De decaan, wat doet hij of zij eigenlijk?

Stelt u zich eens voor… De studiekeuze van uw kind wil niet zo vlotten. “Daar is toch de decaan voor?” denkt u wellicht… U vraagt eens aan uw zoon of dochter ”en je decaan, wat doet hij of zij eigenlijk?” Als het studiekeuzeproces niet zo soepel verloopt, dan kunt u hier wel antwoorden op verzinnen… Die zullen geen kloppend beeld geven…  “Nou, ehhh niks…” zal vaak het antwoord zijn. Maar wat houdt de functie van decaan eigenlijk in? En hoe stimuleert u uw kind optimaal ‘gebruik’ te maken van deze deskundige?

De decaan als professional

Natuurlijk, de leerling zal uiteindelijk zelf tot een goede studiekeuze moeten komen. En u als ouder hebt ook een belangrijk aandeel in het proces. Maar de decaan is dé professional op het gebied van studiekeuze. De decaan weet veel over studies en beroepen. Mix daarbij de zelfkennis en motivatie van de leerling en de stimulans van u en je hebt een ideaal plaatje.

De decaan, wat doet hij of zij eigenlijk?

Weet u als ouder precies wat de decaan doet? Waarvoor kan uw kind bij hem of haar terecht? Weet u waarvoor u bij de schooldecaan terecht kunt? Kan uw zoon of dochter ook met zijn mentor praten over studiekeuze? Kunt u een rol spelen binnen LOB (de studiekeuzelessen)? Kunt u ook iets doen in het studiekeuzeproces van uw kind?
Mogelijk vertelt de decaan u dit tijdens een ouderavond. Probeer er anders op een andere manier achter te komen. Hoe beter ouders en school samenwerken, hoe beter het studiekeuzeproces van uw kind verloopt.

Structureel nadenken over ‘hoe maak je keuzes’

Leren kiezen is een vak. Of zoals decaan altijd zegt ‘kiezen is een werkwoord’. Weet u wat de schooldecaan en de mentoren doen om de ‘kiesvaardigheid’ van uw kind te vergroten?
In veel lessen en leerjaren wordt gepraat over  over  ‘leren kiezen’. Probeer te ontdekken hoe dat op de school van uw kind wordt aangepakt. Hoe wordt uw kind voorbereid op profielkeuze? Welke LOB (loopbaanoriëntatie en -begeleiding) methode gebruikt de school en hoe werkt die dan? Wat gebeurt er in het voor-eindexamenjaar en tenslotte rondom het eindexamen? Weet u wat u hieraan kunt bijdragen? Een goed contact met school is belangrijk om te kunnen volgen welke stappen uw kind neemt richting zijn toekomstige studie en beroep.

De gereedschapskist van de decaan

Ouders zijn zich niet altijd bewust van wat een decaan ‘allemaal in huis heeft’ om de studiekeuze van de leerling te begeleiden. Een voorbeeld: Op de meeste scholen is ‘De Keuzegids’ digitaal of fysiek in huis. Dat is een handzaam naslagwerk waarin de leerling alle opleidingen van Nederland kan vinden. Ook kennen decanen veel studiekeuzesites. Hij of zij kent goede interessetesten en beroepskeuzetesten. De meeste decanen hebben persoonlijke contacten op universiteiten en hogescholen. Vaak is hij of zij er geweest en kent er de weg. Kortom: Hij of zij heeft relevante deskundigheid en een netwerk.

Adviseur

Ouders die, om wat voor reden dan ook, worstelen met de studiekeuze van hun kind, hebben vaak een ‘sparring partner’ nodig. Dat kan zijn omdat hun kind echt moeite heeft met studiekeuze. Zijn er bepaalde belemmeringen? Heeft uw kind zoveel interesses dat hij er helemaal niet uitkomt? Vindt uw kind helemaal niets interessant?
Veel gehoorde vragen van ouders aan decanen: “Kent u een goed bureau waar ik mijn zoon kan laten testen?” “Kan mijn kind wel een hbo-opleiding aan?” “Mijn kind heeft autisme, welke universiteit past dan het beste?” Juist bij complexe studiekeuzeprocessen kan een decaan ook voor u als ouder veel betekenen.

Individueel advies

Voor ouders is het niet altijd duidelijk dat de schooldecaan echt niet in een ivoren toren zit. Als een decaan op een ouderavond vertelt dat leerlingen altijd binnen kunnen komen lopen.. dan zie je heel wat verbaasde blikken.
Heeft uw zoon of dochter baat bij een individueel gesprek met de decaan? Stimuleer hem of haar dan een afspraak te maken. Op sommige scholen nemen mentoren delen van de decanentaak op zich.  Ook de mentor kan helpen bij het maken van een goede studiekeuze.

Met leerlingen praten over uw beroep… Zo helpt u de decaan én uw kind verder met studiekeuze.

Ouders als ‘hulpsinterklaas’.. Een beroepenavond organiseren

Ouders kunnen decanen en mentoren vaak helpen bij LOB activiteiten. Welke studiekeuzevragen stellen de decanen of mentoren en kunt u die thuis ook bespreken?
Misschien kunt u ook wel iets doen voor de hele klas van uw zoon of dochter… Heeft u een beroep waar u graag eens over praat? Bied eens aan samen een beroepenavond voor leerlingen te organiseren. Samen hebben ouders zo’n gigantisch netwerk… Samen hebt u zo’n enorme toegang tot ‘kennis van beroepen’ en ‘snuffelstages’.  Leerlingen kennen niet zoveel beroepen. Sterker nog… heel wat studiekiezers weten niet eens heel precies wat hun eigen ouders doen om de kost te verdienen.

Een ouderavond organiseren

Ook ken ik scholen waar ouders zélf ouderavonden organiseren. Dat gebeurt bijvoorbeeld door de ouderraad in samenwerking met de school. Zij kunnen bijvoorbeeld sprekers van hbo’s en universiteiten uitnodigen. Verschillende instellingen geven deze ondersteuning aan scholen en de ouderraad. Een school of ouderraad kan mij ook (beperkt) uitnodigen voor een ouderavond.
U kunt een grote hulp zijn voor de decanen en mentoren op de school van uw kind. Samen kunt u het studiekeuzeproces van uw zoon of dochter een echte kwaliteitsimpuls geven.

Samengevat: Vijf tips voor ouders over wat de decaan op school kan doen

1: Expert

Een decaan is dé expert op het gebied van studiekeuze. Samen met de mentoren begeleiden ze uw kind op school. Wat gebeurt er in de LOB (Loopbaanoriëntatie en Begeleiding) lessen op school? Praat hier eens over met uw kind

2: Studiekeuzetesten

De decaan zal allerlei testen doen met uw kind. Wat komt hier uit? Wilt u uw kind meer testen laten doen? De decaan kan hierover advies geven. Er zijn ook studiekeuzetesten op het internet en vaak bij de (hoge)school of universiteit.

3: Geldzaken

Wat kost studeren en hoe zit het met de studiefinanciering? De decaan weet hier alles van.

4: Kennis van opleidingen

De decaan kent heel veel opleidingen en opleidingsinstituten. De decaan heeft een professioneel netwerk: De decaan kent mensen op de mbo’s, hbo’s en universiteiten.

5: Individueel advies

Heeft uw kind al eens een gesprek gehad met de decaan? Heeft uw kind meer hulp nodig? De decaan kent vele studiekeuzeprofessionals die extra hulp kunnen geven. Ook als uw kind kiest voor een tussenjaar kent de decaan de weg.

Stripboek over studiekeuze. U kunt dit downloaden en ook doorsturen naar wie u maar wilt.