niveau. Maar toch, gedurende mijn carrière heb ik hier profijt van gehad bij het vervullen van verschillende commerciële functies bij internationale bedrijven. Ook nu ik directeur van ESL – Taalreizen in Amsterdam ben, merk ik dat het een voordeel is dat ik goed kan samenwerken met mijn collega’s uit Spanje, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Dus of je nu gaat reizen, een studie gaat volgen of een taal gaat leren: het is altijd een verrijking om een tijd in het buitenland door te brengen.’

Kies gewoon iets dat je leuk lijkt

Op dit blog geef ik vaak adviezen om tot een goede studiekeuze te komen: Open Dagen bezoeken, meedoen aan proefstuderen op meeloopdagen, goed kijken naar de studiebijsluiter… Johan heeft het over een ander heel belangrijk aspect namelijk: motivatie. ‘Kies gewoon iets dat je leuk lijkt’ komt eigenlijk neer op: Kies een studie waar je passie voor voelt, een studie die je energie geeft.

Andere omgeving

Leven en studeren of werken in een andere omgeving is inderdaad een verrijking, dat ben ik met Johan eens. Ik hoor ook regelmatig dat jongvolwassenen vooral internationale ervaring een verrijking vinden. Dat kan natuurlijk in een tussenjaar, maar ook tijdens de studie.

Baan voor het leven? Kies gewoon iets dat je leuk lijkt!

Een baan of functie voor het leven bestaat nauwelijks meer. Vrijwel iedereen verandert in zijn leven van beroep. Ik adviseer studiekiezers vooral goed na te denken over het interessegebied dat hun passie heeft. Binnen dat interessegebied kun je in de loop van je carrière nog veel switchen. Het verhaal van Johan is daar een voorbeeld van.