Op welk niveau ga ik studeren? Hbo? Wo?

Op welk niveau ga ik studeren? Veel studiekiezers staan hier helaas niet bij stil. ‘Ik heb havo ‘dus’ ik ga naar het hbo’ of ‘ik heb vwo ‘dus’ ik ga naar de universiteit… Maar is dat echt wel de beste keuze?

Op welk niveau ga ik studeren?

Welk niveau past bij je?

Haast elke opleiding kun je op mbo, op hbo of op wo niveau doen. Een voorbeeld: Heeft uw kind interesse in cellen, dna en genetische modificatie? Dan is biotechnologie misschien een goed idee. Maar die studie kun je doen op mbo niveau, op hbo niveau en op universitair niveau.
Het is hartstikke belangrijk dat je kunt studeren en werken op een niveau dat bij je past. Is uw kind een doener en wil hij vooral praktisch werken? Wil uw kind graag leren, maar wil hij ook zien wat je hebt aan die kennis? Of gaat het uw kind om de theorie, om nieuwe kennis te ontdekken en zelf te ontwikkelen? Hierbij past telkens een ander ‘soort’ opleiding. Het gaat in het voorbeeld bij alle opleidingen om ‘biotechnologie’ als vak, maar wat je doet met dat wat je leert, verschilt enorm.

Zo ‘hoog’ mogelijk?

Soms hebben ouders de neiging hun kind te stimuleren ‘zo hoog mogelijk’ te studeren. Soms vinden studenten die bijvoorbeeld een vwo diploma hebben, een hbo opleiding ‘zonde’. ‘Ik heb toch niet voor niets mijn vwo gehaald?’ hoor ik dan.
Maar dan moet je je toch afvragen… ‘wat is ‘hoog’? En hoe je daarover ook denkt.. iemand die moet werken of studeren op een niveau dat niet bij hem past, kan uiteindelijk niet goed functioneren. En ook niet gelukkig zijn in werk en studie.

Wat kenmerkt een hbo opleiding?

Een hbo opleiding is een bachelor opleiding. Men noemt afgestudeerden ook wel ‘bachelor of profession’. Op het hbo leer je een beroep. Het is een opleiding op hoog niveau. Je krijgt veel theorie. Die theorie is gelinkt aan de praktijk. Je krijgt ook veel stage. En tijdens de opleiding worden er veel voorbeelden uit de praktijk gebruikt. Je wordt echt een hoog opgeleide professional.
Je kunt een hbo bachelor gaan doen na het mbo (let op toelatingseisen), de havo of het vwo.
Na een vierjarige bacheloropleiding kun je gaan werken. Maar je kunt ook doorstuderen. Na een hbo bachelor kun je een universitaire master gaan doen (let op toelatingseisen). Er zijn ook masteropleidingen op de hogeschool. Die worden vooral door werkenden gevolgd.
Sinds kort is er ook een tweejarige hbo opleiding, de associate degree. Die is vooral bedoeld voor mbo’ers en havisten die een studie van vier jaar te lang en te theoretisch vinden.

Wat kenmerkt een opleiding op de universiteit?

Een opleiding op de universiteit bestaat uit twee opleidingen, een bacheloropleiding en een masteropleiding. Aan de wo bacheloropleiding kun je beginnen als je een vwo diploma hebt. Het is een driejarige opleiding. Je krijgt vooral theorie, want op de universiteit wordt je vooral opgeleid tot wetenschapper. Na een bacheloropleiding moet je in principe nog een masteropleiding doen. Een masterkeuze is opnieuw een echte studiekeuze. Een master op de universiteit kan één, twee of drie jaar duren. Dat hangt af van de studie. Na je masteropleiding kun je gaan werken. Overigens worden heel wat universitair afgestudeerden geen wetenschapper of onderzoeker maar docent, consultant, manager of beleidsmedewerker.

Verschil en overeenkomst hbo en universiteit

Van de studiekeuzesite studiekeuze123 heb ik onderstaand schema gekopieerd. Het is gemaakt door de VvSL, een landelijke decanenvereniging. Overigens ben ik het niet helemaal eens met dit schema. Ik vind verschillende zinnetjes wat ‘kort door de bocht’. Op dit blog vindt u echter veel verhalen van studenten en onderwijsprofessionals die een beeld geven van het verschil en de overeenkomst tussen hbo en wo. Lees bijvoorbeeld het verhaal van lector Dirk Bekke. Dat kan helpen bij de vraag: ‘Op welk niveau ga ik studeren’.
Terug naar onderstaand schema:

Op welk niveau ga ik studeren? hbo en wo in een notendop

Begeleiding van studenten

Het lijkt in bovenstaand schema alsof er op het hbo meer begeleiding is. Mijn ervaring is echter dat dit niet altijd zo is. Ik ken universiteiten die veel meer begeleiding geven en in kleinere groepen werken dan op sommige hbo’s gebruikelijk is. Vindt u het belangrijk te weten hoeveel begeleiding uw kind krijgt? Verdiept u zich dan eens in de Nationale Studentenenquête. Daarin kunt u precies vinden hoeveel begeleiding huidige studenten van die opleiding krijgen. De uitslagen van de nationale Studentenenquête vindt u bij voorbeeld op Studiekeuze123. Het vergelijken van opleidingen, ook op dit gebied, is heel belangrijk. De studiebijsluiter kan daarbij helpen.

Hoeveel begeleiding krijg ik? Hoe groot zijn de groepen? Hoeveel eigen verantwoordelijkheid krijg ik?

Op welk niveau ga ik studeren?

Ik adviseer aanstaande studenten en ouders vooral ook eens naar een Open Dag of meeloopdag te gaan van een opleiding op een ander niveau. Dat kan heel verhelderend zijn. Je hebt dan snel door wat er goed bij je past. Ook proefstuderen kan daarbij helpen. Op welk niveau ga ik studeren is een vraag die je jezelf echt moet stellen. Studiesucces hangt hier in belangrijke mate van af.

Onze zoon was altijd aan het sleutelen aan auto’s. Voor de hele straat hield hij de brommers en de auto’s bij. Sleutelen was zijn lust en zijn leven. Hij zat op de havo en ging ‘dus’ naar het hbo. iets met auto’s, natuurlijk. Maar na een paar weken ontdekte hij dat je op het hbo helemaal niet zoveel zit te sleutelen. Die theorie vond hij allemaal maar niks. Maar op het mbo leefde hij helemaal op, nu was hij zichzelf. En wil hij later alsnog naar het hbo? prima, dat kan ook nog. Ouders van Sander.

Samengevat: vijf tips voor ‘op welk niveau ga ik studeren?’

Zie ook Studiekeuze Stripboek.pdf

1: Wat past bij uw kind?
Welk niveau past bij uw kind? mbo? hbo? wo? Haast elk vak kun je op meer niveaus doen. De studiekiezer moet vooral kiezen wat bij hem past. ‘Hoger’ is niet altijd beter.

2: Praktijk of theorie?

Wat vindt uw kind interessant? Wil hij weten wat je aan die kennis hebt in de praktijk? Of gaat het hem vooral om nieuwe kennis, kritisch nadenken en zelf onderzoek doen?

3: Rijping

Kiest uw kind voor een hbo opleiding (4 jaar)? Een prima keus. Toch doorstuderen? Na een hbo bacheloropleiding kun je doorstromen naar een universitaire master. Let op de toelatingseisen.

4: Twee opleidingen

Een volledige universitaire opleiding bestaat uit twee opleidingen, een bacheloropleiding (3 jaar) en een masteropleiding. Pas dan ben je helemaal klaar. Je kunt een aansluitende master doen, maar ook voor een heel andere master kiezen. Een masteropleiding duurt een, twee of drie jaar, afhankelijk van het onderwerp.

5: Elk jaar 60 studiepunten

Elk blokje op de tekening is een studiejaar. Om het studiejaar af te sluiten moet je 60 studiepunten halen. Het eerste studiejaar heeft een vast programma. Je moet dan ook het Bindend Studieadvies halen. Later in de opleiding is er veel meer keuzevrijheid.

Stripboek over studiekeuze. U kunt dit downloaden en ook doorsturen naar wie u maar wilt.