Studeren met dyslexie, het verhaal van een ex-student

Studeren met dyslexie is niet altijd eenvoudig. Lees het verhaal van Siri Ploemen. Toch heeft ze met plezier gestudeerd. Lees hoe ze dat heeft aangepakt met haar dyslexie. En hoe ze hulp heeft gevraagd. Nu is ze afgestudeerd en heeft haar diploma gehaald. De volgende stap is een baan zoeken.

Siri tijdens haar minor in Parijs

Studeren met dyslexie

Toen ik op de middelbare school zat werd bij mij dyslexie geconstateerd. Toen had ik nog niet helemaal in de gaten wat dit voor invloed zou hebben op mijn studie. Ik kan tot op de dag van vandaag niet goed lezen en maak vaak spel- en zinsfouten. Tijdens mijn studie vond ik het soms lastig om powerpointslides en teksten te volgen. Ook was de hoeveelheid tekst in de vorm van artikelen en boeken soms niet makkelijk om bij te houden.

Maar er was hulp. Een voorleesprogramma op de computer

Wat mij enorm heeft geholpen is een computerprogramma wat mijn ouders voor mij hebben gekocht, namelijk “Kurzweil”. Kurzweil is een voorleesprogramma waarin ik artikelen, teksten, boeken etc. kan inscannen of kopiëren om deze vervolgens op het leestempo wat ik fijn vind, voorgelezen te krijgen. Dit programma heb ik tijdens mijn bachelor en master studies bijna iedere dag gebruikt.

Studeren met dyslexie, soms had ik wat meer tijd nodig

Ik kon hiermee niet alleen de opgegeven hoeveelheid leeswerk bijhouden, maar ook mijn eigen teksten en verslagen controleren. Op het moment dat iets voorgelezen wordt hoor ik namelijk wel de spel- en of zinsfouten. Deze fouten kon ik dan ook makkelijker aanpassen wat mij weer een veel beter gevoel gaf over te verslagen, teksten en presentaties die ik moest schrijven. Daarnaast hielp het voor mij om tijdens groepswerk even aan te geven dat ik soms wat meer tijd nodig heb voor bepaalde lees -of schrijftaken. Hier werd altijd met veel begrip op gereageerd.

Hulp van mijn omgeving

Medestudenten en familieleden hielpen mij ook altijd graag, door bijvoorbeeld even door mijn verslagen heen te bladeren. Ook hield de universiteit er rekening mee door mij bijvoorbeeld extra tijd op tentamens te geven en bood mijn studieadviseur mij altijd alle hulp aan die ik soms nodig had. 

Met plezier gestudeerd…

Ik heb veel geleerd van het hebben van dyslexie, zo weet ik nu dat er altijd genoeg mensen klaar staan om je te helpen, er veel middelen als Kurzweil beschikbaar zijn, en dat het natuurlijk helemaal niet erg is als je soms hier en daar een spel- of zinsfout maak. Zo heb ik met heel veel plezier gestudeerd, artikelen gelezen, verslagen geschreven en uiteindelijk mijn diploma’s gehaald.

Studeren met dyslexie of andere ‘belemmering’

Ik vind de laatste alinea in het verhaal van Siri erg mooi. We zijn gelukkig niet allemaal gelijk. En heb je en belemmering of beperking, dan kan dat ook een leerpunt opleveren namelijk dat er altijd mensen zijn die je kunnen helpen. Je noemt mensen uit je directe omgeving in de persoonlijke sfeer en ook ‘hulptroepen’ op je onderwijsinstelling. Heel belangrijk in je verhaal vind ik je opmerking dat je zelf aangeeft als je hulp nodig hebt, bijvoorbeeld extra tijd bij groepswerk. Dat is echt de basis om succesvol te studeren, ook al heb je een ‘belemmering’.

Welke begeleiding krijg je op hbo of universiteit?

Een student heeft op het hbo of de universiteit veel meer eigen verantwoordelijkheid dan op de middelbare school. Op de middelbare school was er nog altijd de mentor die alles een beetje in de gaten hield. En die zo nu en dan een gesprekje had met de scholier en de ouders. In het hoger onderwijs is dat anders.
Toch zijn er op het hbo en de universiteit genoeg mensen die allerlei soorten ondersteuning kunnen bieden aan studenten. En het is belangrijk dat ouders ook weten welke ‘hulptroepen’ er zijn voor studenten. Want haast iedere student heeft ‘ergens in het traject’ wel een van deze professionals nodig.

De studieadviseur of studieloopbaanbegeleider

Een belangrijk aanspreekpunt is je studieadviseur of studieloopbaanbegeleider (SLB-er) Dit is een belangrijke professional in het hele traject van de student, van studiekeuze tot afstuderen. Je moet als student meestal zelf het initiatief in nemen om contact te houden met je studieadviseur. Het is normaal gesproken niet zo dat de ‘hulptroepen’ vanzelf naar je toe komen. De belangrijkste zaken die je met je studieadviseur of studieloopbaanbegeleider kunt bespreken zijn:

• Je weg vinden: Als je start met de studie… Een goed contact met je studieadviseur is belangrijk voor een goede start. En ook weer bij het kiezen van je vrije keuze vakken.
• Als er tegenvallers zijn: Een studieadviseur kan je helpen en soms doorverwijzen als je te weinig studiepunten haalt of als je twijfelt aan je studiekeuze.
• De studieadviseur of studieloopbaanbegeleider is er voor studie-gerelateerde problemen, zoals discipline, motivatie, faalangst, concentratieproblemen, studieplanning, enz. Als dat nodig is kan de studieadviseur je doorverwijzen naar andere ‘hulpverleners’.

De studentendecaan

De studentendecaan heeft een heel andere functie dan de decaan op school. De schooldecaan hielp vooral bij studiekeuze. De studentendecaan is er onder andere voor:

• Studeren met een functiebeperking of belemmering
• Studievertraging door bijzondere omstandigheden
• Regelingen en voorzieningen (bijvoorbeeld bij topsport en onderwijsaanpassingen)
• Tijdelijk uitschrijven, stoppen of een andere studie
• Financiële zaken
• Voor bemiddeling bij problemen, bij klachten of bezwaar- en beroepsprocedures.

De studentenpsycholoog

De studentenpsycholoog kan helpen bij persoonlijke problemen. Voor nogal wat studenten is contact zoeken met een studentenpsycholoog een grote stap en voelt het als falen. Helemaal niet nodig. Het is juist krachtig als je hulp zoekt als je dat nodig hebt.
Er zijn nog meer ‘hulpverleners’ maar dit zijn de belangrijkste. Ik adviseer ouders goed op te zoeken welke professionals kunnen helpen. Dan kunt u als ouders gericht advies geven, mocht dat nodig zijn.

Studeren met dyslexie? Lees de studiebijsluiter

Er zijn grote verschillen in de begeleiding die hogescholen en universiteiten bieden. Ik vind het belangrijk dat studiekiezers en ouders ook naar dit aspect kijken. Hoe worden studenten begeleid? De feiten en cijfers over dit onderwerp en andere kwaliteitsaspecten kun je makkelijk opzoeken. In de studiebijsluiter vind je de beoordeling van elke studie. Hoe tevreden zijn de huidige studenten over de begeleiding die ze krijgen?
Er wordt nog wel eens gezegd dat er op het hbo meer begeleiding is dan op de universiteit. Dat is niet altijd het geval. Soms is op bij kleinschalige universitaire opleidingen juist meer en betere begeleiding dan bij grote hbo opleidingen. Goed nakijken dus en studies vergelijken.

Webinars over studiekeuze en studeren