Studeren in België: goedkoop of duurkoop?
Door Hermien Miltenburg
Op ouderavonden krijg ik steeds vaker vragen over studeren in België. Hierbij een verhaal van een moeder, Hubertine van den Biggelaar, die haar ervaring graag deelt.
Studeren in België… goedkoop?
België is voor mij als Noord-Brabantse letterlijk dicht bij huis. Al een tijdje hoor ik van mensen in mijn omgeving dat hun kinderen studeren in België. Maar de laatste jaren hoor dat steeds vaker. Dat klopt met de statistieken, want steeds meer Nederlanders gaan in België te studeren. Een veelgehoord argument is dat het onderwijs in Vlaanderen gedegener is, hoewel tegenstanders het liever ouderwets noemen. Een andere belangrijke reden is dat in België geen enkele opleiding werkt met loting of decentrale selectie . Je kunt dus altijd terecht bij de studie van jouw keuze. Reden waarom bijvoorbeeld de faculteit geneeskunde in Leuven behoorlijk wat Nederlandse studenten telt. En ook belangrijk: je betaalt in België gemiddeld 50% minder collegegeld. Het collegegeld geneeskunde in Leuven bedraagt slechts € 896,- per collegejaar. In Utrecht betaal je als eerstejaars ruim € 1000,- en vanaf het tweede jaar ongeveer € 2100,- per collegejaar. Ook de bijkomende kosten, zoals boeken, liggen veel lager dan in Nederland. En tja, we blijven natuurlijk wel zuinige Nederlanders!
Te mooi om waar te zijn?
Het kan niet op, want er zijn nog meer voordelen aan studeren in België. Zo wordt bij de toelating vaak alleen gekeken naar je vooropleiding en niet naar je keuzeprofiel en/of je motivatie. Dat verruimt de keuze- en toelatingsmogelijkheden enorm. Daarnaast zijn de opleidingen vaak kleinschaliger en is de begeleiding meestal intensiever. Dat verhoogt de kans op studiesucces. Ook een betaalbare, ruime kamer (‘kot’) vinden is geen enkel probleem! En ook handig: Vlaanderen is goed bereikbaar, dicht bij huis en Nederlands is er de voertaal. Klinkt dat te mooi om waar te zijn? Misschien is het dat ook wel ….
Wereld van verschil
Want eerlijk is eerlijk: België is een land met een eigen onderwijssysteem, cultuur en gewoonten. En die botsen nog wel eens met de ‘botte’ gewoonten van de ‘Ollanders’. Juist dat is enorm wennen voor Nederlandse studenten. Sterker nog: studeren in België en Nederland is een wereld van verschil! Ik heb de belangrijkste aandachtspunten op een rij gezet:
-
Verstaat gij dat?
Nederlanders denken dat je met deze uitspraak letterlijk vraagt of je iets verstaan (gehoord) hebt. Maar een Vlaming informeert hiermee of je iets begrepen hebt. Het Vlaams kent talloze subtiele en minder subtiele verschillen met het Nederlands. En dat kan heel verwarrend zijn. Besef dus dat Vlaams en niet Nederlands de voertaal is op scholen en in het dagelijks leven. Dat is aanvankelijk behoorlijk wennen!
-
De opleiding zit anders in elkaar
Veel Nederlanders verwachten dat de inhoud van een Vlaamse opleiding grotendeels overeenkomst met de Nederlandse variant. Dat is niet per definitie zo. Daarom is het altijd verstandig om je goed inhoudelijk te oriënteren op een Belgische studie. Ook het studiepuntensysteem is wezenlijk anders, net als de manier van lesgeven en toetsen. Over het algemeen vinden Nederlandse studenten de Belgische studie tijdrovender of moeilijker is dan de Nederlandse variant en geven ze aan dat ze harder moeten werken en meer tijd nodig hebben voor hun studie.
-
Weten in plaats van doen
Dat Nederlandse studenten de Belgische studies zwaarder vinden, komt vooral doordat parate kennis in het Vlaamse onderwijs een hoofdrol speelt. In Nederland ligt de nadruk veel meer op het ontwikkelen van competenties, het (aan)leren van vaardigheden en het toetsen van inzicht. Ben jij iemand die leert door te doen en te ondernemen? Dan past een Vlaamse studie waarschijnlijk minder goed bij je. Ben jij goed in het reproduceren van kennis en theorie? Dan voel je je in het Belgische onderwijssysteem waarschijnlijk helemaal thuis.
Vol goede moed ging ik naar België. Maar dat viel erg tegen. Dat was toen een verkeerde beslissing. Ik vond de opleiding keihard. Het studeren was ontzettend zwaar, er werd veel parate kennis gevraagd en ik moest veel theorie beheersen. Daarbij kwam ook nog… ik had nauwelijks contact met de docenten en studenten, het was natuurlijk ver van huis… Eigenlijk voelde ik me gewoon ongelukkig. En ik heb niet een studiepunt gehaald. Ik heb echt geen enkel vak gehaald dat jaar. Dat had flinke impact op mij. Mijn zelfvertrouwen kreeg een flinke deuk. Esmee (lees meer)
-
Ken je plaats
Nederlandse scholieren en studenten zijn gewend om inspraak te hebben, mee te mogen denken en gevraagd en ongevraagd hun mening te geven. Dat wordt in het Belgische onderwijs niet op prijs gesteld! Docenten staan boven studenten en worden met respect behandeld. Studenten volgen instructies van docenten op en stellen minder snel iets ter discussie. Sowieso zijn Vlamingen over het algemeen beleefder en veel minder direct dan Nederlanders. ‘Eerlijk je mening’ geven wordt door Vlamingen vaak gezien als onbeschoft gedrag. De positieve kant hiervan is dat Vlamingen beleefd zijn naar jou en je met alle plezier willen helpen om van je studie een succes te maken.
Als decaan heb ik me georienteerd op de verloskundeopleiding in België. Bevallingen zijn in België haast altijd in een ziekenhuis. En in Nederland moet een verloskundige ook thuisbevallingen doen. Als decaan geef ik de tip mee: kijk goed of de opleiding ook voorbereidt op de Nederlandse arbeidsmarkt. Als je tenminste in Nederland wilt gaan werken.
Hubertine van den Biggelaar is opgeleid tot docent Nederlands, maar werkt sinds 2004 als freelance tekstschrijver.
Tips en tricks bij Studeren in België
Wegen de voordelen van een Vlaamse studie wel op tegen de nadelen? Dat is een beslissing die een aanstaande student zelf moet nemen. Feit is dat studeren in België steeds populairder wordt. Inmiddels zijn veel hogescholen en universiteiten in België helemaal ingesteld op de werving, toelating en begeleiding van Nederlandse studenten. Ze hebben speciale open dagen, informatiebijeenkomsten en meeloopdagen voor Nederlandse studenten. Ik vind het een aanrader om die te bezoeken! En kijk ook naar de studiefinanciering. Krijg je die ook in Vlaanderen? Er zijn namelijk aanvullende voorwaarden.
Hoi,
Heel interessant deze blog! Ik had een vraagje u had geschreven dat belgië niet hele strenge toelatingseisen hebben en dat de profiel keuzen en motivatie bijna niet uitmaken. Ik vroeg mij af dan hoe dat zit met diergeneeskunde?
Dag Fay, dat weet ik niet. Maar als je wilt kun je een post maken voor de facebookgroep ‘ouders en studie’ en daar je vraag stellen. En natuurlijk ook goed informeren bij de opleiding zélf.
Ik weet eigenlijk nog niet echt of er wel een selectie is voor het toelaten van studenten die Geneeskunde in België willen studeren. Weet u daar wel iets over? En is het mogelijk om dan ergens anders te werken als je je diploma gehaald hebt en je al gespecialiseerd hebt in een richting. Want ik wil oogheelkunde studeren, maar ik weet niet of ik dan in België moet werken als ik daar ook afgestudeerd ben.
Dag Louise, Ik heb begrepen dat er voor Geneeskunde in België geen selectie is en ook dat je diploma gewoon in Nederland geldig is. Maar vraag dit vooral heel goed na. Ik heb geen actueel contact met universiteiten in België. En denk sowieso goed na over een plan B. Er zijn bijna 200 opleidingen binnen het interessegebied gezondheid. Misschien is er voor jou een alternatief dat je misschien nog wel beter bevalt…
Hi!
Voor de richting Geneeskunde, tandheelkunde en dierenarts moet je een toelatingsexamen doen. Hiervoor moet je gunstig geranschikt zijn en dan kan je beginnen aan je opleiding. Dit gaat puur om kennis en generieke competenties, dus geen motivatiebrieven enz. Voor verdere informatie kan je op deze website kijken.
https://toelatingsexamensvlaanderen.be/toelatingsexamen-arts-tandarts-dierenarts
Veel succes!
Een Belgische student
Dag Louca, wat attent dat je dit meldt. Daar zullen veel Nederlandse studenten iets aan hebben. Voor de Nederlandse opleidingen moet je vaak wel je motivatie aantonen, overigens.
Hallo,
leuke blog!
Maar hoe pak ik dit nu aan?
Ik ben een 34-jarige student.
Ik ben op zoek naar mensen om en nabij mijn leeftijd en wie ook een kleine opleiding willen volgen.
Waar begin ik?
Hoe schrijf ik mij in? gewoon via studielink.nl?
Hoe gaat zoiets in zijn werking?
Heb je websites die ik stap voor stap kan volgen zodat ik een studie kan beginnen in Belgie?
Help aub
Dag, Op http://www.studiekeuze123.nl kun je alle opleidingen in Nederland bekijken. Op http://www.wilweg.nl vind je informatie over studeren in het buitenland.
Volgens mij klopt het niet dat je voor geneeskunde geen toelatingsexamen/selectie hoeft af te leggen.
Dag Matthijs, ik weet niet hoe de situatie in België is. Misschien goed om dit bij de Belgische universiteiten te informeren. In Nederland is er zeker sprake van een selectieprocedure. Die wordt door alle universiteiten anders ingevuld. Universiteiten mogen ook een deel van de studenten aannemen met een lotingsprocedure.
Ik zou als “Nederlandse” student graag even willen reageren. Ik heb aan universiteiten gestudeerd waar door de kwaliteit van het onderwijs studenten veelal (flinke) vertraging oplopen. Met een master van 1 jaar is men daardoor vaak zelfs na 2 jaar nog lang niet klaar, in ieder geval is er bijna niemand die exact binnen 1 jaar afstudeert, vaak buiten diens schuld om. Als je nominaal wil studeren is dat dus niet erg vanzelfsprekend, je moet steeds maar weer docenten gaan benaderen voor bijvoorbeeld je scriptie omdat er vanuit henzelf weinig contact wordt gelegd. Ik heb zelf ook gehad dat ik vertraging opliep door mijn scriptie omdat de docent 9 op de 10 keer niet reageerde en bij klachten bleek dat de docenten het druk hebben en ik maar moest blijven mailen totdat er wel contact komt…
Dit komt vooral omdat de Nederlandse universiteiten maar blijven groeien en er geen geld beschikbaar is voor meer personeel.
Daarnaast zijn er veel universiteiten die nieuwe onderwijsvormen introduceren en waar als de eerste lichting de opleiding heeft afgerond pas de problemen naar boven komen.
In jouw artikel lees ik kritiek op dat het onderwijs in Vlaanderen ouderwets zou zijn. Echter, problemen in het onderwijs in Nederland lijken voor een groot deel voort te komen uit nieuwe onderwijsvormen, naast de bezuinigingen in het algemeen. Dit is een probleem dat overigens niet alleen in het hoger onderwijs speelt, maar ook op basisscholen. (Zie bv. wat er over het Iederwijs wordt geschreven)
Achteraf gezien had ik daarom liever in België of Duitsland willen studeren.
Dag Ita, waar lees je dat het onderwijs is Vlaanderen ouderwets zou zijn? Ik kan me niet herinneren dat ik ooit zoiets geschreven heb. Maar als ik die indruk heb gewekt wil ik dat graag corrigeren. Het kan zijn dat anderen kritisch hebben geschreven over het onderwijs in Vlaanderen, want nogal wat onderwijsprofessionals, ouders en studenten schrijven mee aan dit blog.
Overigens klopt het zeker dat nogal wat studenten langer dan nominaal studeren. Er zijn wat dit betreft wel grote verschillen tussen opleidingen en instellingen. Ook daarom vind ik het belangrijk dat studiekiezers en hun ouders echt goed kijken naar de kwaliteit van het onderwijs. Check s.v.p. Heel goed de ‘harde’ gegevens van een opleiding op http://www.studiekeuze123.nl
Twee maal alles gelezen. Ik noteer (citaat) ..//.. Een veelgehoord argument is dat het onderwijs in Vlaanderen gedegener is, hoewel tegenstanders het liever ouderwets noemen ..//..
Ita kon dit lezen, en iedereen kan dat lezen.
Het staat er zwart op wit. 🙂
Ita schrijft : (citaat) ..//.. In jouw artikel lees ik kritiek op dat het onderwijs in Vlaanderen ouderwets zou zijn. ..//..
Hetgeen dus woordelijk volledig correct is.
Wat mij vanwege mijn vele professionele contacten met Nederlanders altijd gestoord heeft, is de zorgvuldig ingepakte ontkenning van eenvoudige voorafgaande feiten. In Nederland plaatst men die discussiekronkels ook onder ‘mondigheid’ !? In België tellen enkel de naakte feiten.
Studenten zullen daar rekening mee moeten houden… 🙂
Vriendelijke groeten.
Dag Giwreh, ik geef geen oordeel over het onderwijs in België, maar de geïnterviewde doet dat wel.
Hi, ik ben benieuwd of je in het tweede jaar kan doorstromen naar een universiteit in Nederland zodra je het eerste jaar hebt ‘behaald’. Weet u dit toevallig?
Dag Maya, Kom je dan uit een ander land? Dat moet je dan even navragen bij de administratie van het instituut waar je naartoe wilt gaan. Heb je in nederland je Bindend Studieadvies gehaald, dan mag je verder met je opleiding. je hoeft niet persé al de 60 studiepunten te hebben. je kunt gewoon doorgaan met vakken volgen.
Deze punten zijn zeer herkenbaar. Studeren in België is een positieve uitdaging. Dit totaal andere perspectief geeft een boost voor de motivatie. Toch een kleine aantekening bij punt 4: de werkelijkheid is gelukkig iets genuanceerder. Hoewel ik uit ervaring zie dat dit ooit het geval was, ook in Vlamingen wordt er tegenwoordig meer aandacht gegeven aan studenteninspraak om dit conservatieve imago teniet te doen.
Dag Wessel, dank je wel voor deze aanvulling. Zijn er nog meer ervaringen met ‘studeren in België?’ Daar krijg ik, ook op ouderavonden, veel vragen over…