Internationaal studeren en werken

De discussie over het Engels op hogescholen en universiteiten is zinvol. Welke opleidingen moeten in het Engels gegeven worden en welke juist niet? Vanmorgen berichtte Kaya Bouma in de Volkskrant over het kort geding dat de vereniging Beter Onderwijs aanspant tegen twee universiteiten en de onderwijsinspectie om het oprukkende Engels in het hoger onderwijs te stoppen. Ik vraag geregeld aan studenten en onderwijsprofessionals hoe het is om in het Engels les te krijgen. Internationaal studeren en werken is voor sommige studenten echt een grote wens. Engels hoort daar dan vaak ‘automatisch’ bij. Hierover een gesprek met een student, een docente en een studieloopbaanbegeleider.

Internationaal studeren en werken… dat is mijn ambitie, zegt student Luuk Bach. In gesprek met hem, zijn docente en studieloopbaanbegeleider over de verengelsing van het Hoger Onderwijs.

Hoe werkt internationalisering in de praktijk?

‘Ik wil Internationaal studeren en werken’ zegt Luuk Bach, student Food Technology aan Hogeschool Van Hall Larenstein. Ik praat met hem over de verengelsing van het onderwijs. Dat doen we vooral naar aanleiding van het interessante artikel van Maaike Vos, dat deze week in de Volkskrant verscheen: Grenzen aan de verengelsing…
Ik praat met Luuk, met zijn docente Engels, Rachel Polman en Sigrid Wintermans, zijn studieloopbaanbegeleider.
‘Er zijn hogescholen en universiteiten die problemen ervaren bij de internationalisering van het Hoger Onderwijs. Ze hebben vier voorstellen gedaan om te werken aan oplossingen. Hoe denk jij daarover?‘ vraag ik aan Luuk en natuurlijk ook aan zijn docente en studieloopbaanbegeleider.
We gaan in op de vier voorstellen die gedaan zijn door de VSNU (Vereniging van Nederlandse Universiteiten) en de VH (Vereniging Hogescholen).

Studentenstop voor Engelstalige varianten

De VSNU en VH stellen studentenstops voor bij Engelstalige ‘tracks’ bij opleidingen die in het Engels én het Nederlands worden gegeven. Internationale studenten die deze specialisaties willen volgen kunnen altijd Nederlands leren als ze echt interesse hebben, aldus het artikel van Maaike Vos.
Ik vraag aan Luuk wat hij hiervan vindt: ‘In de wereld van voeding is Engels de voertaal. Het is de taal van de wetenschap, van de (internationale) handel en de techniek. Ik wil heel graag internationaal studeren en werken. Communicatie is belangrijk in de handel en de techniek. Communiceer je niet goed, dan kan dat je resultaat behoorlijk nadelig beïnvloeden. Dat heeft te maken met taal maar ook met culturele achtergronden. Ik wil heel graag met veel verschillende mensen samenwerken, en dat moet je leren‘. Rachel en Sigrid zijn het helemaal met hem eens. ‘We leren onze studenten te functioneren in een multiculturele omgeving. We laten studenten graag kennismaken met andere meningen en andere achtergronden. Zo kom je tot vernieuwing. Luuk vult aan: ‘Thuis zag ik bepaalde opvattingen. Nu leer ik hoe je dingen ook van een andere kant kunt bekijken’.

Nog hoger collegegeld voor niet-Europese studenten

Nederlandse en Europese studenten betalen niet de kostprijs van de studie. Ze betalen ‘slechts’ €2060 (2018-2019) collegegeld. Dat is ongeveer 20% van de kostprijs. Niet EU studenten krijgen deze overheidssubsidie niet. Universiteiten en hogescholen willen het collegegeld voor niet EU studenten verhogen, aldus de Volkskrant.
Luuk: ‘Ik vind het juist heel belangrijk om ook studenten uit andere werelddelen te ontmoeten. Daar leer ik van. Zaken doen met Azië is belangrijk in mijn vakgebied. Dan wil ik ook graag weten hoe de cultuur en het gedrag is van mensen uit China of India, bijvoorbeeld. Nu ontmoet ik deze mensen op school. Super interessant’.
Rachel: ‘Onze studenten moeten kunnen functioneren in de internationale wereld. Dan moet je de taal goed begrijpen. En je moet je ook genuanceerd uit kunnen drukken. 

Betere beheersing van het Engels door docenten

Maaike Vos schrijft over het niveau van het Engels van docenten.
Rachel. ‘Docenten moeten natuurlijk goed zijn in hun vak, maar ook in communicatie. Ook als die in het Engels is en juist ook als je te maken hebt met mensen uit andere culturen. Op onze school moeten alle docenten een Engelse test doen. Is het niveau te laag, dan worden ze verplicht een Engelse taalcursus te volgen’.
Het Nederlands blijft ook heel belangrijk, aldus het rapport van de VSNU en VH. Veel studenten komen uiteindelijk op de Nederlandse arbeidsmarkt terecht en dan is de professionele voertaal Nederlands.
Sigrid: ‘Als studieloopbaanbegeleider praat ik ook over heel persoonlijke dingen met studenten. Soms is het lastig voor Nederlandse studenten om in het Engels precies uit te drukken wat ze voelen. En natuurlijk praten we dan Nederlands met elkaar. Ik vind het belangrijk dat Nederlandse studenten ook hun eigen taal op peil houden’. 

Meer Nederlanders naar het buitenland

Nederland scoort hoog bij buitenlandse studenten. Er gaan niet veel Nederlandse studenten naar het buitenland. Maar 2 procent van de studenten volgt een volledige buitenlandse bachelor- of masteropleiding. Dat moeten we aantrekkelijker maken bijvoorbeeld door meer samenwerkingsverbanden, aldus de VSNU. Een tijdje naar het buitenland kan een heel leerzame ervaring zijn. Luuk veert op: ‘Ik wil internationaal studeren en werken. Het is niet echt een optie om een volledige opleiding in het buitenland te doen. In mijn vakgebied is de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs heel hoog. Dat niveau vind je in het buitenland niet snel. Bovendien is het duur om buiten Europa te studeren. Gelukkig ontmoet ik nu in mijn klas veel studenten met een andere culturele achtergrond. Daar leer ik veel van. Ik word me ook beter bewust van mijn eigen cultuur. Ik leer beter naar mezelf te kijken. Van dingen, waar ik altijd van dacht dat ze ‘normaal’ zijn, ontdek ik nu dat ze eigenlijk vooral ‘typisch Nederlands’ zijn. Dat is een waardevolle ervaring’.

Internationaal studeren en werken… Is het Engels een belemmering?

Ouders vragen vaak of Engels een belemmering is voor Nederlandse scholieren. Dat is meestal niet het geval. In het begin is het natuurlijk wennen, dat Engels. Maar het niveau van het Engels op middelbare scholen is goed. Bovendien zijn de jongvolwassenen van nu opgegroeid met Engelstalige computergames, muziek, boeken, films… Op de hogescholen en universiteiten is ook voldoende hulp aanwezig om het niveau van het Engels te vergroten. De angst van ouders voor Engelstalig onderwijs kan ik begrijpen, maar dat is niet terecht. Nederlandse studenten zullen hier heel snel aan wennen.

Lees meer…

Lees ook wat opleidingsdirecteur Ralf Hartemink vindt van voor- en nadelen van Engelstalig onderwijs

Ook interessant: Het artikel van Maarten Huygen voor het NRC: ‘Universiteiten kunnen elkaar niet tot armoede beconcurreren’. Het artikel gaat over de (te sterke?) groei van de studentenaantallen, internationalisering en Engelstalig onderwijs.

Lees ook de reactie van de minister en de studentenvakbonden.