Wat kost studeren?
Door Hermien Miltenburg
Studeren kost veel geld. De studiekosten goed van te voren berekenen en bespreken is belangrijk. Hoeveel studiekosten gaat je zoon of dochter maken? Hoe kun je je kind helpen met het ‘huishoudboekje’ en hoe kan een student besparen?
Wat kost studeren?
Studiekosten bestaan uit verschillende componenten. Natuurlijk moet er collegegeld worden betaald. Vaak zal de student ook op kamers gaan, de kamerhuur is dan de grootste kostenpost van een student. Er moeten boodschappen worden gedaan, de telefoon moet betaald. Een student heeft een zorgverzekering en misschien ook nog andere verzekeringen. Tenslotte moet er ook geld zijn voor uitgaan, sporten en hobby’s. Wat kost studeren? Het Nibud (Nederlands Instituut voor Budgetvoorlichting) geeft een goed overzicht van de kosten die een student maakt voor de opleiding. Zij geven ook een speciaal studentenpakket uit met informatie en een kasboek.
Cijfers van studiekosten op een rijtje
Wat kost studeren precies? Een student is de volgende bedragen kwijt (Nibud Studentenonderzoek 2021):
- Huur: 426 euro
- Boodschappen: 173 euro
- Studieboeken en -benodigdheden: 49 euro
- Vervoer (naast de OV-kaart): 72 euro
- Ontspanning, uitgaan en sport: 124 euro
- Kleding en schoenen: 53 euro
- Zorgverzekering: 115 euro
- Telefoon: 19 euro
Hoeveel collegegeld? Wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld
Het is een beetje een ingewikkeld verhaal. Meestal betaal je het wettelijk collegegeld. Dat is een kleine €2300,- per jaar. Het eerste studiejaar betaal je maar de helft. Tenminste als dit je eerste hbo of wo opleiding is. Deze regeling wordt overigens in september 2024 afgeschaft. Doe je een lerarenopleiding, dan krijg je de korting twee jaar. Ook deze regeling wordt het komend jaar afgeschaft. Zit je op een door de overheid gesubsidieerde universiteit of hogeschool, dan betaal je in principe niet het instellingscollegegeld maar het wettelijk collegegeld. Een kleine €2300,- per jaar dus. Maar dit zijn niet de werkelijke kosten. De echte kostprijs van een studie is veel hoger.
Instellingscollegegeld
Een instelling mag zelf bepalen wat het instellingscollegegeld is. Dat is voor een bacheloropleiding meestal de kostprijs. Zo tussen de €5000,- en €11.000,-. Het verschil is subsidie die elke student krijgt. Maar je krijgt deze subsidie maar één keer per niveau.
Voor de sector ‘zorg’ en ‘onderwijs’ wordt er een uitzondering gemaakt. Voor deze sectoren mag je twee bacheloropleidingen na elkaar volgen voor het gereduceerde tarief, het wettelijk collegegeld (dus bijna €2300,-). Tenminste als de eerste niet in deze sector was. (Hoe lang deze regeling nog bestaat is niet duidelijk).
Maar besluit je een bacheloropleiding te doen en daarna nóg een bacheloropleiding, dan betaal je niet het wettelijk collegegeld maar het instellingscollegegeld. Hoe hoog dat is mag de instelling zelf bepalen. Een instelling kan besluiten dat het instellingscollegegeld net zo hoog is als het wettelijk collegegeld. Maar het mag ook de kostprijs van de opleiding zijn.
Wil je twee bacheloropleidingen of twee masteropleidingen doen, dan kun je deze het beste tegelijkertijd doen. Je doet je eerste bacheloropleiding en rondt die bijna af. Maar een of twee tentamens doe je nog niet. Je begint dan aan je tweede bacheloropleiding. Als je hier bijna mee klaar net rond je beide tegelijkertijd af. Dan betaal je de hele periode ‘slechts’ het wettelijk collegegeld. Bij de master is dat precies hetzelfde.
Wat kost studeren? Andere kosten
Natuurlijk zijn er dure en goedkope kamers. Sommige studenten vinden kleding belangrijk, andere weer niet. Zo zijn er heel wat verschillen tussen studenten. Sommige studenten houden heel netjes bij wat ze maandelijks uitgeven. Anderen staan elke maand weer rood.
Filmpje uitgaven van studenten, wat kost studeren?
Over de gemiddelde uitgaven die een student elk maand doet hebben we samen met Nibud een filmpje gemaakt. U ziet interviews met studenten en het commentaar van een medewerker van Nibud hierop.
Wat kost studeren? Voorbereiden is het halve werk
Samen met je zoon of dochter eens een berekening maken en een ‘kasboekje bijhouden is wel zo verstandig. Het is slim om hiermee in de middelbare school periode eens samen mee bezig zijn. Goed omgaan met geld is iets dat een student moet leren.
Besteed samen met je kind veel tijd aan de juiste studiekeuze en help hem regie te nemen op zijn eigen (studie)loopbaan, maar hem ook helpen geldzaken te plannen helpt een hoop ellende te voorkomen.